Στους κινδύνους από τις εξορύξεις πετρελαίου στο το Ιόνιο αναφέρθηκε ο Άκης Τσελέντης
Ανοιχτά και χωρίς περιστροφές μίλησε ο Άκης Τσελέντης στη χθεσινή πρώτη μέρα του Αναπτυξιακού Συμβουλίου για τους κινδύνους από τις εξορύξεις πετρελαίου στην περιοχή του Ιονίου, για τις ελλείψεις στις μελέτες, για τις ασάφειες που υπάρχουν στο ποιο θα είναι τελικά το οικονομικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες (όφελος που εξαρτάται από τα κέρδη και όχι την παραγωγή) αλλά και για το ποια βήματα πρέπει να ακολουθηθούν για να βελτιωθούν κάποιες από τις ελλείψεις.
Ο Κεφαλονίτης καθηγητής και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου αναφέρθηκε στο πώς μπορούν οι γεωτρήσεις να προκαλέσουν σεισμούς, κάτι που, όπως ανέφερε, δεν οφείλεται στην μέθοδο fracking, την οποία έσπευσε να εξαιρέσει η κυβέρνηση με πρόσφατη προσθήκη στην σύμβαση (αλλά όπως είπε ο κ. Τσελέντης, η μέθοδος αυτή δεν έχει σχέση με τον ελλαδικό χώρο). Αντίθετα ο καθηγητής ανέφερε τα εξής: «Αυτό το πράγμα ξεχάστε το. Δεν υπάρχει στην Ελλάδα fracking αλλά ποιος κίνδυνος υπάρχει; Στο τέλος της ζωής μιας γεώτρησης, οι εταιρίες επειδή σίγουρα θα κοιτάξουν να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους, θ' αρχίσουν τις πιέσιμες. Και τότε, αν γίνει αυτό το πράγμα θα είναι εγκληματικό».
Κι όμως... υπάρχουν
Απαντώντας μάλιστα στον εκπρόσωπο της εταιρείας, κ. Γρηγορίου, που ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για σεισμούς που προκαλούνται από εξορυκτικές δραστηριότητες, ο κ. Τσελέντης παρουσίασε δεδομένα από σεισμούς που έχει αποδειχτεί ότι προκλήθηκαν από τις γεωτρήσεις, αναφέροντας και το παράδειγμα των σεισμών της Καλιφόρνιας του 1929, οι οποίοι όπως είπε, έχει αποδειχτεί ότι ήταν αποτέλεσμα των πολλών γεωτρήσεων της περιοχής. Από την άλλη πλευρά, τόνισε, στην Καλιφόρνια υπήρχαν χιλιάδες γεωτρήσεις. «Η πιθανότητα να προκληθεί σεισμός από μία μόνο γεώτρηση είναι όση το να μας πέσει ένας μετεωρίτης στο κεφάλι. Είναι απαραίτητη όμως η παρακολούθηση της περιοχής». Θα πρέπει να σημειωθεί όμως, ότι όταν αργότερα ακούστηκε στην αίθουσα ότι οι γεωτρήσεις είναι πιθανόν να είναι πολύ περισσότερες από μία, τότε ο καθηγητής απάντησε ότι αυτό αυξάνει ανάλογα και τον κίνδυνο.
Αναφέρθηκε επίσης στις τεχνικές monitoring που εφαρμόζονται στην Κεφαλονιά και μπορούν να παρακολουθούν την περιοχή της παραγωγής με μεγάλη ακρίβεια.
Η μελέτη είναι ατελής
Ο κ. Τσελέντης μίλησε επίσης ανοιχτά και για την μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων την οποία χαρακτήρισε ατελή, γιατί δεν λαμβάνει υπόψη της τους κινδύνους από την σεισμικότητα.
Αναφέρθηκε σε ελλείψεις που έχουν να κάνουν με την μελέτη συμπεριφοράς του εδάφους καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του έργου. Σημείωσε, επίσης, την έλλειψη προσομοιώσεων επιπτώσεων από την ενεργοποίηση συγκεκριμένων μεγάλων ρηγμάτων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από ένα τσουνάμι.
Για το τελευταίο μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι στον πρόσφατο σεισμό της Ζακύνθου δημιουργήθηκε τσουνάμι που έφτασε σε ορισμένες περιοχές μέχρι και το 1.5 μέτρο.
Ο κ. Τσελέντης, ο οποίος είναι διευθυντής και του Κέντρου Τσουνάμι, είπε στην εκδήλωση ότι σε προσομοιώσεις που έγιναν στο κέντρο διαπιστώθηκε ότι το πλάτος κύματος στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού στο Ιόνιο, μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 8 μέτρα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΠΕ upstream Γιάννης Γρηγορίου, ειδικά για το θέμα των μελετών, απαντώντας τόσο στην τοποθέτηση του κ. Τσελέντη όσο και σε σχετική ερώτηση του Γ. Γαβριελάτου (Κίνηση Πολιτών «Κεφαλονιά, Νησί για Όλους», είπε ότι οι μελέτες γίνονται ανάλογα με το στάδιο που βρίσκονται οι εργασίες. «Για τη γεώτρηση δεν έχουν γίνει ακόμα οι κατάλληλες μελέτες. Αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο που τις κάνουμε και νομίζουμε ότι αυτές θα είναι έτοιμες για να τεθούν σε διαβούλευση την Άνοιξη του 2019», είπε ο κ. Γρηγορίου.
Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης
Ο καθηγητής μίλησε επίσης και για το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί στις γεωτρήσεις. Ένα σύστημα, που ειδοποιεί αλλά και κλείνει βασικά συστήματα που μπορεί να κινδυνέψουν στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού, εκμεταλλευόμενο τη διαφορά στην ταχύτητα μετάδοσης των σεισμικών κυμάτων από αυτά των ραδιοκυμάτων. Τα πρώτα είναι πολύ πιο αργά από τα δεύτερα, με αποτέλεσμα ένα σήμα από κατάλληλα τοποθετημένους πομπούς να μπορεί να προειδοποιήσει για την εκδήλωση ενός έντονου σεισμού αρκετά δευτερόλεπτα πριν τα σεισμικά κύματα φτάσουν στις ευαίσθητες περιοχές, ασφαλίζοντας μέρος του συστήματος.
Η βαριά βιομηχανία είναι ο τουρισμός
Ο κ. Τσελέντης επανέλαβε ότι υπό προϋποθέσεις η σεισμικότητα μπορεί να οδηγήσει σε διαρροές στις περιοχές άντλησης του πετρελαίου. Είναι φανερό ότι για να ελαχιστοποιηθεί αυτή η πιθανότητα θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον μέτρα και έρευνες, ειδικά σε μία περιοχή όπου η βαριά βιομηχανία της είναι ο τουρισμός. «Κι επειδή μια εταιρεία έχει πάντα σκοπό τη μεγιστοποίηση του κέρδους η Πολιτεία θα πρέπει να επιβάλει τη λήψη επιπλέον μέτρων».
«Θα πρέπει να επιλεχθεί μία περιοχή με όσο το δυνατόν μικρότερη σεισμικότητα και μακριά από τα νησιά μας, να παρακολουθείται συνεχώς η σεισμικότητα, να υπολογιστούν οι μέγιστες πιθανές επιταχύνσεις, τα πιθανολογικά φάσματα κλπ. στη θέση παραγωγής, να αναπτυχθεί μηχανισμός άμεσης επέμβασης στην περίπτωση ατυχήματος», είπε ο κ. Τσελέντης. Και συνέχισε:
«Εδώ δεν είμαστε Νορβηγία που δεν έχουν σεισμούς. Εδώ είμαστε Ιόνιο, που βράζει η περιοχή μας, είμαστε στην γειτονιά του Εγκέλαδου, δεν παίζουμε με την φωτιά».
Πρόσθεσε επίσης ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν επιπλέον σενάρια κίνησης της πετρελαιοκηλίδας και να εγκατασταθεί σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.
7 δις. από τη μία, 5% επί των κερδών, από την άλλη.
Τέλος, ο κ. Τσελέντης, στη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε, αναφέρθηκε και στο θέμα του οικονομικού οφέλους που ενδεχομένως θα έχουν οι τοπικές κοινωνίες, λέγοντας το εξής:
«Το τουριστικό προϊόν της περιοχής μας είναι 7 δισ. Πόσο νομίζετε ότι θα πάρουμε εμείς από τις εξορύξεις; Το 5% επί των κερδών, όχι επί της αξίας του πετρελαίου. Δεν συγκρίνεται ο πλούτος μας ο τουριστικός με αυτά τα πράγματα».
Και κατέληξε: «Εγώ δεν θα ρισκάριζα τη βαριά βιομηχανία μας με το να κάνω κάτι πολύ επιπόλαιο».
Ανοιχτά και χωρίς περιστροφές μίλησε ο Άκης Τσελέντης στη χθεσινή πρώτη μέρα του Αναπτυξιακού Συμβουλίου για τους κινδύνους από τις εξορύξεις πετρελαίου στην περιοχή του Ιονίου, για τις ελλείψεις στις μελέτες, για τις ασάφειες που υπάρχουν στο ποιο θα είναι τελικά το οικονομικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες (όφελος που εξαρτάται από τα κέρδη και όχι την παραγωγή) αλλά και για το ποια βήματα πρέπει να ακολουθηθούν για να βελτιωθούν κάποιες από τις ελλείψεις.
Ο Κεφαλονίτης καθηγητής και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου αναφέρθηκε στο πώς μπορούν οι γεωτρήσεις να προκαλέσουν σεισμούς, κάτι που, όπως ανέφερε, δεν οφείλεται στην μέθοδο fracking, την οποία έσπευσε να εξαιρέσει η κυβέρνηση με πρόσφατη προσθήκη στην σύμβαση (αλλά όπως είπε ο κ. Τσελέντης, η μέθοδος αυτή δεν έχει σχέση με τον ελλαδικό χώρο). Αντίθετα ο καθηγητής ανέφερε τα εξής: «Αυτό το πράγμα ξεχάστε το. Δεν υπάρχει στην Ελλάδα fracking αλλά ποιος κίνδυνος υπάρχει; Στο τέλος της ζωής μιας γεώτρησης, οι εταιρίες επειδή σίγουρα θα κοιτάξουν να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους, θ' αρχίσουν τις πιέσιμες. Και τότε, αν γίνει αυτό το πράγμα θα είναι εγκληματικό».
Κι όμως... υπάρχουν
Απαντώντας μάλιστα στον εκπρόσωπο της εταιρείας, κ. Γρηγορίου, που ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για σεισμούς που προκαλούνται από εξορυκτικές δραστηριότητες, ο κ. Τσελέντης παρουσίασε δεδομένα από σεισμούς που έχει αποδειχτεί ότι προκλήθηκαν από τις γεωτρήσεις, αναφέροντας και το παράδειγμα των σεισμών της Καλιφόρνιας του 1929, οι οποίοι όπως είπε, έχει αποδειχτεί ότι ήταν αποτέλεσμα των πολλών γεωτρήσεων της περιοχής. Από την άλλη πλευρά, τόνισε, στην Καλιφόρνια υπήρχαν χιλιάδες γεωτρήσεις. «Η πιθανότητα να προκληθεί σεισμός από μία μόνο γεώτρηση είναι όση το να μας πέσει ένας μετεωρίτης στο κεφάλι. Είναι απαραίτητη όμως η παρακολούθηση της περιοχής». Θα πρέπει να σημειωθεί όμως, ότι όταν αργότερα ακούστηκε στην αίθουσα ότι οι γεωτρήσεις είναι πιθανόν να είναι πολύ περισσότερες από μία, τότε ο καθηγητής απάντησε ότι αυτό αυξάνει ανάλογα και τον κίνδυνο.
Αναφέρθηκε επίσης στις τεχνικές monitoring που εφαρμόζονται στην Κεφαλονιά και μπορούν να παρακολουθούν την περιοχή της παραγωγής με μεγάλη ακρίβεια.
Η μελέτη είναι ατελής
Ο κ. Τσελέντης μίλησε επίσης ανοιχτά και για την μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων την οποία χαρακτήρισε ατελή, γιατί δεν λαμβάνει υπόψη της τους κινδύνους από την σεισμικότητα.
Αναφέρθηκε σε ελλείψεις που έχουν να κάνουν με την μελέτη συμπεριφοράς του εδάφους καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του έργου. Σημείωσε, επίσης, την έλλειψη προσομοιώσεων επιπτώσεων από την ενεργοποίηση συγκεκριμένων μεγάλων ρηγμάτων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από ένα τσουνάμι.
Για το τελευταίο μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι στον πρόσφατο σεισμό της Ζακύνθου δημιουργήθηκε τσουνάμι που έφτασε σε ορισμένες περιοχές μέχρι και το 1.5 μέτρο.
Ο κ. Τσελέντης, ο οποίος είναι διευθυντής και του Κέντρου Τσουνάμι, είπε στην εκδήλωση ότι σε προσομοιώσεις που έγιναν στο κέντρο διαπιστώθηκε ότι το πλάτος κύματος στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού στο Ιόνιο, μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 8 μέτρα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΠΕ upstream Γιάννης Γρηγορίου, ειδικά για το θέμα των μελετών, απαντώντας τόσο στην τοποθέτηση του κ. Τσελέντη όσο και σε σχετική ερώτηση του Γ. Γαβριελάτου (Κίνηση Πολιτών «Κεφαλονιά, Νησί για Όλους», είπε ότι οι μελέτες γίνονται ανάλογα με το στάδιο που βρίσκονται οι εργασίες. «Για τη γεώτρηση δεν έχουν γίνει ακόμα οι κατάλληλες μελέτες. Αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο που τις κάνουμε και νομίζουμε ότι αυτές θα είναι έτοιμες για να τεθούν σε διαβούλευση την Άνοιξη του 2019», είπε ο κ. Γρηγορίου.
Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης
Ο καθηγητής μίλησε επίσης και για το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί στις γεωτρήσεις. Ένα σύστημα, που ειδοποιεί αλλά και κλείνει βασικά συστήματα που μπορεί να κινδυνέψουν στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού, εκμεταλλευόμενο τη διαφορά στην ταχύτητα μετάδοσης των σεισμικών κυμάτων από αυτά των ραδιοκυμάτων. Τα πρώτα είναι πολύ πιο αργά από τα δεύτερα, με αποτέλεσμα ένα σήμα από κατάλληλα τοποθετημένους πομπούς να μπορεί να προειδοποιήσει για την εκδήλωση ενός έντονου σεισμού αρκετά δευτερόλεπτα πριν τα σεισμικά κύματα φτάσουν στις ευαίσθητες περιοχές, ασφαλίζοντας μέρος του συστήματος.
Η βαριά βιομηχανία είναι ο τουρισμός
Ο κ. Τσελέντης επανέλαβε ότι υπό προϋποθέσεις η σεισμικότητα μπορεί να οδηγήσει σε διαρροές στις περιοχές άντλησης του πετρελαίου. Είναι φανερό ότι για να ελαχιστοποιηθεί αυτή η πιθανότητα θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον μέτρα και έρευνες, ειδικά σε μία περιοχή όπου η βαριά βιομηχανία της είναι ο τουρισμός. «Κι επειδή μια εταιρεία έχει πάντα σκοπό τη μεγιστοποίηση του κέρδους η Πολιτεία θα πρέπει να επιβάλει τη λήψη επιπλέον μέτρων».
«Θα πρέπει να επιλεχθεί μία περιοχή με όσο το δυνατόν μικρότερη σεισμικότητα και μακριά από τα νησιά μας, να παρακολουθείται συνεχώς η σεισμικότητα, να υπολογιστούν οι μέγιστες πιθανές επιταχύνσεις, τα πιθανολογικά φάσματα κλπ. στη θέση παραγωγής, να αναπτυχθεί μηχανισμός άμεσης επέμβασης στην περίπτωση ατυχήματος», είπε ο κ. Τσελέντης. Και συνέχισε:
«Εδώ δεν είμαστε Νορβηγία που δεν έχουν σεισμούς. Εδώ είμαστε Ιόνιο, που βράζει η περιοχή μας, είμαστε στην γειτονιά του Εγκέλαδου, δεν παίζουμε με την φωτιά».
Πρόσθεσε επίσης ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν επιπλέον σενάρια κίνησης της πετρελαιοκηλίδας και να εγκατασταθεί σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.
7 δις. από τη μία, 5% επί των κερδών, από την άλλη.
Τέλος, ο κ. Τσελέντης, στη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε, αναφέρθηκε και στο θέμα του οικονομικού οφέλους που ενδεχομένως θα έχουν οι τοπικές κοινωνίες, λέγοντας το εξής:
«Το τουριστικό προϊόν της περιοχής μας είναι 7 δισ. Πόσο νομίζετε ότι θα πάρουμε εμείς από τις εξορύξεις; Το 5% επί των κερδών, όχι επί της αξίας του πετρελαίου. Δεν συγκρίνεται ο πλούτος μας ο τουριστικός με αυτά τα πράγματα».
Και κατέληξε: «Εγώ δεν θα ρισκάριζα τη βαριά βιομηχανία μας με το να κάνω κάτι πολύ επιπόλαιο».
