Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2015

Ο κουρλο – Κεφαλονίτης στο ντοτόρο!


Καφενείον "ΕΠΤΑΝΗΣΟΣ"
Καφενείον “ΕΠΤΑΝΗΣΟΣ”
Nόμιζα πως θα ‘μαι πάντα νιός και καραμπουζουκλής κι ότι ντούρος θα πηδάω τις λακκούβες τση ζωής.
Θα ερωτεύομαι, θα πηγαίνω στα κρυφά τα ραντεβού με Λατίνες, με ευρωπαίες , αμπλα σπικ και παρλεβου.
Κάτι όμως τσιμπιματάκια στην καρδιά και στο συκώτι κι ο γιατρός που με κουράρει μου ανακοινώνει ότι:
Μάκη μου οι συγκινήσεις τέρμα, ίσαμε εδώ, αν δε θέλεις να σε πάνε σ’ ένα τόπο χλοερό.
*
Όσο αυτός μου ‘λεγε τέτοια, τόσο εγώ τον είχα άχτι, μέχρι που μου βρήκε σπλήνα ( είχα και τον καταρράκτη)
το διαβήτη σηκωμένο και την πίεση πολύ, κάποιο όργανο πεσμένο και μια πέτρα στη χολή,
μου ‘χωνε κάτι μαρκούτσια που μου άλλαξε την πίστη,
μια μου σκάλιζε τα……………………. μια την ουροδόχο κύστη.
*
Εμένα που χλιμίντριζα σαν έβλεπα φοράδα κι ορμούσα με το κέρατο σαν ταύρος στη γελάδα,
εμένα όπου κάλπαζα περήφανος σαν άτι, τώρα μου βρίσκει ημαρτον!! διόγκωση προστάτη.
Στα νεφρά είχα έναν πόνο, μα δεν του δωσα λαβή, λέω μέσα μου ” ασ το βρει ” και έκανα την παλαβή.
Κατά τ’ άλλα μου ‘ πε ότι τα πηγαίνω μια χαρά, μα στα μάτια του διαβάζω ”χάνουμε το φουκαρά”
*
Επήρα κάτι ανάποδες μα ήτανε γιατρός και πριν μου πει, κόβεις αυτά κι αυτά μεμα θα τρως του λέω:
“εγώ αισθάνομαι φέτος θα πάω νήπιο” κούνησε το κεφάλι του ” τι λες μωρε ερείπιο; ”
σου λέω το νιώθω, τ’ απαντώ, μου λέει: δε σου φαίνεται μα όταν γεράσει ο άνθρωπος πάλι ξαναμωραίνεται.
Γεράσιμε αμφισβητείς θαρρώ την επιστήμη, σε λίγο αιωνία σου θα ψάλουμε η μνήμη.
*
Αν δεν ακούσεις το γιατρό να πάρεις τα χαπάκια θα σε μπαρκάρουν τεσσαροι για τα κυπαρισσάκια
Έτσι αισθάνομαι γιατρέ και γνώμη δε θ’ αλλάξω, θ’ ανοίξω τις φτερούγες μου ψηλά για να πετάξω.
Για που λέει Γεράσιμε; τα πάντα θέλουν μέτρο, μην ανεβείς πολύ ψηλά και δεις τον άγιο Πέτρο,
παρέα με τα Χερουβείμ να σε καλωσορίζουν και κόλαση η παράδεισο μεμα μου να ζυγίζουν.
*
Κάπου εδώ όμως σταματάω λεπτομέρειες να γράφω, αυτός μ’ έβαλε στη κάσα και μου άνοιξε τον τάφο.
Τον πλήρωσα, σιγά σιγά πάω για τον παιδίατρο, αυτόν δεν εμπιστεύομαι ούτε και για κτηνίατρο!
Υ.Γ
Άλλη μια βλάβη μου’ βρηκε μα χέρι δε θα βάλει, μου ‘πε σημείο δύσκολο ότι είναι το κεφάλι
πως ότι και να μου κανε δε θα ‘χει γιατρειά.
Διάγνωση;
Θεόκουρλος κι απ’ την Κεφαλλονιά!
Αναδημοσιευση απο : www.kefaloniatoday.com

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015

Το συγγραφικό έργο του Ηλία Ζερβού-Ιακωβάτου. ( του Ηλια Τουμασατου.)





Εκδήλωση στα Γριζάτα Σάμης, 18-08-2015

            Είναι αδύνατο να μελετήσει κανείς το συγγραφικό έργο του Ηλία Ζερβού-Ιακωβάτου «ξεκομμένο» από τις πολιτικές του ιδέες και τη δράση του στο πλαίσιο του Ριζοσπαστικού κινήματος. Εδώ θα περιοριστούμε σε μια απλή βιβλιογραφική αναφορά στην εργογραφία του. Ο αναγνώστης όμως (ή ο ακροατής) θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι κάθε δημόσια παρέμβαση του Ζερβού είναι σε τελική ανάλυση πολιτική παρέμβαση. Ο δημόσιος λόγος του που αρθρώνεται μέσα από εφημερίδες, περιοδικά και αυτοτελείς εκδόσεις συνιστά όργανο δράσης που έχει γνώμονα την υλοποίηση του πολιτικού και κοινωνικού οράματος του Ζερβού.
            Με αυτή τη λογική, το σύνολο της μεγάλης συγγραφικής παραγωγής του Ζερβού, ακόμη και το μέρος αυτής που δεν έχει πολιτικό περιεχόμενο, διαθέτει πολιτική στόχευση – την ηθική βελτίωση της κοινωνίας με τη χρήση ιστορικών παραδειγμάτων από την αρχαιότητα αλλά και με τη γενικότερη καλλιέργεια του πνεύματος των πολιτών, θα δημιουργήσει το υπόβαθρο για τις πολιτικές μεταβολές που ευαγγελίζεται ο Ζερβός. Είναι γεγονός ότι κατά τη διάρκεια που παραμένει ενεργός στην κεντρική πολιτική σκηνή, το μεγαλύτερο μέρος των κειμένων που δημοσιεύει είναι πολιτικού χαρακτήρα. Εν συνεχεία, απογοητευμένος από την τελική έκβαση της υπόθεσης της Ένωσης εγκαταλείπει τον μάχιμο πολιτικό στίβο και ασχολείται περισσότερο με τη συγγραφή και δημοσίευση ιστορικών και φιλολογικών δοκιμίων και μελετών.
Ωστόσο πιστεύουμε ότι και σε αυτή την περίοδο ο Ζερβός έχει συνείδηση ότι η πνευματική του αυτή δράση μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα πολιτικά αποτελέσματα. Μια ηθικά αναπλασμένη κοινωνία μπορεί να φέρει το σπόρο και να υποστηρίξει την άνθηση του καινούριου.
            Θα αναφερθούμε συνοπτικά στην εργογραφία του Ζερβού διαιρώντας την σε τέσσερα μεγάλα μέρη:
(α) Περιοδικές εκδόσεις
(β) Έργα που δημοσιεύθηκαν αυτοτελώς πριν την Ένωση
(γ) Έργα που δημοσιεύονται μετά την Ένωση και ως τον θάνατό του και
(δ) Έργα που δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατό του.

(α) Περιοδικές εκδόσεις

           
Ο Ζερβός εξέδωσε την εφημερίδα «Φιλελεύθερος» στο απόγειο της πολιτικής του δράσης, αλλά και το περιοδικό «Αίνος» σε προχωρημένη ηλικία, δώδεκα χρόνια πριν πεθάνει.
Η εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» που κυκλοφορεί από το 1849 μέχρι το 1851 και εξαιτίας της οποίας ο Ζερβός υφίσταται ποικίλες διώξεις, έχει κομβική σημασία για τη συγγραφική παραγωγή του, μια και ταυτίζεται με την περίοδο κατά την οποία η πολιτική του δράση στον χώρο του ριζοσπαστισμού βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Εφημερίς «πολιτική και φιλολογική» αυτοαποκαλείται – ωστόσο το πολιτικό στοιχείο είναι εκείνο που βαρύνει. Ο «Φιλελεύθερος» είναι καθρέφτης των πολιτικών απόψεων του Ζερβού – και με αυτή την έννοια συνιστά έκφανση της πολιτικής δράσης του Ριζοσπαστικού κινήματος στην ακραιφνή μορφή του, την οποία υποστήριξαν μέχρι τέλους τόσο ο Ζερβός όσο και ο Ιωσήφ Μομφερράτος. Ένωση με την Ελλάδα, αλλά και πραγματοποίηση σημαντικών πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Ο Ζερβός χρησιμοποιεί τις ιδέες του πολιτικού φιλελευθερισμού που συναντάμε στα κείμενα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, στοχεύοντας στην ηθική ανάπλαση της κοινωνίας που θα φέρει και την εκπλήρωση του ποθούμενου εθνικού αιτήματος για την Ένωση.
Τριάντα χρόνια μετά, η έκδοση του περιοδικού «Αίνος» αποτελεί την πιο συστηματική συγγραφική προσπάθεια του Ζερβού στα χρόνια που έχει αποσυρθεί ουσιαστικά από την πολιτική ζωή της Κεφαλονιάς. Στο πρώτο τεύχος του μηνιαίου περιοδικού, που κυκλοφορεί τον Μάρτιο του 1882 και εκδίδει συνολικά δώδεκα τεύχη διασαφηνίζεται η πρόθεση του Ζερβού να μην ασχοληθεί με την σύγχρονη πολιτική ζωή: «[…] ο Αίνος, απέχων επί του παρόντος εκ της συγχρόνου πολιτικής τύρβης, προτίθεται κυρίως σκοπόν φιλολογικόν και ηθικόν»[1]. Στο περιοδικό δημοσιεύονται σε συνέχειες μακροσκελείς πραγματείες από το συγγραφικό έργο του Ζερβού, ωστόσο η πρώτη απ’ αυτές, με τίτλο «Περί αναβιώσεως των Εθνών –έρευνα ιστοριονομική»[2] δείχνει ότι  τελικά ο Ζερβός θεωρεί την έκδοση του «Αίνου» πολιτική πράξη με την ευρύτερη έννοια του όρου – μια και το περιοδικό στοχεύει στην ηθική βελτίωση και καλλιέργεια του κοινωνικού συνόλου. Αυτό φανερώνει και το γεγονός ότι ο Αίνος είναι στην πραγματικότητα στη συντριπτική πλειονότητα των σελίδων του, ένα σύνολο δικών του μελετών και έργων. Το τελευταίο τεύχος του περιοδικού κυκλοφορεί τον Φεβρουάριο του 1882 και ο Ζερβός στο ‘πόρισμα» με το οποίο αναγγέλλει την διακοπή της έκδοσης, εκφράζει την απογοήτευσή του για την αποτυχία του εγχειρήματος, που κατάφερε να έχει μόνο 400 συνδρομητές, οι οποίοι δεν πλήρωσαν καν τη συνδρομή τους.[3] Άλλη μια απογοήτευση του Ζερβού για το σώμα της πολιτικής, τους ίδιους δηλαδή τους πολίτες.
(β) Έργα που εκδόθηκαν πριν την Ένωση(1849-1864)
Η έκδοση του «Φιλελεύθερου» είχε σηματοδοτήσει και την έναρξη της δημόσιας συγγραφικής δραστηριότητας του Ζερβού. Σε ό,τι αφορά λοιπόν τα κείμενα από το 1848 μέχρι την Ένωση, κυριαρχούν εκείνα που έχουν πολιτικό περιεχόμενο, αλλά δεν λείπουν κι άλλες μελέτες, που δείχνουν το εύρος των ενδιαφερόντων του Ζερβού. Αναφέρουμε ενδεικτικά, από τα πολιτικά του έργα «Τα Κεφαλληνιακά ή αναφορά συνταχθείσα διά την Βουλήν των αντιπροσώπων της Ιονίου Επικρατείας (1850)», «Αι εξ Αντικυθήρων δύο επιστολαί» (1853), «Λόγος εκφωνηθείς υπό του Προέδρου της ΙΒ Βουλής της Επτανήσου Δρος Ηλια Ζερβού Ιακωβάτου κατά την Συνεδρίασιν της 12ης Μαρτίου 1862, επί του σχεδίου της Απαντήσεως» (1862) και την ίδια χρονιά «Έτερος λόγος εκφωνηθείς υπό του Προέδρου της ΙΒ Βουλής της Επτανήσου κατά την συνεδρίασιν της 20ης Μαρτίου 1862 : Επί της συνολικής τροπολογίας του κου Λομβάρδου εις το σχέδιον της απαντήσεως». Όλα μαρτυρούν τη θέληση του Ζερβού να δημοσιοποιήσει την πολιτική του δράση.
Την ίδια όμως περίοδο ο Ζερβός εκδίδει και φιλολογικές και ιστορικές μελέτες, οι οποίες όμως αντικατοπτρίζουν τις ριζοσπαστικές του ιδέες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το έργο του «Η νήσος Κρήτη και οι νόμοι του Μίνωος μετά της Σπαρτιατικής Πολιτείας» (1861). Την ίδια περίοδο εκδίδεται ηπραγματεία του «Ο Αριστομένης και η Αρχαία Μεσσηνία» (1857) αλλά και η ευρύτερα γνωστή, κυρίως για την έντονη κριτική που δέχτηκε για την επιστημονικότητα και την αξιοπιστία της «Συλλογή αρχαιολογικών λειψάνων της νήσου Κεφαλληνίας» (1861). Τις προ της Ενώσεως μελέτες του συμπληρώνει η εκτεταμένη πραγματεία «Τα γενέθλια και η νομοθεσία των Εβραίων» (1862).

 (γ) Από την Ένωση ως το θάνατό του (1864-1894)

           
Μετά την Ένωση, το 1864, η πολιτική δράση του Ζερβού περιορίζεται, ωστόσο εκείνος δεν σταματά να δημοσιεύει μελέτες και πραγματείες. Το1871 όμως, το βιβλίο που θα δημοσιεύσει είναι ίσως το πιο ανθρώπινα συγκινητικό που έχει γράψει ο Ζερβός. Είναι η ποιητική του συλλογή «Η λύρα του Ερημίτου» που είναι αφιερωμένη στα τρία παιδιά του που έχασε σε νεαρή ηλικία μέσα σε χρονικό διάστημα τριών χρόνων. Στην εισαγωγή του έργου του είναι έκδηλη η δυσθυμία και η απογοήτευση τόσο από τα χτυπήματα της μοίρας όσο και από την διαμορφούμενη κοντινή του πραγματικότητα. Ο ερημίτης Ζερβός δεν είναι ο εξόριστος στο βράχο των Αντικυθήρων, αλλά ο απογοητευμένος αγωνιστής, που ωστόσο επιμένει να εκδίδει τα έργα του.
Σε συνέχειες στον «Αίνο» δημοσιεύτηκε πριν κυκλοφορήσει και σε αυτοτελή τόμο η «Εναρέτη»[4], θεατρικόέργο του Ζερβού με αρχαιοελληνικό περιεχόμενο, στον πρόλογο του οποίου διατυπώνονται και οι απόψεις του περί του θεάτρου και του δράματος. Το έργο όμως έχει γραφτεί τουλάχιστον έντεκα χρόνια πριν, αφού μαρτυρείται παράστασή του στο Αργοστόλι από την «Φιλοδραματική Εταιρεία» το1871. Οι απόψεις του Ζερβού για το θέατρο παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον – το θεωρεί και αυτό ένα ακραιφνώς πολιτικό εργαλείο ηθικής ανάπλασης της κοινωνίας. Το τρίπρακτο δράμα, αριστοτελικής δομής, μια και ο Ζερβός αντιτίθεται στον ρομαντισμό, αναφέρεται στην ιστορία της ευσεβούς παρθένας Εναρέτης, που κινδυνεύει από τον διεφθαρμένο ηγεμόνα Πολυφόντη. Στο τέλος η ηθική τάξη αποκαθίσταται. Ο Πολυφόντης τιμωρείται, και την Εναρέτη κερδίζει ο ηθικός και γενναίος Αρισταγόρας.
Η εισαγωγή της «Εναρέτης» δεν είναι το μόνο τεκμήριο για τις αντιλήψεις του Ζερβού για τη λογοτεχνία. Η «Κριτική επί των συγχρόνων μυθιστορημάτων», που κυκλοφορεί προς το τέλος αυτής της περιόδου, το 1889, είναι ένα θεωρητικό δοκίμιο για τη λογοτεχνία, που δείχνει την επαφή του Ζερβού με τα λογοτεχνικά ρεύματα της εποχής του.
Ακόμη και σε αυτή την περίοδο όμως δημοσιεύονται πολιτικές πραγματείες, ντοκουμέντα της πολιτικής του δράσης αλλά και αποτυπώματα της πολιτικής του φιλοσοφίας. Αναφέρουμε ενδεικτικά: «Υπόμνημα προς την σεβαστήν της Ελλάδος Κυβέρνησιν» (1866) και, δύο χρόνια μετά, (1868) «Η αρνησιδικία επί του υπομνήματός μου και η μετ' αυτό ιδιαιτέρα και επίσημος αλληλογραφία μου μετά συντόμων παρατηρήσεων». «Το1872 και το1873 εκδίδει δύο ακόμα πραγματείες που αναφέρονται στην πολιτική δράση κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας: «Η δεκακαλπία και ο ήρως αυτής. Σελίς ιστορική της πρώην Επτανησιακής Πολιτείας» (1872) και «Αι δύο πρωτεύουσαι της Ανατολής κατά το 1858 και 1861 και η διπλωματια μετά της Ελλάδος (1873)». Πολιτικό περιεχόμενο έχουν και δύο μελέτες γραμμένες με μορφή επιστολής, που εκδίδονται το 1877: («Επιστολή προς Αγησίλαον ή βίος Σωκράτους Κουρή» και «Επιστολή προς Αρισταγόραν: Φυλλάδιον Α: Ηθικολογική»). Στον συναγωνιστή του Ριζοσπάστη Ιωσήφ Μομφερράτο αφιερώνει έναν εξαιρετικά μεστό επικήδειο λόγο, τον οποίο επίσης εκδίδει το 1888. («Λόγος επικήδειος εκφωνηθείς επί τον νεκρόν του Ιωσήφ Μομφερράτου εν τω Ναώ της Θεοτόκου των Σισσίων: Κατά την 8 Απριλίου 1888»). Την ίδια χρονιά όμως εκδίδει και την ηθικοφιλοσοφική μελέτη «Ο Ανήρ και η γυνή». Ο ρόλος της ηθικής στην πολιτική σκέψη του Ζερβού δεν περιορίζεται στους τίτλους των εκδόσεών του, αλλά διαπνέει τόσο τα πολιτικά όσο και τα λογοτεχνικά του κείμενα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά του θανάτου του (1894) κυκλοφορούν τα «Ανάμικτα ηθικοπολιτικά και ιστορικά». Η χρήση της ιστορίας για την ερμηνεία των πολιτικών φαινομένων, η άντληση παραδειγμάτων από αρχαίες κοινωνίες και άλλους λαούς δείχνει το βάθος της κοινωνικοπολιτικής του αντίληψης.

(δ) Έργα που δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατό του


            Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως ο Ζερβός δεν εξέδωσε στη διάρκεια της ζωής του τα δυο αυτοβιογραφικά βιβλία που είχε συγγράψει. «Η επί των Αντικυθήρων αιχμαλωσία μου και η των συναιχμαλώτων μου» εκδόθηκε στην Αθήνα το 1972 από τον Χρίστο Θεοδωράτο, και η «Βιογραφία» του δύο χρόνια αργότερα από τον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» και πάλι σε επιμέλεια του Χρίστου Θεοδωράτου. Ο Θεοδωράτος είχε δημοσιεύσει άλλο ένα έργο του στη δεκαετία του1960(1969), και ειδικότερα στο Γ΄ Πανιόνιο Συνέδριο (Η επί της Αγγλικής Προστασίας Επτάνησος Πολιτεία και τα κόμματα), όλα έργα που φωτίζουν πολλές πτυχές της ζωής και της δράσης του σπουδαίου αυτού Ριζοσπάστη.
            Ο Ηλίας Τσιτσέλης μας μαρτυρεί ότι πολλά ακόμη έργα του Ζερβού έμειναν ανέκδοτα. Ίσως είναι αναγκαιότητα μια επιμελημένη έκδοση των Απάντων του. Ο μεγάλος όγκος του έργου δεν σημαίνει αναγκαστικά και αντίστοιχα υψηλή ποιότητα, και είναι γεγονός ότι ο Ζερβός είχε δεχθεί έντονη κριτική για κάποιες ιστορικές και αρχαιολογικές του πραγματείες, αλλά και για τη λογοτεχνικότητα των ποιημάτων και του δράματος που συνέγραψε. Ωστόσο ο πλούτος του συγγραφικού του έργου, και η αγωνία του να διασώσει στιγμές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου μας, στις οποίες ο ίδιος ήταν πρωταγωνιστής, μας αφήνουν ως παρακαταθήκη ένα σημαντικότατο εργαλείο έρευνας αλλά και πολιτικού αναστοχασμού.
            Πρόκειται για το έργο ενός ανθρώπου που ονειρεύτηκε να αλλάξει τον κόσμο. Που πίστεψε σ’ ετούτη τη μικρή γωνιά του κόσμου, ότι ένας διαφορετικός κόσμος είναι εφικτός. Αυτό που πιστεύουν και θα πιστεύουν, ανεξάρτητα από την έκβαση των προσπαθειών τους, όλοι οι πολιτικοί οραματιστές που δεν αποδέχονται τους μονοδρόμους και τους συμβιβασμούς, και που αναζητούν λύσεις προς όφελος της κοινωνίας, των ανθρώπων.



[1] [Ηλίας Ζερβός-Ιακωβάτος], «Πρόλογος», Αίνος, τχ. Α΄, Μάρ. 1882, σ. 2.
[2] [Ηλίας Ζερβός-Ιακωβάτος], «Περί αναβιώσεως των Εθνών: Μελέτη ιστοριονομική», Αίνος, τχ. Α΄, Μάρ. 1882, σ.[1]-24. Συνεχίζεται και στα επόμενα τεύχη.
[3] [Ηλίας Ζερβός-Ιακωβάτος], «Πόρισμα», Αίνος, τχ. ΙΒ΄, Φεβ. 1883, σ. 381-383.

[4] Ηλίας Ζερβός-Ιακωβάτος, «Εναρέτη», δράμα εις πράξεις τρεις υπό Ηλία Ζερβού – Ιακωβάτου. Εν Κεφαλληνία, εκ του τυπογραφείου «Η Κεφαλληνία», 1882. 

Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015

Το όγδοο Επτάνησο



Η σατιρική φλέβα των Ληξουριωτών δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα στον κόσμο, ίσως μόνο με το ίδιο το ζωηρό και χαρούμενο Ληξούρι και την Παλική, τη μεγάλη χερσόνησο που φοράει στις εκθαμβωτικές ακτές της τα πιο φωτεινά χρώματα της ουράνιας παλέτας.




Η παραλία Ξι με την κόκκινη άμμο


ΑΝ εκατέβαινε ο Χριστός, στον κόσμο σαν ετότες, δε θα 'κανε παρέα, παρ' ει μόνο με Ληξουριώτες»· κι αν ακόμα δεν το ακούσεις απ' το στόμα τους αυτό το δίστιχο, θα το καταλάβεις γρήγορα μόνος σου, χωρίς πολλά πολλά.

Οι Ληξουριώτες το έχουν το πείραγμα στο αίμα τους, είναι γεννημένοι «για να περνάνε τον κόσμο γενεές δεκατέσσερες», για να σχολιάζουν τους πάντες και τα πάντα με εκείνη τη λόξα, την καλοσυνάτη τρέλα, την «κουρλαμάρα» που λένε κι εκείνοι, που δεν αφήνει τίποτα να πέσει χάμω. Ανθρωποι ευφυείς, ετοιμόλογοι όσο δεν φαντάζεσαι, θα σε «ποστιάσουν» με τις έξυπνες ατάκες τους που λες και τις βγάζουν από την τσέπη τους. Αλλωστε και το «φευγάτος» σε -άτος τελειώνει, έτσι δεν είναι;

Απαραίτητη η εισαγωγή αυτή όταν μιλάς για το Ληξούρι, για το «όγδοο Επτάνησο» όπως το λένε οι ντόπιοι. Κι έχουν δίκιο,·γιατί η Κεφαλονιά είναι το μοναδικό νησί στην Ελλάδα που έχει εσωτερική συγκοινωνία με πλοίο, άλλο ένα φαινόμενο αποκλειστικά κεφαλονίτικο.

Μπορείς, βέβαια, να έρθεις εδώ και με το αυτοκίνητο, κάνοντας τον γύρο του κόλπου του Αργοστολίου -η 45λεπτη διαδρομή πραγματικά αξίζει τον κόπο- ο πιο σύντομος τρόπος, ωστόσο, είναι με το καραβάκι που κάθε μία ώρα μπαρκάρει από το λιμάνι και συνδέει σε μισή ώρα το Ληξούρι με την πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς.

Πρωτεύουσα είπα; «Πρωτεύουσα τση Κεφαλονιάς μας είναι το Αργοστόλι, και πρωτεύουσα του Αργοστολίου είναι το Ληξούρι», με «διορθώνει» ο Μάκης Γαλανός, γέννημα-θρέμμα Ληξουριώτης. Δάσκαλος στο επάγγελμα, αεικίνητος πνευματικός άνθρωπος, ψυχή και κινητήριος δύναμη της εκπαιδευτικής και πολιτιστικής ζωής του Ληξουρίου, ο Μάκης είναι ο άνθρωπός σου: εκείνος θα σου μιλήσει για την πόλη του, για τους συντοπίτες του, για την «κόντρα» με τους Αργοστολιώτες, για τους σπουδαίους ανθρώπους που έβγαλε ο τόπος, για την πλούσια παράδοση.




Στην προκυμαία του Ληξουρίου, μπροστά ακριβώς από την κεντρική πλατεία


Το Ληξούρι, λοιπόν, είναι ο πιο σημαντικός οικισμός της Παλικής, της μεγάλης χερσονήσου που καλύπτει ολόκληρο τον δυτικό βραχίονα της Κεφαλονιάς. Στα πεντακόσια και βάλε χρόνια ιστορίας του γνώρισε κι εκείνο κατακτητές και εξουσίες, που άφησαν τα σημάδια τους στον τόπο. Ο πιο σκληρός «επισκέπτης» ήταν κι εδώ οΣΕΙΣΜΌΣ του 1953, που χτύπησε αλύπητα την πόλη και δεν σεβάστηκε ούτε κτίσματα, ούτε ανθρώπους. Μεταξύ των ερειπίων ήταν και το Μαρκάτο, το μεγαλόπρεπο περίστυλο κτίριο που στέγαζε τα δικαστήρια, στην κεντρική πλατεία του Ληξουρίου.

Σήμερα, στην πλατεία βρίσκεται ο γιγάντιος φίκος, σημείο συνάντησης Ληξουριωτών και ξένων, περιτριγυρισμένο από καφετέριες και μπαράκια. Λίγο πάνω από την πλατεία στέκει η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη με τα σπάνια βιβλία, καμάρι και καύχημα των ντόπιων.




Τα γαλαζοπράσινα νερά στους Πετανούς με τις γλίστρες σε πρώτο πλάνο


Μπροστά στην πλατεία απλώνεται η προκυμαία, για τη βόλτα δίπλα στη θάλασσα το πρωί και το σεργιάνι χωρίς προορισμό το απόγευμα. Και εκεί, στην άκρη της προκυμαίας, τρέχει ο «Σηκουάνας», ο μικρός χείμαρρος που διασχίζει το Ληξούρι και του χαρίζει και τον τίτλο «πίκολο Παρίσι» (μικρό Παρίσι). Είπαμε, ο αυτοσαρκασμός κι η σάτιρα των Ληξουριωτών δεν έχουν το ταίρι τους!


Στην Παλική φτιάχνεις Ανωγή και Κατωγή
Τα ανώγια και κατώγια τα φτιάχνουν, λένε, με τα λόγια, την Ανωγή και Κατωγή της Παλικής, όμως, την έφτιαξε ο χρόνος με υλικά σπάνιας ομορφιάς, από εκείνα που δεν τα βρίσκεις όπου κι όπου. Είναι τα δύο κομμάτια της Παλικής, το βόρειο και το νότιο, με τα μικρά χωριουδάκια τους, το φυσικό περιβάλλον όπου η άναρχη ανάπτυξη δεν έκανε ευτυχώς ακόμα την εμφάνισή της και θάλασσες που η καθεμιά τους μπορεί εύκολα να σε κάνει να μη θες να... ξεκολλήσεις, όχι για να φύγεις, αλλά απλά για να πας στην επόμενη!

Τα Λέπεδα, μόλις 2 χλμ. νότια από το Ληξούρι, σε βάζουν γρήγορα στο νόημα: πάνε αυτά που ήξερες για ξανθή άμμο στην παραλία κ.λπ. Εδώ η άμμος είναι κόκκινη, κόκκινη σαν παπαρούνα, άλλο ένα μυστήριο που δίνει -κυριολεκτικά- το δικό του χρώμα στην κεφαλονίτικη περιπέτεια.

Βέβαια η πιο ξακουστή «κόκκινη» παραλία της Παλικής και της Κεφαλονιάς ολόκληρης είναι το Ξι, με το περίεργο όνομα και το αλλόκοτο σχήμα του κολπίσκου. Η έντονη αντίθεση των χρωμάτων στο Ξι, του χτυπητού κόκκινου με το γαλάζιο της θάλασσας, το σιέλ του ουρανού και το λευκό απ' τα σύννεφα, κάνει και τον πιο εμπνευσμένο ζωγράφο να πετάξει την παλέτα του στο καλάθι των αχρήστων...

Κοντά στο Ξι, σχεδόν στο νοτιότερο σημείο της Κατωγής, στέκει η Κουνόπετρα. Τώρα αν στέκει ή αν κουνιέται, αυτό είναι ένα ερώτημα: για πολλά χρόνια όλοι έβλεπαν έναν μεγάλο βράχο, λίγο έξω από την ακτή, να κουνιέται με αργές, ρυθμικές, περιοδικές κινήσεις.




Η παραλία στα Λέπεδα, με τη χαρακτηριστική κοκκινωπή άμμο


Το ανεξήγητο γεωλογικό φαινόμενο έδωσε αφορμή για πολλές ερμηνείες, όμως όλες λειψές, χωρίς καμιά να δίνει μια πειστική απάντηση. Τη λύση φαίνεται πως έδωσε ο σεισμός του '53, που μάλλον μετατόπισε κάπως το υπόβαθρο της Κουνόπετρας και ο βράχος περιόρισε το λίκνισμά του, θαμπώνοντας έτσι τον θρύλο του...

Καθώς κάνεις τον κύκλο της Παλικής και ανεβαίνεις προς την Ανωγή περνάς, θες δε θες, από τη μονή Κηπουραίων, στην άκρη ενός γκρεμού 90Μ. πάνω από τη θάλασσα. Εναν μόνο καλόγερο θα βρεις εδώ ή μάλλον μόνο έναν τυχερό που απολαμβάνει απερίσπαστος την παραδεισένια γαλήνη, πανέτοιμος ωστόσο να σε φιλέψει ό,τι βρεθεί, σαν τύχει και χτυπήσεις την πόρτα του. Λίγο μετά τα Κηπουριά απλώνεται και η Πλατιά Αμμος, μια μεγάλη αμμουδιά με ολόλευκη άμμο, και άγρια νερά, ένα αληθινό φυσικό έργο τέχνης.




Ερειπωμένη η είσοδος της Μονής Ταφίου, στην Ανωγή


Θα πρέπει να κατέβεις περίπου 300 σκαλοπάτια (και να τα ξανανέβεις μετά) για να φτάσεις και μάλιστα με δική σου ευθύνη, γιατί έχουν σημειωθεί και κατολισθήσεις στην περιοχή, ωστόσο αν ψάχνεις το πιο μαγευτικό ηλιοβασίλεμα στο νησί, μόλις το βρήκες!

Και όχι ηλιοβασίλεμα με τον ήλιο να κρύβεται πίσω από βουνά ή τίποτα βραχονησίδες, από κείνες που πάντα «αναδύονται» εκεί ακριβώς που δεν πρέπει και χαλούν την καρτποσταλική σου φωτογραφία! Εδώ ο ήλιος χαμηλώνει απερίσπαστος από τέτοιες γήινες λεπτομέρειες και χάνεται αργά αργά στη θάλασσα, ντύνοντας με χίλια δύο χρώματα το στερέωμα... Οπως και στους Πετανούς, στην Ανωγή πια, στη μαγευτική παραλία με τον γραφικό κολπίσκο, τις «γλίστρες» όπου στερεώνονται οι βάρκες και την ταβέρνα της Ερασμίας.




Οι Πετανοί, με τον γραφικό κολπίσκο και το ονειρικό ηλιοβασίλεμα


Το ταξίδι στην Παλική τελειώνει (αν τελειώνει ποτέ) περνώντας από τον υγρότοπο του Λιβαδιού, στον μυχό του κόλπου του Αργοστολίου, και έπειτα ακόμη πιο ψηλά, στο βόρειο άκρο της Ανωγής και το χωριό Αθέρας, με το πετρόκτιστο καμπαναριό της Αγίας Παρασκευής και τον μικρό, γραφικό κολπίσκο με τα δροσερά νερά.

Και εκεί, χωρίς να το καταλάβεις σου έρχεται στον νου μια ληξουριώτικη αριέττα, μια μικρή καντάδα σαν αυτές που τραγουδούσαν οι ερωτευμένοι στην αγαπημένη τους, αφιέρωμα τώρα στην ίδια την ξελογιάστρα Κεφαλονιά: «Σα ρόδο, σαν τριαντάφυλλο που κόβεις και μυρίζεις, έτσι κι εγώ σ' αγάπησα, μα εσύ δε το γνωρίζεις»...

Κείμενο: Γιάννης Μαντάς
Φωτογραφίες: Ηρακλής Μήλας, Παναγιώτης Σαρρής

Αντιγραφη απο : http://www.thetravelbook.gr/

Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2015

Η Κεφαλονίτικη «κουρλαμάρα»



Δύο χαρακτηριστικά μοιράζονται μεταξύ τους όλοι οι Κεφαλονίτες ανεξαιρέτως.
Την υπερβολική αγάπη τους για το νησί τους και την περίφημη «κουρλαμάρα» τους, αυτή την ιδιόρρυθμη τρέλα για την οποία είναι γνωστοί στο πανελλήνιο!
Ο χαρακτηρισμός «κουρλός» για ένα Κεφαλονίτη δεν έχει καμία αρνητική χροιά, δεν θεωρείται προσβολή, αντιθέτως περιποιεί τιμή για τον «φέροντα», ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να δικαιώσει τον χαρακτηρισμό. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιδιαίτερης και γεμάτης αντιφάσεις ιδιοσυγκρασίας τους.
Στην πρώτη επαφή μοιάζουν λίγο απότομοι, ειδικά αν συγκριθούν με τους υπόλοιπους μελιστάλαχτους Επτανήσιους, γρήγορα όμως αποκαλύπτουν τον χωρατατζή, φιλόξενο και ευγενικό άνθρωπο που κρύβεται μέσα τους.
Είναι πολύ έξυπνοι, κάποιες φορές πονηροί, πολύ εργατικοί και επίμονοι, καπάτσοι με ό,τι και αν καταπιαστούν και έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτήδειοι στο κυνήγι του πλούτου, κάτι για το οποίο τους μέμφονται οι «αντίζηλοί» τους, κυρίως οι Κερκυραίοι.
Ενα από τα πιο αντιφατικά στοιχεία του χαρακτήρα τους είναι πως παρά το γεγονός ότι είναι άνθρωποι θρήσκοι και ευσεβείς, συχνά επιδίδονται σε ακατάσχετη βωμολοχία, με έναν όμως παράξενα «γλυκό» τρόπο, που δεν προκαλεί παρεξηγήσεις.
Είναι φύσεις περιπετειώδεις, με μια μοναδική ικανότητα όχι μόνο να επιβιώνουν αλλά και να διακρίνονται, όπου κι αν βρεθούν, γι’ αυτό και ριζώνουν ακόμα και στην άκρη του κόσμου, πραγματικοί κοσμοπολίτες, παρά την αγάπη που έχουν για τον τόπο τους.
Αξίζει να αναφέρουμε δύο μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα από τα πολλά, που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω, δύο Κεφαλονίτες που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους έξω από το νησί, ζώντας βίο περιπετειώδη, έως και μυθιστορηματικό!
Ο πρώτος, ο Ιωάννης Φωκάς, γνωστός και ως Απόστολος Βαλεριάνος, έμεινε στην ιστορία ως Χουάν ντε Φούκα (Juan de Fuca), διάσημος θαλασσοπόρος, καπετάνιος στην υπηρεσία του Βασιλικού Ισπανικού Ναυτικού, που ανακάλυψε το 1592 το πέρασμα που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό, πολύ κοντά στον Βόρειο Πόλο και κατέληξε διοικητής των Δυτικών Ινδιών για 40 χρόνια.
Η έτερη ενσάρκωση του ανήσυχου Κεφαλονίτικου πνεύματος ήταν ο Κωνσταντίνος Γεράκης, ο οποίος μπάρκαρε ως μούτσος σε ηλικία 12 ετών και κατάφερε μεταξύ 1680 και 1688 να ανακηρυχθεί πρωθυπουργός-αντιβασιλέας του Σιάμ (παλιά ονομασία της Ταϊλάνδης)!
Πηγή άρθρου: Εφημερίδα «Έθνος                                                


Αντιγραφη απο : www.kefaloniatoday.com/kefalonitika/afieromata/i-kefalonitiki-

kourlamara-
http://www.sppantelios.blogspot.gr/

Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2015

Αργοστολι. Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη. «εδώ δεν είναι βιβλιοθήκη… είναι μια μηχανή του χρόνου – η εποχή του βωβού κινηματογράφου»


Στα πλαίσια του προγράμματος Καλοκαιρινής Εκστρατείας Ανάγνωσης και Δημιουργικότητας 2015 υπήρχε η δράση «εδώ δεν είναι βιβλιοθήκη… είναι μια μηχανή του χρόνου – η εποχή του βωβού κινηματογράφου». Λόγω της απαιτητικότητας του προγράμματος κλήθηκε εκ μέρους μας ο συμπατριώτης μας σκηνοθέτης/ ηθοποιός/ εικαστικός Γεώργιος Κακής – Κωνσταντινάτος, του οποίου είναι γνωστή η παρουσία του στη βιβλιοθήκη μας για μελέτη όταν βρίσκεται στο Νησί μας. Δέχτηκε λοιπόν να διεκπεραιώσει τη δράση του κινηματογράφου, μια από της μεγαλύτερες (διαρκούσε 3 ημέρες, έναντι 1 που ήταν οι άλλες) και από τις πλέον απαιτητικές, κανείς όμως δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα είχε αυτό το αποτέλεσμα…



Συγκεντρώθηκαν πάνω από 50 παιδάκια αλλά και γονείς, ώστε να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα το οποίο εξελίχθηκε σε ένα μάθημα θεάτρου/κινηματογράφου, περιλάμβανε θεωρία και πρακτική κινηματογράφου, στελέχωση κινηματογραφικού συνεργείου, μοίρασμα αρμοδιοτήτων και τέλος είχαμε γύρισμα μιας ταινίας μικρού μήκους (κυριολεκτικά η Κοργιαλένειος μεταμορφώθηκε σε στούντιο) στην οποία χρησιμοποιήθηκαν μουσικά όργανα, ζωντανό ηχητικό υλικό από τα ίδια τα παιδιά και αξιοποιήθηκε κάθε δυνατότητα του χώρου της βιβλιοθήκης, με θέμα το παραμύθι του Έλληνα Εθνικού Ποιητή της Ιαπωνίας Λευκάδιου Χέρν «το αγόρι που ζωγράφιζε γάτες», μόνο που στη δική μας περίπτωση συμμετείχαν όλα τα παιδιά σε ρόλους.
Δεν έχουμε λόγια να ευχαριστήσουμε τον Γιώργο Κακή – Κωνσταντινάτο για την παιδαγωγική δεινότητα, την επαγγελματική κατάρτιση και το συνδυασμό υπευθυνότητας και δημιουργικής φαντασίας, καινοτομίας και ευρηματικότητας που επέδειξε και που χαρακτηρίζουν, ιδιαίτερα τα τελευταία τον κάθε αληθινό Κεφαλλονίτη
!




ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ
Δελτίο Τύπου )

Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2015

Η συνέχεια του πολιτισμού: Από την Αρχαία Σάμη στους Άγιους Φανέντες!



Ανηφορίζοντας στο δρόμο για την Αντίσαμο, οι πινακίδες σε προσκαλούν και σε προκαλούν να στρίψεις δεξιά και να συναντήσεις την …ιστορία! Όχι με τον τρόπο που μηρυκάζουν οι πολιτικοί και οι αδιάφοροι, αλλά με το συναίσθημα της συνέχειας που συνθέτει την ατομική και συλλογική μας ταυτότητα. Ο δρόμος οδηγεί στ’απομεινάρια της ακρόπολης της Αρχαίας Σάμης και στους Αγίους Φανέντες. Τα παλιά τείχη μνημονεύουν την κραταιά πόλη, ενώ στη ρήξη και στην α-συνέχεια των αιώνιων, χτίστηκε εντός τους, τα βυζαντινά χρόνια ο ναός των Αγίων Φανέντων, ώσπου να γκρεμιστεί κι αυτός και να ανανεωθεί η μνήμη και η σύνθεση του πολιτισμού με το νέο εκκλησάκι που αντικρίζουμε.



Η Αρχαία Σάμη, κτισμένη στο βάθος του φυσικού κόλπου, ήταν μια από τις τέσσερις πόλεις-κράτη της ΚεφαλληνιακήςΤετράπολης, που γνώρισαν την μεγάλη ακμή τους, κατά τους Κλασσικούς και Ελληνιστικούς χρόνους (5ος – 2ος αιώνας, π.χ).Σαν ανεξάρτητη και αυτόνομη πόλη, είχε την δική της εξωτερική πολιτική και έκοβε τα δικά της νομίσματα, στα οποία εμφανίζεται τ’όνομά της. Η οικονομία της βασιζόταν στη ναυτιλία και το εμπόριο, ενώ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή της έπαιξε και η ενασχόληση των κατοίκων της με την γεωργία και την κτηνοτροφία.


Οι δυο Ακροπόλεις της, καταλαμβάνουν τις κορυφές των λόφων «Παλιόκαστρο» και «Αγ. Φανέντες», ενώ η πόλη αναπτύσσεται στις θέσεις «Λουτρό» και «Καμίνια», αντίστοιχα. Η επιβλητική οχύρωσή της περικλείει τους δυο λόφους και προσεγγίζει την ακτή ακολουθώντας παράλληλη πορεία μ’αυτήν. Από τα επιβλητικά σημεία της οχύρωσης, διασώζονται μέχρι σήμερα: α) η ανατολική πύλη στο Παλιόκαστρο, όπου η πρόσβαση γίνεται από μερικά σκαλοπάτια, ενώ ένας μακρύς διάδρομος (14 μέτρα μήκος και 1,30 πλάτους, οδηγεί στο εσωτερικό της Ακρόπολης, αν και μερικά αρχιτεκτονικά σημεία, δείχνουν μάλλον ότι είναι μεταγενέστερες παρεμβάσεις. β) το τείχος που κατεβαίνει τη δυτική πλευρά του ίδιου λόφου και θεμελιώνεται στον φυσικό βράχο, ενώ είναι χτισμένο κατά το τραπεζιόσχημο σύστημα δόμησης και γ) ο τετράγωνος πύργος (10χ10μ) που ορθώνεται στο λόφο των Αγίων Φανέντων και είναι, επίσης, χτισμένος κατά το τραπεζιόσχημο σύστημα, ενώ οι λίθοι του συνδέονται μεταξύ τους με μολύβδινους συνδέσμους. Η αυτονομία και η ελευθερία της Πόλης, καταλύονται το 188 π.χ, μετά από τετράμηνη πολιορκία των Ρωμαϊκών στρατευμάτων, που ηγείτο ο Ρωμαίος Ύπατος Μάρκος Φούλβιος Ναβιλίτωρ. Παρ’όλα αυτά, η πόλη από τον 1ον π.Χ αι έως τον 3ον μ.Χ αιώνα, ακμάζει και πάλι.



Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, καθώς ο χώρος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, τα τείχη επισκευάζονται και ο πύργος στους Αγ. Φανέντες, ενσωματώνεται στο ομώνυμο μοναστήρι.



Ο φακός της ιστορίας, διαπερνά την ελληνική διαχρονία, σαν μια πύλη πολιτισμού στη σμίξη της εξέλιξης. Το Μοναστήρι που ο τοίχος του ήταν τα τείχη του κάστρου και έπειτα ο σεισμός που δημιούργησε την δική του ρήξη με το παρελθόν, για να έλθει το εκκλησάκι των νεώτερων χρόνων να είναι δίπλα στην ιστορία, τωρινός παρατηρητής και σύντροφος της μνήμης.







Το πρόχειρο και λιτό καμπαναριό! Δυο κούτσουρα με διχάλα, ένα μέταλλο και το σήμαντρο. Μοιάζει να σε καλεί να το σημάνεις, σε στιγμές δύσκολες, Να μαζευτούν άνθρωποι, γύρω, να φτιάξουν κοινότητα, ν’αντέξουν το μέλλον και τους δίσεκτους καιρούς…




Η καρέκλα δίπλα στην πόρτα. Κανείς δεν την πειράζει, κανείς δεν την χαλά. Περιμένει τον κουρασμένο οδοιπόρο, τον απρόσμενο προσκυνητή. Είναι εκεί γιατί πάντα κάποιος έρχεται και πρέπει να βρει γωνιά να ρεμβάσει και να στοχαστεί. Μα κι ο βοσκός, κι ο ξωμάχος, πρέπει να βρει ανταπόδοση, μια πανάρχαια αίσθηση αμοιβαιότητας, γιατί προσέχει τον τόπο και τη μνήμη!



Δημήτρης Ναπ.Γ

Αναδημοσιευση απο : /kefalonitiko.wordpress.com