Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2015

Κεφαλονίτικες .. .προλήψεις

Μεταφορές με το κάρο
Μεταφορές με το κάρο
Οι προλήψεις μπορεί να θεωρούνται σήμερα λαογραφικό στοιχείο του παρελθόντος, όμως μερικές από αυτές «εφαρμόζονται» και στις μέρες μας με πλήρη ευλάβεια, όχι μόνο από τους απλοϊκούς συγχωριανούς μας, αλλά και από εκείνους που, ενώ έχουν υψηλό πνευματι­κό επίπεδο και μπορούν να εξηγήσουν τα ανε­ξήγητα, πολλές φορές νιώθουν αδύναμοι και ανασφαλείς και καταφεύγουν σ’ αυτές.
Στο παρόν άρθρο θα καταγράψουμε μερι­κές από τις προλήψεις όπως τις μάθαμε από διηγήσεις και έχουν καταγραφεί στο βιβλίο μας Βότανα και Πρακτική Ιατρική, έκδοση του πολιτιστικού συλλόγου Αγίας Ευφημίας «Το Φανάρι».
  • Περί γάμου. Η προξενήτρα, λίγο πριν ξεκινήσει για το …θεάρεστο έργο της, έβαζε γάνα από τον φούρνο στο πρόσωπο της, πρό­σεχε να μη συναντήσει κάποιον με φήμη κα- τσικοπόδαρου, ούτε και γάτα. Η κουβέντα του προξενιού δεν έπρεπε να γίνει στο ύπαιθρο. Τα στέφανα έπρεπε να τα μεταφέρει αγόρι και στο στρώσιμο του κρεβατιού της νύφης πε­τούσαν επάνω αγόρι. Όλα αυτά για να γεννή­σει η νύφη αγόρια! Δεν έστρωναν το κρεβάτι ορφανά κορίτσια. Ο γαμπρός δεν έβλεπε τη νύφη την ημέρα του γάμου. Η νύφη μετά την τελετή, δεν επέστρεφε στο πατρικό της, γιατί θα μπορούσε να επιστρέψει χήρα! Τα δίσεκτα χρόνια δεν γίνονταν γάμοι, ούτε το Δωδεκα­ήμερο των Χριστουγέννων, αλλά περίμεναν να αλλάξει ο χρόνος και να αγιαστούν τα νερά.
  • Η λεχώνα μέχρι να σα ραντίσει δεν πή­γαινε επίσκεψη, ούτε καν στον μπακάλη για ψώνια. Μετά τη δύση του ηλίου, δεν πήγαιναν επισκέπτες στο μωρό. Αν κάποιος επισκέπτης ήθελε να δει το νεογέννητο, τον υποχρέωναν να περάσει τα χέρια του από φωτιά.
  • Αν το σπίτι είχε κορίτσια, ο επισκέπτης έπρεπε να μπει και να βγει από την ίδια πόρτα, ώστε να έχουν ευτυχή κατάληξη τα προ­ξενιά.
  • Τη νύχτα δεν κοιτάζονταν στον καθρέ­φτη, επειδή υποστήριζαν ότι θα μπορούσε να «πάθει» το μυαλό. Δεν χάριζαν ποτέ καθρέ­φτη. Επίσης, δεν έπρεπε ποτέ να σπάσει κα­θρέφτης, ήταν μεγάλη γρουσουζιά.
  • Μετά τη δύση του ηλίου, καμιά νοικο­κυρά δεν δάνειζε προζύμι, αυγά, αλάτι, ψωμί. θεωρούσαν ότι είναι «κακό» για το σπίτι, ακόμη και για τα ζώα.
  • Σε συμπεθέρους δεν χάριζαν ποτέ γάτα. θα έφερνε μεταξύ τους γκρίνια και γρουσου- ζιά.
  • Δεν τίναζαν το βράδυ έξω από το σπίτι το τραπεζομάντιλο. Το κρατούσαν διπλωμένο και το τίναζαν το πρωί στο φως.
  • Στο σπίτι ποτέ δεν έμπαιναν αγριοκυ- κλάμινα (ξινάκια) γιατί πίστευαν ότι θα ξίνιζε το κρασί!
  • Οι ψαράδες και οι κυνηγοί απέφευγαν τα… κακά συναπαντήματα, όσους δηλαδή τους έφερναν κακοτυχία στις εξορμήσεις τους. Αλλά και οι γονείς την περίοδο των δια­γωνισμών πρόσεχαν το συναπάντημα των παιδιών τους…
  • Πρόσεχαν και το πισωγύρισμα. ‘Οταν ξεκινούσαν για δουλειά ή για ταξίδι, δεν γύρι­ζαν πίσω έστω και αν υπήρχε σοβαρός λόγος.
  • Δεν φύτευαν γαζίες στις αυλές τους από τον φόβο της κακοτυχίας.
θα τελειώσουμε με δύο προλήψεις οι οποί­ες στο πέρασμα του χρόνου πήραν και τον χα­ρακτήρα του γνωμικού:
  • «’Οπου αγαπάς κατούρησε κι όπου μι­σείς χτενίσου κι όπου αγαπάς πολύ κακό κά­τσε και ξενυχίσου».
  • «Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόψεις και Κυριακή να μη λουστείς αν θέλεις να προκόψεις».
 Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Η Κεφαλονίτικη Πρόοδος
- See more at: http://www.kefaloniatoday.com/kefalonitika/afieromata/kefalonitikes-prolipsis-99729.html#sthash.fwcv7EZ5.dpuf