Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Οι εορτές των τριών: Η Αγία Βαρβάρα στο Αργοστόλι

Η Αγία Βαρβάρα στο Αργοστόλι

«Αγιά Βαρβάρα γέννησε κι ο Σάββας απεκρίθη

κι Άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το βαπτίσει»

Παροιμία

Αυτή την παροιμία λέει ο λαός μας για τις καιρικές συνθήκες που συμβαίνουν κατά την περίοδο των εορτών των τριών Αγίων, που οι εορτές τους είναι συνεχόμενες μέσα στο Ορθόδοξο εορταστικό Αγιολόγιο. Πρώτα της Αγίας Βαρβάρας, 4 Δεκεμβρίου, έπειτα του Αγίου Σάββα στις 5 του μηνός και ακολουθεί του Αγίου Νικολάου στις 6, αυτού του τελευταίου μήνα του έτους.

Ο λαός θέλει από παλιά αυτές τις γιορτάσιμες μέρες των τριών Αγίων να επικρατεί κακοκαιρία και μάλιστα ισχυρή. Γι’ αυτό λέει τη φράση «έχουμε Νικολοβάρβαρα».

Σίγουρο είναι ότι η τοποθέτηση των εορτών αυτών των Αγίων δεν έγινε τυχαία, αφού θα πρέπει «να εξυπηρετήσουν και να εξυπηρετηθούν», σύμφωνα με τις ιδιότητές τους. Ας αφήσουμε τη θεωρητική λαογραφία και τα πολλά ιστορικά και ας χαρούμε το σχολιασμό της εορτής της Αγίας Βαρβάρας.

Εκεί που πάνε να σμίξουν οι ορεινοί όγκοι της περιοχής των Προκοπάτων και του βουνού της Αρχαίας Κράνης, από τα πανάρχαια χρόνια το νερό άνοιξε και δημιούργησε πέρασμα. Το πέρασμα από παλιά το γεφύρωνε πέτρινη ψηλή καμάρα, ένα γιοφύρι, που πληγωμένο αντέχει ακόμη στο χρόνο. Το βοηθά η σιδερένια γέφυρα που έχουν τοποθετήσει από πάνω του μετά το σεισμό του 1953.

Στη στενή χαράδρα, κάτω από τη γέφυρα υπάρχει το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας. Αν το δεις από ψηλά σε μαγεύει και σου ξυπνά άλλες ψυχικές ανατάσεις που κρύβονται μέσα σου. Η εκκλησία είναι τοποθετημένη πάνω στο ρέμα της χαράδρας και ακουμπά στη μια μεριά του βράχου εκεί που υπάρχει το σπήλαιο. Είναι δε κατασκευασμένη με απλό τρόπο. Έχουν υπερυψώσει το δάπεδο του ναού για να περνάει το ποτάμι από κάτω και να μην πλημμυρίζει μέσα η εκκλησία.

Την οροφή, η οποία ακουμπά στα βράχια του σπηλαίου, την κρατούν αρκετές κολόνες. Ο κύριος ναός έχει δυο επίπεδα, που το πιο πάνω φαίνεται σαν πλατύς γυναικωνίτης…

Η μέρα της γιορτής της φέτος ήταν γκριζαρισμένη από σύννεφα, που κουβαλούσαν το νέρινο φορτίο τους. Κατηφόρισα τα κλιμακωτά πλατύσκαλα που ήταν κορνιζαρισμένα με άσπρο σιρίτι από ασβέστη.

Πέρασα τη γέφυρα και αντίκρισα την εκκλησία φωταγωγημένη. Μπήκα, και για το λίγο χρόνο που έμεινα, συμμετείχα με την καρδιά μου στο πανηγύρι της Αγίας. Η φωτογραφική μου μηχανή ήταν σε δράση και αποτύπωνε ότι πιο όμορφο έβλεπα.

Ο κόσμος μέσα στο ναό ήταν αρκετός. Συνέχεια έρχονταν πιστοί με λαμπάδες και αρτοκλασίες στα χέρια. Αυτές οι εικόνες ήταν υπέροχες, του να βλέπεις τον απλό λαό να εκφράζεται όπως αισθάνεται, όπως νιώθει την πίστη του, το θρησκευτικό του συναίσθημα.

Οι ψαλτάδες ήταν από το Αργοστόλι, ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, ο Γεράσιμος Γαλιατσάτος (ο Μποέτας), ο Κωνσταντάκης Διονύσιος και άλλοι. Οι ιερείς Νικόλαος Παπαναστασάτος, Σωτήρης Αντωνάτος και ο πανοσιολογιότατος Σπύρος Πετεινάτος, έψαλλαν μέσα σε ατμόσφαιρα κατανυκτική.

Ο κόσμος όλο και μυρμήγκιαζε στο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας και εγώ τραβούσα φωτογραφίες. Κάποιος με φώναξε κοντά του για να φωτογραφήσω το Ιερό, που είναι μέρος του σπηλαίου –βράχου και που χωρίζεται από την εκκλησία με μπέτινο τέμπλο.

Οι φωταψίες από τα καντήλια, η φλόγα των κεριών και το μουντό φως της ημέρας που λιγοστό έμπαινε, μαζί με τα πρασινοκαφετιά κρεμαστά νεροσταλάγματα του βράχου, σου έδιναν την εντύπωση πως είναι σκηνικό από μελόδραμα ή καλύτερα πως ζεις τυλιγμένος μέσα σε ανάλαφρες γάζες.

Κοντά στο Ιερό πίσω από το Ψαλτήρι ανοίγεται λίγο ένα κούφωμα του σπηλαίου. Εκεί είναι τοποθετημένη μια εικόνα της Αγίας Βαρβάρας και του Αγίου Νικολάου, καθώς και ένας ξύλινος μαύρος σταυρός.

Η ατμόσφαιρα ήταν άκρως κατανυκτική. Η επιτρόπισσα Βαλεντή Χρυσή περιποιούταν τα κεριά, τους άρτους, τις μεγάλες λαμπάδες και έβλεπες, πως, με την καρδιά της, για τούτο το πανηγύρι έκανε ότι μπορούσε.

Ο χρόνος έτρεχε και έπρεπε να συνεχίσω την πορεία μου. Στο ανέβασμά μου για τη γέφυρα συνάντησα πολλούς ανθρώπους με τα κάνιστρα γιομάτα με τις αρτοκλασίες τους, στολισμένες με λουλούδια και ιδίως βιολέτες, και να κρατούν τις λαμπάδες στο χέρι, και κατηφόριζαν στην Αγία Βαρβάρα.

Πόσα μου έρχονταν στο νου. Θαύμαζα τις εκφράσεις της πίστης του λαού, κοιτούσα και φωτογράφιζα όλες αυτές τις όμορφες μοναδικές λαογραφικές εικόνες, που πιστεύω πως όλο και χάνονται.

Βιάστηκα να φωτογραφήσω το μοναστήρι από ψηλά, λόγω που τα σύννεφα δε μπορούσαν να κρατήσουν το βάρος του νερού και άρχισε να ρέει ουρανός.

Αγία Βαρβάρα μου είδα το νυφικό στεφάνι σου, τη χάρη σου προσκύνησα, μα και το νερό σου να είναι ευλογία που τόσο ανάγκη το έχουμε!

Αυτά ψιθύρισα και αμολάρισα για τον προορισμό μου.

Και του χρόνου να είμαστε καλά.