Ο Νίκος Ρωμανός γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1993. Στις 8 Δεκεμβρίου 2008, σε ηλικία 15 χρονών είδε τον φίλο του Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο να δολοφονείται μπροστά στα μάτια του από σφαίρα αστυνομικού. Την 1η Φεβρουαρίου 2013, σε ηλικία 20 ετών συμμετείχε σε ένοπλη ληστεία τράπεζας στο Βελβεντό Κοζάνης, για την οποία συνελήφθη άμεσα και μαζί με τους εξίσου νεαρούς συνεργούς του, ξυλοκοπήθηκαν βάναυσα από τους αστυνομικούς. Παρότι είχε αρνηθεί να καταθέσει στη δίκη του Κορκονέα το 2010, ο πατέρας του Γρηγορόπουλου μετά τη σύλληψή του για τη ληστεία δήλωσε ότι ο Ρωμανός "ήταν το δεύτερο θύμα των Κορκονέα και Σαραλιώτη. Εκείνο το βράδυ οι δολοφονικές σφαίρες σκότωσαν και τον Νίκο". Την 1η Οκτωβρίου 2014 καταδικάστηκε σε 15 χρόνια και 11 μήνες φυλάκιση χωρίς να του αναγνωριστούν τα ελαφρυντικά που είχε προτείνει ο εισαγγελέας, εν τούτοις με βάση τον κοινό ποινικό κώδικα και όχι τον αντιτρομοκρατικό νόμο.
Μετά από φοίτηση στο σχολείο των φυλακών Αυλώνα, το καλοκαίρι του 2014 ο Ρωμανός συμμετείχε στις Πανελλαδικές εξετάσεις και πέτυχε την εισαγωγή του στο ΤΕΙ Αθήνας. Αρνήθηκε τη σχετική βράβευση τόσο από τον υπουργό Δικαιοσύνης όσο και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και ζήτησε εκπαιδευτική άδεια προκειμένου να παρακολουθεί τα μαθήματα της σχολής του, η οποία δεν του χορηγήθηκε. Στις 10 Νοεμβρίου 2014 ξεκίνησε απεργία πείνας με αίτημα την χορήγηση αυτής της άδειας, την οποία συνεχίζει με άμεσο πλέον κίνδυνο της ζωής του.
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ούτε ακραιφνής αναρχικός όπως δηλώνει ο Ρωμανός, ούτε περισπούδαστος ψυχολόγος, ούτε και έγκριτος νομικός για να κατανοήσει την πορεία ζωής αυτού του ανθρώπου. Όποιος στοιχειωδώς συναισθάνεται τι όπλισε το χέρι του, μπορεί να καταλάβει πολλά τόσο για τον ίδιο όσο και για την πολιτική συνθήκη στην οποία ζούμε.
Καταρχήν, σε καμία περίπτωση δεν αξίζει σε έναν νέο άνθρωπο με βεβαρυμένο παρελθόν για το οποίο δεν ευθύνεται ο ίδιος, που τέλεσε παράνομες πράξεις όχι όμως προς ίδιον όφελος αλλά εμφορούμενος από τις ιδέες του περί κοινωνικής δικαιοσύνης, να καταδικάζεται σε πολύχρονη κάθειρξη και μάλιστα δίχως να του δίδονται όσα εκ του νόμου δικαιούται. Πέραν του ότι γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά τι μαθαίνουν οι έγκλειστοι στο «σχολείο» των φυλακών -όχι στα τυπικά σχολεία που λειτουργούν με απίστευτες δυσκολίες εντός των φυλακών, οι εκπαιδευτικοί των οποίων είναι αξιέπαινοι, αλλά στο άτυπο σχολείο της βάρβαρης καθημερινότητας του εγκλεισμού που αποκτηνώνει, περιθωριοποιεί και εν τέλει κατασκευάζει εγκληματίες- η ίδια η έννοια του σωφρονισμού στέκει αμήχανη μπροστά σε ένα τέτοιο περιστατικό.
Αναρωτιόμαστε αν αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνει η κοινωνία μας απέναντι σε νέους ανθρώπους που έχοντας εισπράξει από πρώτο χέρι την θηριωδία της, αποκρίνονται και οι ίδιοι με βία και απόρριψη. Τους στοχοποιεί, τους κολάζει για πάντα και αδιαφορεί τελικά αν ζήσουν ή αν πεθάνουν; Όσοι εκφράζουν αστόχαστα το επιχείρημα «τα ήθελε και τα έπαθε» έχουν αναρωτηθεί ποιες είναι οι πιθανότητες να βρισκόντουσαν οι ίδιοι ή τα παιδιά τους στην θέση του Ρωμανού;
Αλλά ας πάμε ένα βήμα παραπέρα κι ας αναλογιστούμε ότι αυτό είναι ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα για να κατανοήσουμε το γιατί τελικά «τα θέλουν» κάποιοι. Η κοινωνία δεν συστήθηκε με έναν διαμορφωμένο «περιθωριακό», «τρομοκράτη» ή ακόμα και «επαναστάτη», ανάλογα με την οπτική γωνία καθενός, αλλά με έναν δεκαπεντάχρονο του οποίου παρακολουθεί την εξέλιξη σε ανυπότακτο ενήλικα, μέσα από μια πολύ ευανάγνωστη αλυσίδα γεγονότων. Η κοινωνία δια του δράματος του Ρωμανού έχει μια ευκαιρία να αναστοχαστεί πάνω στην ίδια, να κοιτάξει στα μάτια τα παιδιά της και να δει πολύ ευδιάκριτα το σημείο ανατροπής μεταξύ ολικής υποταγής στο άδικο και ολοκληρωτικής της άρνησης. Αν το αντέχει βέβαια.
Όσο για το τι αντέχει και τι δεν αντέχει ο ίδιος, παραθέτουμε αυτούσια τα λόγια του: «Έτσι και αλλιώς τα σώματα των ανυπότακτων πάντα άντεχαν, το ξύλο, τις βρισιές, τον εγκλεισμό και τις χειροπέδες. Και αν καμιά φορά κοντοστέκονται δεν είναι από τις σφαλιάρες και τις κλωτσιές των γουρουνιών, αλλά από τα υποταγμένα βλέμματα που παραδέχονται σιωπηλά την συνενοχή τους». Αυτό που πραγματικά δεν αντέχεται, δεν είναι άλλο απ’ τη συνενοχική σιωπή της υποταγής.
Η ανάσα ελευθερίας που επικαλείται ο Ρωμανός δεν αφορά μόνο τον ίδιο αλλά όλους μας, καθώς είναι η ανάσα εκείνη που θα μας επιτρέψει να δημιουργήσουμε «απελευθερωμένους χωροχρόνους μέσα στη γενικευμένη αιχμαλωσία που παράγει το σύστημα».
Τα αιτήματα του Νίκου Ρωμανού πρέπει να ικανοποιηθούν άμεσα. Η ζωή του είναι ένα ζωτικό στοίχημα στα χέρια μας. Να την διεκδικήσουμε, διεκδικώντας παράλληλα κοινωνική αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη για όλους.
Κοινωνικό Εργαστήρι Τραβέρσο
http://www.sppantelios.blogspot.gr/ Δεκέμβρης 2014
