Αλλά τι απέγιναν αυτοί οι Νεάντερταλ;
Του Γιώργου Λεκάκη
Η ανθρώπινη παρουσία στην Κεφαλονιά χρονολογείται από την Λίθινη Εποχή, περίπου 100.000 πριν από σήμερα[1].
Μια πρόσφατη ωκεανογραφική, γεωλογική και αρχαιολογική έρευνα ενίσχυσε τις προηγούμενες θεωρίες ότι ομάδες Νεάντερταλ έφτασαν στο νησί από τις απέναντι ακτές της ηπειρωτικής χώρας, κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο (Würm), πριν από 115.000 χρόνια.[2]
Οι «χερσαίες γέφυρες» που σχηματίστηκαν, όταν το επίπεδο της θάλασσας έπεσε κατά περίπου 120 μ. λόγω των παγετώνων, διατηρήθηκαν μέχρι και 20.000 χρόνια πριν. Μέσα από αυτά τα χερσαία περάσματα, άνθρωποι και ζώα μετακινούνταν από την απέναντι γη στην ορεινή και πυκνοδασωμένη Κεφαλονιά[3]. Τα ίχνη που άφησαν πίσω τους στο νησί αυτοί οι νομάδες κυνηγοί, κυρίως πέτρινα εργαλεία, καλύπτουν όλο το φάσμα της Λίθινης Εποχής, όπως αποκάλυψαν οι αρχαιολόγοι και ερευνητές.
Χρονολογούνται από την Παλαιολιθική Περίοδο, δηλαδή πριν από περίπου 44.000 χρόνια πριν από σήμερα, συναντώνται σε όλην την Μεσολιθική (8000 – 7000 / 6900 π.Χ.), μέχρι το τέλος της Νεολιθικής περιόδου (3300 π.Χ.), όταν αρχίζει η Εποχή του Χαλκού[4].
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ, ΕΔΩ.
Η διασπορά των λίθινων εργαλείων σε όλη σχεδόν την επιφάνεια του νησιού υποδηλώνει ικανόν ανθρώπινο πληθυσμό[5]. Αυτή η υπόθεση είναι ενισχύεται από τα παλαιολιθικά και μεσολιθικά ευρήματα από θέσεις γύρω από την κεντρική οροσειρά του Αίνου, όπως στον Άγιο Νικόλαο Γρούσπα του Ρουδίου[6], στην Σάμη[7], αλλά και στην ευρύτερη περιοχή[8]. Επί πλέον, στην κατοίκηση θα πρέπει να προστεθούν υπολείμματα που βρέθηκαν σε σπήλαια[9] όπως λ.χ. στο Σπήλαιο των Χαλιωτάτων[10] και το Σπήλαιο Φυτίδι των Πουλάτων. Υπήρχαν, μεταξύ άλλων ευρήματα, από οστά νεαρών θηλαστικών, αλεπούδων, αγριόχοιρων και κόκκινων ελαφιών, που καταναλώθηκαν ως θηράματα από τους κατοίκους αυτών των σπηλαίων. Αυτά τα οστά μαρτυρούν την πλούσια πανίδα γύρω από τον Αίνο και το Ρούδι, που προσέλκυσε τους κυνηγούς της λίθινης εποχής.
Ωστόσο, η μοίρα και η εξέλιξη αυτού του πληθυσμού των Νεάντερταλ στην Κεφαλονιά εξακολουθεί να αποτελεί ένα άλυτο ζήτημα, λόγω έλλειψης πληροφοριών, η διαλεύκανση των οποίων επαφίεται στους ανθρωπολόγους του μέλλοντος…
Η ανθρώπινη παρουσία στην Κεφαλονιά, ήταν εξαρτημένη από τον Αίνο, που παρείχε τα απαραίτητα αγαθά (θηράματα και ξυλεία) για την επιβίωσή της. Επιβεβαιώθηκε επίσης κατά την Ύστερη Νεολιθική περίοδο (~ 5600 έως 4800 π.Χ.). Με ευρήματα της στρωματογραφικής ανασκαφής στο Σπήλαιο της Δράκαινας στο φαράγγι Στενό του Πόρου[11]. Η ανάλυση άνθρακα από τις εστίες έδειξε ότι οι νεολιθικοί κάτοικοι του σπηλαίου έκαιγαν ξύλα από κεφαλονίτικα έλατα και μαύρη πεύκη, είδη που αποτελούν μέχρι σήμερα την δασική ύλη στην περιοχή Αίνου[12].
Βρέθηκαν επίσης κατά τις ανασκαφές απανθρακωμένα υπολείμματα φρούτων και δημητριακών, καθώς και πλήθος οστών από εξημερωμένα και άγρια ζώα, που περιγράφουν τον τρόπο ζωής αυτών των πρώτων Κεφαλονιτών / Κεφαλλήνων, κατά τον Όμηρο[13], οι οποίοι συνεχίζουν να κυνηγούν στις πλαγιές και στα δάση του Αίνου, προκειμένου να συμπληρώσουν την διατροφή τους και να προμηθευτούν καυσόξυλα.
Αλλά, ευρέθησαν επίσης και μάρμαρο Νάξου, οψιανός από την Μήλο, γάβρος / gabbro πιθανώς από την Αργολίδα και στεατίτης άγνωστης προέλευσης, που αποκαλύπτουν εδραιωμένες σχέσεις με το Αιγαίο[14]. Η επικοινωνία του σπηλαίου με το Αιγαίο ή τουλάχιστον με την Πελοπόννησο ήταν αμφίδρομη.
ΠΗΓΗ: D. Phitos, G. Kamari, N. Katsouni & G. Mitsainas «ΤΗΕ MOUNTAIN AENOS OF CEPHALONIA ISLAND: HISTORY – PHYSIOGRAPHY – BIODIVERSITY», Κεφαλονιά, 2015. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης ΕΛλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.4.2016.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Βλ. Μόσχος, 2007.
[2] Βλ. Φερεντίνος & al. (2012), Καββαδίας (1984), Ανδρέικος (1993), Σορντίνας (1996) (Φήτος & Καμάρη 2009).
[3] Βλ. Ευθυμιάτου-Κατσούνη, 2012.
[4] Βλ. Μόσχος, 2007.
[5] Βλ. Ευθυμιάτου-Κατσούνη, 2012.
[6] Βλ. Πετρόχειλος, 1959 και Μαρινάτος, 1960/1962.
[7] Βλ. Ανδρέικος (1993),
[8] Βλ. Κουρτέση-Φιλιππάκη (1996), Μόσχος (2007) και Σάμσων, 2007.
[9] Βλ. Καββαδίας (1984, 1985).
[10] Βλ. Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Δ.Ε.Σ.Ε. 1966).
[11] Βλ. Χατζιώτη & Στρατούλη, 2000.
[12] Βλ. Ντίνου & Στρατούλη, 2011.
[13] Βλ. Κοτζαμποπούλου, 2009.
[14] Βλ. Στρατούλη, 2007.
Αντιγραφη απο : http://www.arxeion-politismou.gr/
