Συνταγή για μελομακάρονα από την Αλέκα Παπαρήγα

H Α.Παπαρήγα στο Ειδικό Σχολείο Περατάτων

Συντρόφισσες και σύντροφοι.

Σήμερα θα φτιάξουμε μελομακάρονα κι όχι καπιταλιστικούς κουραμπιέδες σαν αυτούς που φτιάχνει η Κυρά Βούλτεψη. Τα υλικά είναι φθηνά, ώστε κάθε τίμια εργατική οικογένεια να μπορεί να τα έχει στο τραπέζι της.

Περιττό να αναφέρω πως ό,τι χρειαστείτε, το αγοράζετε από τo μπακάλικο του Κυρ-Σταύρου (πλησίον σταθμού Περισσού) κι όχι από τα υποχείρια του καπιταλιστικού συστήματος “ΑΒ” και “Carrefour” που προάγουν τον διατροφικό ιμπεριαλισμό .

Για να φτιάξετε το σιρόπι:

Σε μια κατσαρόλα ρίξτε νερό, ζάχαρη εισαγόμενη από την αγωνιστική Κούβα του σύντροφου Φιντέλ, κομμένο ½ πορτοκάλι, ξύλο κανέλας (βασικά, στο διάολο η κανέλα. Φτιάχνεται στην Αμερική. “Αμερική και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο”) και γαρύφαλλο (σαν αυτό που αφήνουμε στους αγωνιστές μας).

Βάλτε την κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά και αφήστε τη να βράσει, τόσο ώστε να κοκκινίσει (If you know what I mean, κύριε Τσίπρα). Ανακατέψτε αρχικά με φορά από τα αριστερά στα αριστερά και καταλήξτε ανακατεύοντας προς τα αριστερά. Ξαφρίστε με μια κουτάλα, που υποχρεούται να ‘χει λογότυπο με το σφυροδρέπανο επάνω. Αφήστε να βράσει για 3 λεπτά (μετράτε το χρόνο από την ώρα που ξεκινάει να κοχλάζει).

Το νου σας, συντρόφια: Μην αφήσετε την κουζίνα ανοιχτή για περισσότερο από 3 λεπτά, ιδιαίτερα όσοι δεν είστε ενταγμένοι στο κοινωνικό τιμολόγιο, γιατί η ψευτοκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ καραδοκεί να σας αφαιμάξει μέσω της ΔΕΗ. Αποσύρετε από τη φωτιά και ρίξτε το μέλι.

Πριν ξεκινήσετε τη ζύμη, ελέγξτε μην τυχόν σας λείπει κάποιο υλικό. Σε περίπτωση, όμως, που σας λείπει κάποιο από αυτά (π.χ. το γλυκό αλεύρι) και ο μοναδικός που μπορείτε να προμηθευτείτε είναι ο Ιμπεριαλιστής γείτονάς σας που πίνει το αίμα του προλεταριάτου, καλύτερα να φτιάξετε μελομακάρονα χωρίς αλεύρι παρά να ρίξετε τα μούτρα σας και να του ζητήσετε.

Για την ζύμη:

Σε ένα μπολ, κοσκινίστε το αλεύρι (του “Αγίου Γεωργίου” κι ας μην τον πιστεύουμε) και το μπέικιν πάουντερ. Σ’ ένα άλλο μπολ, ρίξτε το χυμό πορτοκαλιού, το λάδι, το βούτυρο, το σπορέλαιο (με μέτρο το τελευταίο, γιατί προέρχεται από εργατικά χέρια που δουλεύουν για το μεροκάματο 12ωρα και τα εκμεταλλεύονται οι λυκοσυμμαχίες) και την ζάχαρη. Προσθέστε τη σόδα, την κανέλα, το γαρύφαλλο κι ανακατέψτε για 4 λεπτά μέχρι να γίνουν τα υλικά συμπαγή σαν το μπλοκ του ΠΑΜΕ.

Προσθέστε το αλεύρι, το σιμιγδάλι και συνεχίστε το ανακάτεμα για 2 λεπτά από τα αριστερά προς τα έξω αριστερά, μέχρι να ενωθούν τα υλικά και να γίνει μια ζύμη μούρλια αντικαπιταλιστική. Δεν παιδεύετε την ζύμη πολύ, γιατί θα χαλάσει και θα γίνει σαν μονοπώλιο.

Προθερμαίνετε το φούρνο στους 170° C στον αέρα. Στρώστε λαδόκολλα σε λαμαρίνα, που δεν κολλάει από τα σάλια των δεξιών και των κεντρώων. Πλάστε οβάλ μπάλες (το μέγεθος εξαρτάται από το πώς τα θέλετε: τα μικρά γίνονται τραγανά, ενώ τα μεγάλα κρατάνε την υγρασία από το σιρόπι). Τοποθετήστε στην λαμαρίνα τα μελομακάρονα το ένα σε απόσταση από το άλλο.

Με το πιρούνι ή με τον τρίφτη σας, μπορείτε να κάνετε πάνω τους και σχεδιάκια με το πρόσωπο του Λένιν ή του Μπογιόπουλου.

Και μην ξεχνάτε: με τη συμπλήρωση 10 κουπονιών ΚΚΕ , έχετε 15% έκπτωση στην επόμενη αγορά των υλικών.

Τα Λαϊκά Μελομακάρονα είναι έτοιμα, κόντρα στην υποταγή και σε πείσμα των παλιών και των νέων γλυκισμάτων της ξεπεσμένης νεοαριστοκρατίας.

Καλές γιορτές και καλά μπουκώματα, συντρόφισσες και σύντροφοι!

Πηγή άρθρου: provocateur.gr/

Αναδημοσιευση απο : /www.kefaloniatoday.com

http://www.sppantelios.blogspot.gr/

Τα αυθεντικά Κεφαλονίτικα κάλαντα των Χριστουγέννων (βίντεο)

Έφτασαν τα Χριστούγεννα, ξημερώνει αύριο η παραμονή  και τα παιδιά θα βγουν στους δρόμους για να ψάλλουν τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα.

Ακούστε την εκτέλεση από τη χορωδία Ληξουρίου

(αναδημοσιευση απο : http://kefaloniamas.gr/)

http://www.sppantelios.blogspot.gr/

Κεφαλονίτικα …εξ εσπερίας !

Παραλια

Η καθομιλούμενη ελληνική γλώσσα είναι κατάσπαρτη από λέξεις και εκφράσεις ιταλικής προέλευσης. Το ίδιο συμβαίνει και με την ιταλική γλώσσα που είναι γεμάτη με ελληνικές λέξεις. Αυτό είναι αποτέλεσμα της μακραίωνης συνάφειας των δύο πολιτισμών, ελληνικού και ρωμαϊκού, που κυριαρχούσαν στη λεκάνη της Μεσογείου.  Η Κεφαλονιά επί τρεις αιώνες έζησε την ενετική κυριαρχία. Αλλά και πολλούς άλλους αιώνες βίωσε τη λεηλασία από ηγεμόνες, βασιλιάδες, πειρατές και σταυροφόρους-άρπαγες. Το κεφαλονίτικο γλωσσικό ιδίωμα φέρει την ισχυρή επίδραση αυτών των χρόνων. Αυτή η επίδραση στη γλώσσα του λαού παλιότερα ήταν πολύ πιο έντονη .Γυρίζουμε λοιπόν στο παρελθόν,60 χρόνια πριν, πάμε στο Ληξούρι και βολτάρουμε στις ρούγες και τα σοκάκια.με τα αυτιά και μάτια ανοιχτά και με συναισθήματα πολλά… Μπαίνει το 1956,ευτυχές,τρόπος του λέγειν… Παραλια   Το γαϊδαράκο τον λέμε μπουρίκο και το μουλάρι μούλα. Buricco, mula.Mula όμως σημαίνει και το νόθο. Τα υιοθετημένα παιδιά τα λένε μούλους με μεγάλη δόση ρατσισμού. Η λέξη είναι υβριστική και προσβλητική όταν λέγεται. Εάν κάποιος πάλι είναι νευριασμένος πολύ χωρίς να εκδηλώνει το θυμό του, λέμε αυτός είναι μουλωμένος ή έχει μουλώσει! Κάσα είναι το κιβώτιο, κασόνι το μεγάλο κιβώτιο, κασέτα το μικρό, κασετίνα το πολύ μικρό.Cassa, cassone. Kάσα λέμε και το πλαίσιο της πόρτας  ή κασαδούρα αν προτιμάτε. Αν θέλεις να δεις το Ληξούρι από ψηλά θα πας στην λότζα. Loggia,ο εξώστης. Λίγο έξω από το Ληξούρι είναι το μοναστήρι της Παναγίας στο Κορωνάτο. Coronato είναι ο εστεμμένος και με αυτό το επίθετο υπονοείται η Παναγία.corona=στέμμα. Κάθε μαγαζί έχει τις σκαντζιές-ράφια, τα κατζέλα-συρτάρια και το τεζάκι-ταμείο. Scansia, cancello, Tesoro ο θησαυρός. Την πόρτα όλοι την ξέρουμε. Πορτόνι είναι η κεντρική είσοδος, πορτιέρης είναι ο θυρωρός. Το δυτικό άνεμο τον λέμε πουνέντε, τον ανατολικό τον λέμε λεβάντε, το νότιο όστρια..Ponente, Levante, austro. Το φιόρο του λεβάντε,  το γνωστό λουλούδι της ανατολής ,η Ζάκυνθος. Tην όψη του ανθρώπου τη λέμε τσιέρα, και το μυαλό τσερβέλο.Ciera,cervello. O Μπάμπης φοράει παλιά ρούχα-στράτσες και κυκλοφορεί ρέτζελος-ρακένδυτος.Straccio=ράκος, lazzaro=ρακένδυτος. Η Ασπασία κάνει στο παιδί της όλα τα κοκάνια και θα το κακομάθει. Cuccagna=χάδια. Τη μπουκάλα τη λέμε μποτίλια ή μπότσα και την νταμιτζάνα μποτσόνα. Boccia=φιάλη, boccione η νταμιζάνα. Δικαστικο μεγαρο Casseruola είναι η πασίγνωστη κατσαρόλα, Pignatta-πινιάτα η χύτρα.Padela, το τηγάνι, ή το αβαθές σκεύος. Τρατάρω-φιλεύω,βίζιτα η επίσκεψη,τραταμέντο η περιποίηση, τράττο ή έκταση στο χώρο ή το χρόνο, αμόρε η αγάπη, κόρτε το φλερτ, τσέλο ο ουρανός, λούνα η σελήνη, στέλλα το άστρο, κάντο το τραγούδι, κανταδόρος,τέμπο,βαπόρι,φαρίνα το λευκό αλεύρι,γαλαρία,γάμπα,φόκο η φωτιά,γάμπαρι η καραβίδα, καβάλο ο ίππος καβαλιέρε ο…Μπερλουσκόνι. Τράβα είναι τα χοντρά ξύλινα δοκάρια που χρησιμοποιούμε στα σπίτια ή στις μπαράκες,  ενώ τραβέρσες τα εγκάρσια δοκάρια. Trave,traversa,baracca. Όταν η μάνα μου άκουε κάποιο συγκλονιστικό γεγονός στουπίριζε δηλαδή απορούσε και έλεγε: Αυτό είναι καπουντόπερα! Όταν ο πατέρας μου άκουγε κάτι απρόσμενο αναφωνούσε: Ω, ρε, μπουσουλότο! Όταν χάνεις την πυξίδα, τότε χάνεις το μπούσουλα! Capodopera=αριστούργημα,Bussolotto=κουτί ταχυδακτυλουργού,Bussola, η πυξίδα. Capace είναι ο καπάτσος,Buffo ή ridicolo  ο γελοίος.Birbante ο φαύλος,  lezzo ο βρωμιάρης. Φαλημέντο λέμε τη χρεωκοπία,  φαλήρησε- χρεωκόπησε. Πάντως είτε με φαλημέντο είτε με χρεωκοπία οι φτωχοί πληρώνουν την πλούσια νύφη και τότε και τώρα. Όταν σκάβω το αμπέλι κάνω κουλούμια δηλαδή μικρούς σωρούς χώματος.Cumulo ο σωρός. Όταν συγκεντρώνω την οικογένεια κουλουμώνω τη φαμίλια. Δημαρχειο Όταν θέλουν να κάνουν μια ανακοίνωση στον κόσμο, χτυπάει η καμπάνα του Αγίου Γερασίμου ή του Παντοκράτορα, μερικές φορές. Αυτό το λέμε μπροκλάμο. Μετά ο ντελάλης πηγαίνει στο φόρο και εκφωνεί την ανακοίνωση. Proclama=  διακήρυξη, foro η αγορά. Μέτρα και σταθμά: Για το βάρος έχουμε τη λίτρα=453 γραμμάρια. Η λίτρα (lb)διαιρείται σε 16 ογγιές (oz). Τα υγρά τα μετράμε σε πίντες. Μία pinta περίπου μισό λίτρο. Για τη βενζίνη το γαλόνι περίπου 4 λίτρα. Για τις ελιές χρησιμοποιείται και το βατσέλι, περίπου 80 λίτρες, ένα σακί, ενώ για το κρασί το σέκιο, περίπου ένας κουβάς. Οι μοδίστρες για τα υφάσματα και οι μηχανικοί για τα οικόπεδα χρησιμοποιούν τον πήχυ. Σχετική με τη λίτρα είναι και η μεταφορική έκφραση:ο Μπάμπης είναι 16 ογγιές,  δηλ. ακέραιος. Ο Τάσης είναι μπακάλης. Ποτέ δεν κάνει σκόντο-έκπτωση.Τα προϊόντα του είναι πολλές φορές σκάρτα-ακατάλληλα,και το ζύγισμα του σκάρσο-λειψό, γι αυτό δεν πάω ποτέ στο μαγαζί του.sconto, scarto, scarso. Male σημαίνει κακό και η θεία Ασπασία όταν την ξεκουφαίναμε το μεσημέρι από τις φωνές κακό μαλίνο να σας βρει μας …ευχόταν. Χαιρετούρες: Μποντζόρνο-καλημέρα, μπόνα σέρα-καλησπέρα,μπόνα νότε –καληνύχτα, μπενβενούτο-καλώς ήρθες.Μπονβιάτζο-καλό ταξίδι. Τα λεφτά τα λέμε καμιά φορά και μπαγιόκο. Το baiocco ήτανε παλιά νόμισμα του Βατικανού. Punta   σημαίνει πόνος, σουβλιά αλλά και αιχμή. Όταν κρυολογώ λοιπόν έχω πούντα, αλλά και το ακρωτήρι Πούντα το λένε. Πιάτσα η πλατεία, πούρος ο καθαρός, πέτο το στήθος, σπάλα η πλάτη, πρόβα η δοκιμή, μπουνάτσα η νηνεμία, μπούκα η τρύπα, μπουκάρω, τσίφρα η υπογραφή, τσιμινιέρα η καπνοδόχος, κολέτο το περιλαίμιο, κολώνα η στήλη, κάζο το περιστατικό, στρωμάτσο το αχυρόστρωμα, στόφα το ύφασμα αλλά και το ταλέντο, σφόρτσα η προσπάθεια ,σοσιετά η κοινωνία, γαλαντερία η κομψότητα, μπολέτα το γραμματόσημο... Με τον πρωϊνό σεισμό έπαθα μεγάλο σπαβέντο, σπαβεντάρισα. Spavento φόβος, τρόμος. H μάνα μου με έστειλε να πάρω σπίρτο και της έφερα οινόπνευμα. Άλλη φορά με λέει σπίρτο.Spirito, πνεύμα.  Valeo πάει να πει μπορώ και στους Σουλλάρους  τους δυνατούς άντρες τους λένε Βαλέντους. Σήμερα θα φάμε πουλέντα μου είπε ο πατέρας και η χαρά μου ήταν μεγάλη. Polenta, χυλός από αλεύρι σταριού ή καλαμποκιού. Έπεσε μια σταγόνα λάδι στο ύφασμα και έκανε μια μάκια. Macchia,κηλίδα Πλατεια Βαλλιανου Η αρρώστια, λέγεται μαλάτια. Έχω μαλίνο-είμαι άσχημα. Έχω ούρτο-ερεθισμό. Είμαι για το λαζαρέτο-λοιμωδών νόσων. Είμαι σέκος-ξερός.Είναι ραμολιμέντο-έχει πάθει μαλάκυνση. Έχω φαστίδιο δηλαδή σκοτούρα, πλήξη. Έχω φουμάδες-εξάψεις. Στη ρούγα του Αγίου Γερασίμου κόσμος πάει και έρχεται.Ruga,η στροφή. Τώρα βρισιές. Ρουφιάνα η μαστρωπός, σκρόφα η γουρούνα, σμπίρος ο μπάτσος.Ruffiana,scrofa,sbirro.Curva η κυρτή, Spione-σπιούνος ο κατάσκοπος.Porco,το γουρούνι. Γομπός ο καμπούρης. Ο Μάκης είναι καλός δικηγόρος. Όλος ο κόσμος τον στιμάρει .Έχει μεγάλο ρισπέτο.  Η μάνα του δεν το είχε μέρετο. Rispetto σεβασμός, Stimare εκτιμώ, Meritare αξίζει. Όταν ο ψαράς έχει πολλά ψάρια τα σπατσάρει, δηλαδή τα ξεπουλάει και ρίχνει την τιμή. Τώρα σπατσάρουν κάποιοι τα αεροδρόμια. Spacciare. Luce,lume το φως. Λουμίνο το φωτάκι, το λυχνάρι. Καμίνι, καμινέτο η μικρή εστία. Την Πρωτοχρονιά οι παπάδες στις εκκλησίες βγάζουν δίσκο, ζητούν μποναμά. Οι πιστοί δεν αρνούνται να βοηθήσουν τους ποιμένες. Bonamano-φιλοδώρημα Όταν βρέξετε ένα γατάκι, αυτό θα πάει να κρυφτεί, πάει να μουκιάσει. Mucchiare=κρύβομαι. Ταμπέλα η επιγραφή, τανάλια η δαγκάνα, τάβλα η σανίδα, απαρταμέντο το διαμέρισμα, μπάφα η κηλίδα, μπάλλο ο χορός, βένα η φλέβα,βέντο ο άνεμος και βέντολα το φυσερό, βεστιάριο η ιματιοθήκη, βέρο το αληθινό, βότσε η φωνή, πανιότα το καρβέλι, πόντε η γέφυρα, πρόβα η δοκιμή, πρόζα η πεζογραφία, πάτσε η ειρήνη, γκοβέρνο η κυβέρνηση, κομάντο η διοίκηση, κομπάρε ο …κουμπάρος, βίτσιο η ιδιοτροπία, τριστέτζα η στενοχώρια.. Αργοστολι απο το μυλο της Πετρια Τα παιδιά φτιάχνουν λαστικέρες  για να κυνηγούν πουλιά ή να παίζουν .Κόβουν ένα κλαράκι σε σχήμα Υ στο οποίο δένουν μετά τα λάστιχα. Το ξυλαράκι αυτό το λέμε πουντέλι.  Puntello, στήριγμα.  Περνούσαμε με τον πατέρα μου έξω από κάποιο σπίτι. Μιά ασυνήθιστη κίνηση ανθρώπων και κάποιοι ήχοι μας τράβηξαν την προσοχή. Τι συμβαίνει ρώτησα. Πρέπει να κάνουν κορότο μου απάντησε. Αργότερα το έψαξα, τότε δεν κατάλαβα. Corrotto, μοιρολόϊ Διάφοροι χαρακτήρες ανθρώπων τώρα: Μαριόλα η πονηρή, μαράνο ο αναξιόπιστος, μίζερος ο άθλιος, ιναμοράτο ο ερωτευμένος, τένερος ή ντελικάτος ο τρυφερός, γαλάντης ο ερωτικός, γαλαντόμος ο γεμάτος ευγένεια, γκρατσιόζα η χαριτωμένη, γράσσος ο παχύς, γκρόσσο ο μεγάλος, φρέσκος ο δροσερός, .ιλουμινάτοι οι φωτισμένοι,τζελόζο ο ζηλιάρης, μπιτζάρο ο παράξενος.. Στις αποκριές πολλοί φοράνε μπαρμπούτες και κάνουν διάφορες μπούρλες.Burla,φάρσα και σκέρτσα-αστεία.. .Στο τέλος του καλοκαιριού πηγαίνουμε τα βαρέλια του κρασιού στην ακροθαλασσιά. Τα γεμίζουμε θαλασσινό νερό και τα αφήνουμε μερικές μέρες να στανιάρουν. Stagnare, στεγανοποιώ. Λάτα, λέμε τον τενεκέ. Λατό λέμε τη λαμαρίνα από λευκοσίδηρο. Λατονιέρη λέμε το λευκοσιδηρουργό που φτιάχνει ένα σωρό αντικείμενα όπως μπουργιά, σωλήνες, ποτίστρες, βαρέλια, δοχεία λαδιού, ταψιά κλπ.Latoniere. Φάβρος είναι ο σιδηρουργός, αλλά …μακελλάρης-χασάπης ο Μουσολίνι! Τους στύλους με τη λαμπάδα που κρατούσαν τα παιδιά στην εκκλησία κατά τη μικρή και μεγάλη έξοδο, ο πατέρας μου τους έλεγε τόρτσα. Torcia, πυρσός, δάδα. Πάμπολα ρήματα ιταλικής προέλευσης χρησιμοποιούμε καθημερινά. Ένα μικρό δείγμα: Λασκάρω,μολάρω-αφήνω,βολτάρω,τζιράρω,στουκάρω,σαλτάρω,σαλπάρω,ρετάρω-έρπω,ρομαντζάρω,σονάρω,σκάβω,αγιούτο-βοηθώ aiuto ,τραμπαλίζομαι-ταλαντεύομαι, αγραπώνω-αρπάζω aggrapare, ασπέτο-περιμένω, σαλούτο-χαιρετώ, μπατάρω-ανατρέπω. Μαρκάρω, σημαίνει σημαδεύω  Μαρκάτος ο σημαδεμένος, ο διακεκριμένος. Λεγάτος ο απεσταλμένος. Καμινάρης ο ασχολούμενος με τα καμίνια. Muro είναι ο τοίχος. Μοροφίντα λέμε τα χωρίσματα των δωματίων που τα φτιάχνουμε με σανιδάκια-καδινέλια και ενδιάμεσα βάζουμε φύκια θαλάσσης που είναι μονωτικό της εποχής. .Umbra,είναι η σκιά και η ομπρέλα μας κάνει και για σκιά! Vaccina είναι η γελάδα. Έτσι όμως λέμε το δαμαλισμό που γίνεται στα παιδιά του Δημοτικού. Γίνεται συνήθως στο πάνω και πίσω μέρος του βραχίονα για να μην φαίνεται. Μερικά κορίτσια το κάνουν στο πάνω μέρος του ποδιού και εγώ δεν συμφωνώ με αυτή την άποψη! Crepare, σκάω. Σκασμός και κρέπα μας λένε όταν το στόμα λέει παραπάνω από ότι πρέπει. Στις εξετάσεις πήγα φούντο, φουντάρισα, Fondo. Φουντάκι λέμε το κατακάθι του καφέ που πάει στον πάτο. Όταν πουλάμε ντομάτες ή άλλα προϊόντα, έρχεται ο μανάφης τα βλέπει γίνεται συμφωνία και δίνει καπάρο-προκαταβολή. Επίσης υπολογίζει περίπου-καρατάρει- την ποσότητα.Caparra, caratare-ζυγίζω με καράτια O σεισμός του 53 σμπαράλιασε όλα τα σπίτια. Λίγα που δεν έπεσαν πάθανε μεγάλο στραπάτσο.Sbaragliare-διαλύω, strapazzare-κακομεταχειρίζομαι. Λιθοστρωτο Η Σπυριδούλα είναι καλή μοδίστρα. Της αρέσει το σέστο, είναι σεστάδα. Sesto-ταξη.        Ο αδελφός μου ο Μεμάς έζησε μικρός τη γερμανική και ιταλική κατοχή. Έτσι έμαθε πολλές ιταλικές λέξεις από πρώτο χέρι. Χρόνια αργότερα τις επαναλάμβανε ή μάλλον τις ξαναζούσε. Αναφέρω μερικές αποτίοντας και ένα φόρο τιμής τώρα που δεν είναι μαζί μου: Μπομπαρνταμέντο ο βομβαρδισμός, σμπαραμέντο ο πυροβολισμός, σφορτζαμέντο το ζόρισμα, ουφίτσιο το γραφείο, σερβίτζιο η υπηρεσία, ραπόρτο η αναφορά, παντιέρα η σημαία, άρμα, απαράτο η προετοιμασία, Φαντερία το πεζικό, μπατερία η πυροβολαρχία, κολονέλο ο συνταγματάρχης, κομανταντε ο διοικητής, κομισάριο ο επίτροπος, ορντινάτσα ο ιπποκόμος. Το πρωϊ φώναζε σβέλια σούμπιτο και έπρεπε να ξυπνήσω αμέσως. Τσέρτο έλεγε το σίγουρο, φλάσκα το παγούρι, παραπέτο το στηθαίο, τον ερχομό αρεβάρισμα, το θόρυβο στρέπιτο, την αλήθεια βεραμέντε, σπόντα την απάντηση… Φρατέλο ο αδελφός, ραγκάτσα  η κοπέλα, πάντρε, μάντρε, νόνο ο παππούς, τζίο ο θείος ή συνηθέστερα μπάρμπας, φίλιο ο γιός. Καπίστρι είναι το σκοινί που σέρνουμε τα ζώα. Έτσι όμως λέγεται και το σκοινί της αγχόνης που έβαλαν σε κάποιους αγωνιστές της ελευθερίας.. Μερικά ονόματα γυναικών: Τζόγια είναι η χαρά. Σερένα η γαλήνια. Κιάρα η διαυγής. Στέλλα το αστέρι. Βέρα η αληθινή. Κλάρα η ένδοξη. Μπέλλα η όμορφη. Ροζα το τριαντάφυλλο. Ρεγγίνα η βασίλισσα. Λουκία η φωτεινή. Συλβάνα η δασόβια. Σόνια η ονειρεμένη! Λέξεις: Σκάτολα το κουτί, ράτσα, ριτσέτα η συνταγή, ρίγα ο χάρακας, ρίμα η ομοιοκαταληξία, ρίσκο, σβέλτος, λίμπερο ο ελεύθερος, λιμπερτά η ελευθερία, ρουμπινέτο η κάνουλα, σέσουλα, στέκα η βέργα, στάμπα η σφραγίδα ή ο τύπος, σούσουρο ο ψύθιρος,  ράσπα η λίμα, μόρσα η μέγγενη, σκαλπέλο η σμίλη, σπέκιο ο καθρέφτης, κάμπος το χωράφι, μοντάνια το βουνό, κούρα η βοήθεια, κάρο το αμάξι, καρέτα το δίτροχο, κάζα το σπίτι, κόρο ο χορός, φιέστα, φρένο, φούρια, φουρνέλο, φορκέτα το πηρούνι, φόκο η φωτιά, φούμο ο καπνός, φινέστρα το παράθυρο, φατσολέτο το μαντήλι, κουζινέτο ο τριβέας, μπρατέλα η τιράντα, στιβάλια οι μπότες, ρεπόσο το αναπαυτήριο,.ριτσέτα η συνταγή, φορτούνα η τύχη, μπρούσκος ο δριμύς, μπουρλότο το πυρπολικό, φινίτο το τέλος. Τα βρέφη τα φασκιώνουν, δηλαδή τα δένουν σφιχτά με λουρίδες υφασματος. Από τη λέξη fascio=ένωση, δέσιμο, το κόμμα του Μουσολίνι λέγεται φασιστικό. Άφησες την μπαράκα αβέρτη και θα μας κλέψουνε μου είπε μια μέρα ο πατέρας. Τι θα μας κλέψουνε ρώτησα. Το averto είναι βενετσιάνικη λέξη και σημαίνει ανοιχτό. Το αντίστοιχο ιταλικό είναι aperto από όπου βγαίνει ο Απρίλης Semina είναι η σπορά και όταν γίνεται σπορά κάνουμε σεμινάριο! Ταμπάρο λέμε το χοντρό παλτό, καζάκα το μπουφάν. Έχω ένα γρουπέτο στην πλάτη είπε ο πατέρας και με ενοχλεί .Εμείς διαπιστώσαμε κάποια σκλήρυνση-κόμπο. Λιθοστρωτο Ο θείος ο Φώτης τα θέλει όλα δικά του. Μας κάνει τον καπουράλο, είπε ο Μεμάς. Caporale-δεκανέας. Οι άλλοι τη λένε μουσμουλιά και μούσμουλα, εμείς μεσπολιά και μέσπολα. Nespola. Σιλέντζιο το σιωπητήριο, σόλε ο ήλιος, σπετάκολο το θέαμα, σόλο ο μόνος,σοφίτα,σιλουέτα,κουράγιο,κομπρέσσα,κονσέρβα,ταλέντο,ταρίφα,αρμάρι,βέργα,τρόμπα,μανιβέλα,βίτα η ζωή, βίβο το σταθερό το ζωντανό, ντίβα η θεά, ντόλτσε το γλυκό, φιοριτούρα ο καλλωπισμός, τέστα το κεφάλι, τέρα η γη, ταράτσα ο εξώστης, τάπα το πώμα, τάρα το απόβαρο, λίστα, λίνγκουα η γλώσσα, λίμπρο το βιβλίο, μανούβρα, μόστρα η βιτρίνα, νοβιτά η καινοτομία, τεμπεραμέντο η ιδιοσυγκρασία, βέσπα η σφήκα, μπαγκατέλα τα ασήμαντα πράγματα, γούρνα-Urna, μπάρκο, ουμανιτά η ανθρωπότης, κάουζα η αιτία, πάουζα η παύση, τσίμη η κορυφή, σκουλαμέντο το στράγγισμα, γαλαρία, τόμπολα το πέσιμο,μερκάτο η αγορά. πετάλα η πεταλίδα.σαράκο το πριόνι,σανγκουίνι το ματωμένο!. Η Δέσποινα διακρίνεται για την φινέτσα-λεπτότητα, τενερέτσα-τρυφερότητα και μπελέντζα-ομορφιά. Φοράω κρεμεζί καμιτσέτα-κατακόκκινη μπλούζα. Κρετίνος ο ηλίθιος, σκέτος ο γνήσιος, μούτος  ο άφωνος, πατατούκος ο ασουλούποτος, πόβερος ο φτωχός, περικολόζο το επικίνδυνο, πάσο το βήμα, πασαρέλα, παούρα ο φόβος, πρεμούρα η βιασύνη, πριμαβέρα η άνοιξη, παντσέτα η κοιλιά, πούλβερη η σκόνη, πίκα το δόρυ, πόπολο ο λαός, πλέμπα ο όχλος, περφέτο το τέλειο, οπινιόνε η γνώμη, ποέτα ο ποιητής ποεζία το σπουδαίο ποίημα, και καρτούτσο το ¼ του λίτρου., όπερα το έργο, ονόρε η τιμή, πετεινάτος ο χτενισμένος, πόζα, πόστα ο σταθμός, πόστο η θέση, παντρόνε το αφεντικό, πρεσέντζα η παρουσία., παρτίτο το κόμμα, .Όποιον συναντούσε ο πατέρας τον έλεγε κολέα. Collega,συνάδελφος. Τη φούντα του καλαμποκιού ο Μεμάς την έλεγε τούτολο.Tutolo.Tη δουλειά που κάνει ο μάστορας τη λέμε φατούρα, ενώ το εργοστάσιο φάμπρικα. Τη φαλτσέτα την ξέρουμε. Falcheto είναι το γεράκι. To καλοκαίρι κάποτε τα βόδια αγριεύουν. Λέμε τα έπιασε ντάβανος. Tafano-οίστρος. Κόμοδα είναι οι ανέσεις, μομπίλια τα κινητά πράγματα. Ντεζιντέριο το θαυμάσιο, ντρίτο το ευθύ. Mano είναι το χέρι. Μανίκι, μάνικα, μανιέρα, μανικέτα, μανιφατούρα η χειροτεχνία, μανιφέστο η διακήρυξη Κρεσέντο είναι η βαθμιαία αύξηση του ήχου, ή η αυξανόμενη ένταση μιας διαδικασίας.. Φινάλε το τέλος.         Φινάλε δεν μπορεί να υπάρξει, αφού ο καθένας μπορεί να προσθέσει τη δική του γνώση και εμπειρία. Όπως φινάλε δεν έχουν οι μνήμες και η αγάπη για αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του.        BUON NATALE!                                             ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ 2016. Μπάμπης Γαλανός.Δεκέμβρης 2015

Οι φωτογραφίες  είναι απο το αρχείο του Κώστα Φραγκιά Αναδημοσιευση απο : KefaloniaPress.gr https://sppantelios.blogspot.com

Αυτοί είναι οι Κεφαλονίτες

Δύο χαρακτηριστικά μοιράζονται μεταξύ τους όλοι οι Κεφαλονίτες.

Την υπερβολική αγάπη τους για το νησί τους και την περίφημη “κουρλαμάρα” τους. Αυτή την ιδιόρυθμη τρέλα για την οποία είναι γνωστοί στο πανελλήνιο.

Ο χαρακτηρισμός “κουρλός” για έναν Κεφαλονίτη δεν έχει καμμιά αρνητική χροιά, δεν θεωρείται προσβολή, αντιθέτως περιποιεί τιμή για τον “φέροντα,” ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να δικαιόσει τον χαρακτηρισμό.

Ληξουριώτικη διαφήμιση του 1933

Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιδιαίτερης και γεμάτης αντιφάσεις ιδιοσυγκρασίας τους. Χαρακτηριστικά ο Παναγιώτης Βελησσαράτος στα Αντισεισμικά κάλαντα λέει.

Κεφαλονίτες είμαστε, Αργοστοληξουριώτες

Είμαστε βέβαια κουρλοί, μα πρώτα πατριώτες.

Στην πρώτη επαφή μοιάζουν λίγο απότομοι, ειδικά αν συγκριθούν με τους υπόλοιπους μελιστάλακτους Επτανήσιους. Γρήγορα όμως αποκαλύπτουν τον χωρατατζή, φιλόξενο και ευγενικό άνθρωπο, που κρύβεται μέσα τους.

Είναι πολύ έξυπνοι, κάποιες φορές πονηροί, πολύ εργατικοί και επίμονοι. Καπάτσοι με ό,τι και αν καταπιαστούν, έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα επιτήδειοι στο κυνήγι του πλούτου, κάτι για το οποίο τους μέμφονται οι “αντίζηλοί” τους, κυρίως οι Κερκυραίοι. Ένα από τα πιο αντιφατικά στοιχεία του χαρακτήρα τους είναι, πως παρά το γεγονός, ότι είναι άνθρωποι θρήσκοι, ευσεβείς, συχνά επιδίδονται σε ακατάσχετη βωμολοχία, μ΄έναν όμως παράξενα “γλυκό” τρόπο που δεν προκαλεί παρεξηγήσεις.

Κι΄εδώ ένα δείγμα αυτής της Κεφαλονίτικης ιδιομορφίας, όπως μας το δίνει ο Αρμόδορος στο σατυρικό του ποιήμα Σεισμός στην Κεφαλονιά.

Με το΄να χέρι ο γείτονας έκανε το σταυρό του

Με τ΄άλλο του εμούτζωνε αλλόφρων το Θεό του.

Αυτοί είναι οι Κεφαλονίτες.

Είναι φύσεις περιπετειώδεις με μια μοναδική ικανότητα όχι μόνο να επιβιώνουν αλλά και να διακρίνονται όπου και αν βρεθούν, γι΄αυτό και ριζώνουν ακόμη και στην άκρη του κόσμου, πραγματικοί κοσμοπολίτες, παρά την αγάπη που έχουν για τον τόπο τους.

Αξίζει να αναφέρω δύο μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα από τα πολλά που επιβεβαιώνουν τα πάρα πάνω. Δύο Κεφαλονίτες που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους έξω από το νησί, ζώντας βίο περιπετειώδη έως και μυθιστοριματικό.

Ιωάννης Φωκάς Βαλεριάνος

Ο πρώτος, Ιωάννης Φωκάς γνωστός και σαν Απόστολος Βαλεριάνος έμεινε στην ιστορία σαν Χουάν ντε Φούκα, διάσημος θαλασσοπόρος, καπετάνιος στην υπηρεσία του Βασιλικού Ισπανικού Ναυτικού, που ανακάλυψε το 1592 το πέρασμα του Βανκούβερ, που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό, πολύ κοντά στον Βόρειο Πόλο και κατέληξε Διοικητής των Δυτικών Ινδιών για σαράντα χρόνια.

Ο Κωνσταντίνος Γεράκης σε σκίτσο της εποχής του

Έτερη ενσάρκωση του ανήσυχου κεφαλονίτικου πνεύματος ήταν ο Κωνσταντίνος Γεράκης ο οποίος μπάρκαρε ως μούτσος σε ηλικία δώδεκα ετών και κατάφερε μεταξύ 1680-1688 να ανακηρυχθεί πρωθυπουργός-αντιβασιλέας του Σιάμ. Παλιά ονομασία της Ταϊλάνδης.

Πηγή άρθρου: eftanhsa.blogspot.gr

Αναδημοσιευση απο : www.kefaloniatoday.com

http://www.sppantelios.blogspot.gr/

Αλήθειες πάνω από το τραπέζι, σιωπές κάτω από το χαλί. Του Ηλια Τουμασατου. ( Εκφωνήθηκε σε ημερίδα του Λυκείου Ελληνίδων Αργοστολίου, 31-10-2015 )

Στις παραδοσιακές κοινωνίες το τραπέζι της κουζίνας (ή της τραπεζαρίας, όπου αυτή υπάρχει) έχει μια ιδιαίτερη ιερότητα. Είναι ο χώρος όπου ικανοποιείται η βασική ανάγκη της τροφής που εξασφαλίζει την επιβίωση της οικογένειας. Σ’ αυτό εναποτίθενται οι κόποι της εργασίας του πατέρα, που έρχονται απ’ έξω, επεξεργασμένοι στην κουζίνα με τη μαεστρία της μητέρας, με τα παιδιά της οικογένειας να έχουν συμμετάσχει ενίοτε και στις δύο διαδικασίες. Το σχήμα του τραπεζιού βοηθά ώστε τα πρόσωπα να είναι αντικριστά, και στην επιφάνειά του ακουμπούν όλα τα χέρια. Ανάμεσα στα αρώματα των φαγητών και των ροφημάτων, το τραπέζι είναι κατεξοχήν χώρος επικοινωνίας της οικογένειας. Εκεί όπου μοιράζεσαι την τροφή σου, αυτό που είναι το πλέον απαραίτητο για να ζήσεις, εκεί μπορείς να μοιραστείς κι άλλα πράγματα. Όσο κι αν αυτό φαίνεται περίεργο, αυτά τα «άλλα πράγματα» συνήθως ήταν και είναι δυσκολότερο να τα μοιραστείς.

 Σε άλλες εποχές ήταν δυσκολότερο, λόγω της ίδιας της δομής της οικογένειας. Μπορεί η τροφή να μοιράζεται ισομερώς για να καλύψει, όσο αυτό είναι εφικτό, τις ανάγκες όλων, ωστόσο η ίδια η πατριαρχική (ή συγκαλυμμένα μητριαρχική) δομή της οικογένειας δεν επέτρεπε να υπάρχει ανάλογη ισηγορία, ισότητα λόγου. Η αυθεντία των γονέων, η δεδομένη υπακοή την οποία όφειλαν τα παιδιά, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για συζήτηση, χωρίς ωστόσο αυτή να αποκλείεται. Έστω και υπό το πρίσμα αυτής της ανισότητας, οι πιο σημαντικές συζητήσεις, που ενίοτε οδηγούσαν και σε ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, εκτυλίσσονταν γύρω από το τραπέζι της κουζίνας. Αυτό το λιτό τετράγωνο έπιπλο λοιπόν δεν είναι μόνο εργαλείο της βιολογικής επιβίωσης της οικογένειας, αλλά και χώρος διαπραγμάτευσης και αποφάσεων. Όπως μοιράζεται το ψωμί και το φαγητό, έτσι μοιράζονται και τα λόγια, οι ευθύνες, η εύνοια, η απόρριψη, αλλά κάποιες φορές  και η περιουσία και η τύχη των μελών της οικογένειας. Εκεί συμφωνούνται οι αρραβώνες, εκεί καλωσορίζονται οι συγγενείς και οι ξένοι, εκεί αποχαιρετίζει η οικογένεια τους νεκρούς της μετά την κηδεία.

Στις ίδιες κοινωνίες, ακόμα και τα πιο φτωχικά σπίτια, υπάρχει κι ένα πεύκι, ένα χαλί. Είτε αυτό είναι κουρελού, είτε είναι κάποιο περίτεχνο υφαντό, κρατάει το σπίτι ζεστό, αλλά καμιά φορά σκεπάζει και τα ελαττώματα του πατώματος, ένα ραγισμένο πλακάκι, ένα φθαρμένο μωσαϊκό, ένα σπασμένο σανίδι. Στη μυθολογία των οικοκυρικών, η κακή νοικοκυρά είναι εκείνη που με τη σκούπα κρύβει πρόχειρα κάτω από το χαλί τα σκουπιδάκια που «δεν πρέπει να φαίνονται», αυτά που δεν κάνει τον κόπο να καθαρίσει μια και καλή. Ώσπου τα σκουπιδάκια γίνονται όλο και περισσότερα, το χαλί δεν μπορεί πια να τα κρύψει, και τα βήματα της οικογένειας δεν είναι πια σταθερά πάνω σ’ αυτό. Γιατί τα σκουπιδάκια έχουν γίνει σωρός κάτω από το χαλί και πάνω από τη βάση της οικογένειας. Έχουν για την ακρίβεια γίνει τα ίδια η βάση της οικογένειας.

Τα χρόνια έχουν περάσει και η πατριαρχική δομή της οικογένειας έχει εξασθενήσει – οι σύζυγοι έχουν την ευκαιρία να εργάζονται και οι δύο, και η αυθεντία των γονέων έχει δώσει τη θέση της σε μια οικογένεια με περισσότερη ελευθερία στην ανταλλαγή απόψεων, με περισσότερο ισότιμες σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, με λιγότερο «φόβο» για τον θυμό του αρχηγού της οικογένειας που έχει πάντα δίκιο. Κι όμως, παρ’ όλα αυτά, οι κουβέντες πάνω από το τραπέζι μοιάζουν να έχουν λιγοστέψει. Οι άνθρωποι μιλούν λιγότερο μέσα στο σπίτι τους, παρότι λογικά έχουν πια πολύ περισσότερα πράγματα να πουν, ενδεχομένως σε πολύ μικρότερο χρόνο. Το τραπέζι της κουζίνας ή της τραπεζαρίας συνήθως δεν γεμίζει, το πρόγραμμα καθενός από τα μέλη δεν επιτρέπει να συντρώγουν όλοι μαζί. Το τραπέζι ως τόπος συνάντησης έχει δώσει τη θέση του στους καναπέδες του σαλονιού, όπου δεν είναι αυτονόητο ούτε ότι κοιτάζει ο ένας τον άλλον, ούτε καν ότι μιλάει ο ένας στον άλλον. Αντίθετα, δεν είναι λίγες οι φορές που όση ώρα συνυπάρχουν όλοι μαζί μέσα στο σπίτι βλέπονται ελάχιστα και μιλούν μεταξύ τους ακόμα λιγότερο. Οι γονείς μιλούν στο τηλέφωνο, εσχάτως και στον υπολογιστή, ή ακούν παθητικά την τηλεόραση να μιλάει. Τα παιδιά, κλεισμένα στο δωμάτιό τους, ανταλλάσσουν ψηφιακές κουβέντες από τα κινητά ή τα τάμπλετ τους. Οι κουβέντες γίνονται όλο και λιγότερες. Οι σιωπές γίνονται όλο και περισσότερες. Οι σιωπές που κρύβονται κάτω από το χαλί.

Στα χρόνια πριν την οικονομική κρίση, οι σιωπές συχνά ήταν, με έναν ιδιότυπο τρόπο, εξαγορασμένες. Οι πολλές κουβέντες καμιά φορά προκαλούν πολλή φασαρία, και οι στρεσαρισμένοι από τις δουλειές τους γονείς συχνά χρειαζόταν να εξασφαλίσουν κάποια ησυχία – να «αγοράσουν ελεύθερο χρόνο» (αυτή τη φράση μου την έχει πει γονιός). Τα σπίτια εξοπλίστηκαν με πολλούς τεχνολογικά εξελιγμένους τρόπους για να περνούν το χρόνο τους τα παιδιά χωρίς να ενοχλούν τους γονείς. Σε άλλες περιπτώσεις πάλι, τα απογεύματα των παιδιών οργανώθηκαν στρατηγικά ώστε εκείνα να πραγματοποιήσουν όλα τα απωθημένα των γονέων. Οι γονείς όχι μόνο δεν εξασφάλισαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αλλά μετατράπηκαν σε μεταφορείς των παιδιών από τη μια εξωσχολική δραστηριότητα στην άλλη. Τι να προλάβεις να πεις μέσα στο αμάξι; Λιγότερες κουβέντες, περισσότερη σιωπή, που μαζεύεται κάτω από το χαλί. Μέσα σε μια κοινωνία πιο φιλελεύθερη, όπου πλέον υπάρχει η δυνατότητα για τους γονείς και τα παιδιά να πραγματοποιούν ισότιμες και δημοκρατικές συζητήσεις, η ίδια η οικογένεια απεμπόλησε αυτό το δικαίωμα της ουσιαστικής επικοινωνίας.

Η οικονομική κρίση, που τρυπώνει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο μέσα στα σπίτια, μας έφερε μπροστά στην ανάγκη να μιλήσουμε ξανά. Και τότε συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε ξεχάσει τόσα χρόνια να μιλάμε. Οι οικογένειες βρέθηκαν μπροστά σε οικονομικά προβλήματα που και οι πρόγονοί μας είχαν ζήσει, όμως σε πολλές περιπτώσεις αυτή η έλλειψη επικοινωνίας ουσιαστικά έχει απονευρώσει την οικογένεια – την έχει καταστήσει ανήμπορη να διαχειριστεί αποτελεσματικά κάθε μορφής κρίση. Οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει να μιλούν – μάλλον, έχουν ξεχάσει αυτό που πρέπει να προηγείται της ομιλίας. Έχουν ξεχάσει να ακούνε. Οι συζητήσεις, μ’ αυτόν τον τρόπο, γίνονται παράλληλοι, σχεδόν αυτιστικοί, μονόλογοι. Οι γονείς ξέχασαν να ακούν τα παιδιά τους, τα παιδιά ξέχασαν να ακούνε τους γονείς τους. Και «ακούω» δεν σημαίνει «υπακούω». Σημαίνει δίνω σημασία στον άλλον, σέβομαι τον εαυτό μου και τον άλλον, και προσπαθώ να τον καταλάβω, χωρίς να είναι απαραίτητο να συμφωνήσω. Αντίθετα, οι σιωπές, εκείνες που καμιά φορά  βολεύουν όλους, γίνονται όλο και περισσότερες.

Τα παιδιά σήμερα ζουν σ’ έναν κόσμο που αγριεύει όλο και περισσότερο, και η τεχνολογία επιτρέπει να γνωρίσουν την αγριότητα αυτού του κόσμου μέσα από το ίδιο τους το δωμάτιο. Και είναι παράλογο να νομίζουμε ότι με απαγορεύσεις και περιορισμούς μπορούμε να τα προφυλάξουμε. Η χωρίς συζήτηση και πειθώ απαγόρευση είναι για τους εφήβους η καλύτερη προτροπή για να κάνουν αυτό που τους απαγορεύουμε. Όμως είναι πολύ πιο δύσκολο να πεις ένα «όχι» χωρίς να εξηγήσεις το γιατί. Και το παιδί να σου πει ένα θυμωμένο «εντάξει» και να κάνει αυτό που του απαγόρευσες κρυφά. Και όλοι να είναι ευχαριστημένοι. Δύο λέξεις ακούστηκαν, κι όλες οι σιωπές που κρύβουν αλήθειες, τρυπώνουν πάλι κάτω από το χαλί.

Κάποια στιγμή έρχεται όμως που οι σιωπές αυτές γίνονται κραυγές. Που μπορεί να μην ακούγονται καν μέσα στο σπίτι, όπου όλα φαίνονται να πηγαίνουν μια χαρά. Ακούγονται όμως έξω. Ακούγονται κάποιες φορές στο σχολείο, όπου τα παιδιά εκδηλώνουν συμπεριφορές για τις οποίες οι γονείς δηλώνουν έκπληκτοι. Ακούγονται «εκεί έξω», στους δρόμους της πόλης, μικρής ή μεγάλης, όπου τα παιδιά αναζητούν διεξόδους που και οι γονείς καμιά φορά δεν μπορούν καν να φανταστούν – ίσως να τις υποψιάζονται όταν τα παιδιά γυρίζουν μεθυσμένα στο σπίτι το πρωί. Μα εκείνη την ώρα κανείς δεν είναι νηφάλιος και ψύχραιμος για να κουβεντιάσει. Οι λιγοστές κουβέντες είναι μονάχα φωνές. Φωνές τις οποίες κανένας δεν μπορεί επί της ουσίας να ακούσει.

Στις στιγμές της σύγκρουσης ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για διάλογο, για συζήτηση. Εκεί έχουμε την γνωστή από γενιά σε γενιά αντιδικία. Ο καθένας θα σπεύσει να υπερασπιστεί τη θέση του, όπως θα γινόταν σε ένα δικαστήριο. Η συζήτηση θα πρέπει να έχει προηγηθεί. Θα πρέπει να γίνει με χαλαρότητα και ψυχραιμία, πάνω στο τραπέζι της κουζίνας, με τα χέρια πάνω στην ξύλινη επιφάνεια, με όλα τα χαρτιά ανοιχτά, κοιτώντας ο ένας τον άλλον στα μάτια, και χωρίς κανένας να φοβάται την αλήθεια.

Καμιά φορά σκέφτομαι τι είναι αυτό που θα ήθελα να διδάξω περισσότερο απ’ όλα στα παιδιά, έχοντας επίγνωση ότι και η εκπαίδευση με τον τρόπο που παρέχεται δεν είναι άμοιρη ευθυνών για τη σημερινή πραγματικότητα. Και καταλήγω στο ότι θα ήθελα να μάθω στα παιδιά να σέβονται ο ένας τον άλλο, να συζητάνε, να ακούνε, να προσπαθούν να  καταλάβουν τον άλλον, να αγαπούν τους ανθρώπους και, ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα, να μη φοβούνται να μοιραστούν την αλήθεια τους, ακόμη κι αν αυτή πονάει, ακόμη κι αν αυτή είναι άβολη για τα ίδια τα παιδιά ή την οικογένειά τους.

Σήμερα αυτό που χρειαζόμαστε μέσα στην οικογένεια είναι περισσότερη ειλικρίνεια. Περισσότερη αλήθεια. Να ανοίγουμε την καρδιά μας πάνω στο τραπέζι του διαλόγου και να βλέπουμε την πραγματικότητα όπως είναι. Να μη φοβόμαστε να αντικρίσουμε τη σκληρότητα ή τη γλυκύτητα της αλήθειας. Να μη φοβόμαστε να διαπιστώσουμε ότι εντάξει, δεν συμφωνούμε, αλλά μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο να καταλήξουμε κάπου. Να μη φοβόμαστε να βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου, να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε γιατί λέει αυτά που μας λέει. Ο γονιός, γιατί έχει ζήσει περισσότερα απ’ όσα το παιδί, το παιδί γιατί θέλει να ζήσει κι εκείνο τις δικές του εμπειρίες. Σ’ αυτό το τραπέζι θα υπάρξουν διαφορές, αλλά αυτό που θα μπορεί να τις γεφυρώσει είναι η θέληση να καταλάβουμε, η θέληση να συζητήσουμε, να ακούσουμε τον άλλο, να μοιραστούμε την αγωνία μας και την αλήθεια μας. Εύκολο δεν είναι, ούτε πάντοτε οι συνθήκες το επιτρέπουν. Ναι, οι χρόνοι γονέων και παιδιών έχουν συμπιεστεί, μα αξίζει να δημιουργήσουμε χρόνους συζήτησης, να προκαλέσουμε τη δημιουργία τους. Να την προκαλέσουμε, όχι να την εκβιάσουμε. Κανένας διάλογος που γίνεται μετά από πίεση δεν μπορεί να πετύχει, κι αν τελικά διεξαχθεί θα είναι απλώς προσχηματικός. Άρα όχι αληθινός. Αν πράγματι ο χρόνος μας είναι λιγότερος, τότε πραγματικά θα πρέπει να τον αφιερώσουμε μόνο στις αλήθειες.

Αντίθετα, αν επιλέξουμε το δρόμο της σιωπής, της κρυμμένης δηλαδή αλήθειας, εκείνης που μπορεί να υποψιαζόμαστε αλλά δεν θέλουμε να πιστέψουμε, εκείνης που απευχόμαστε αλλά έρχεται συχνά ως κάτι τετελεσμένο να διαψεύσει τους ευσεβείς μας πόθους, απλά μεταθέτουμε τη στιγμή της αλήθειας σε μια πιο εκρηκτική και πιο αποκαλυπτική στιγμή στο μέλλον, τότε που το βάρος της θα είναι μεγαλύτερο απ’ αυτό που μπορούμε να αντέξουμε.

Υπάρχουν πολλοί γονείς και πολλά παιδιά που κρατούν τις αλήθειες κρυμμένες βαθιά μέσα τους. Καθένας για τους δικούς του λόγους. Μπορεί όμως κανείς να διακρίνει την υποψία αυτής της αλήθειας στα μάτια των ανθρώπων. Τα κουρασμένα μάτια των γονιών ή τα λυπημένα μάτια των παιδιών. Μα κι αυτό ακόμα δεν αρκεί, δεν αρκεί να διαπιστώσεις ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Χρειάζεται και να κάνεις κάτι. Κι εμείς οι δάσκαλοι, παρόλο που δεν είμαστε εξοπλισμένοι με επιστημονικές δεξιότητες αυτού του τύπου, βρισκόμαστε πολύ συχνά μπροστά σε περιπτώσεις που τα προβλήματα που μαζεύονται κάτω από το χαλί του σπιτιού γίνονται απροσπέλαστα εμπόδια στην προσπάθεια του παιδιού να μάθει, να αποκτήσει γνώσεις και κοινωνικές δεξιότητες, να διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον για τον εαυτό του. Δεν είμαστε πάντα κατάλληλοι να δώσουμε λύσεις, και δυστυχώς είναι λιγοστές οι υποστηρικτικές δομές για το παιδί και την οικογένεια.

Δεν έχουμε, ωστόσο, καμία πολυτέλεια να περιμένουμε. Στην Ελλάδα, έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε κάτι που δεν είναι δεδομένο για πολλές χώρες του δυτικού κόσμου. Στη χώρα μας η οικογένεια ως αξία βρίσκεται πολύ ψηλά στις συνειδήσεις των ανθρώπων. Αν αναλογιστούμε πώς η οικογενειακή αλληλεγγύη υπήρξε και συνεχίζει να είναι ίσως το πιο σημαντικό αντίβαρο στην ανθρωπιστική κρίση που έφερε η τρομακτική μείωση των εισοδημάτων των ανθρώπων και η εκτόξευση της ανεργίας στα χρόνια της κρίσης, μπορούμε να καταλάβουμε ότι η οικογένεια είναι ακόμα ζωντανή, και μπορεί να λειτουργεί ως πυρήνας της κοινωνίας.

Ίσως αυτή η δύσκολη για όλους συγκυρία, αν ξεπεράσουμε τη γκρίνια να μας φέρει και ενώπιον μιας μεγάλης αλήθειας. Τώρα που οι οικονομικές δυνατότητες όλων περιορίστηκαν, τώρα δηλαδή που έχουμε σχεδόν απογυμνωθεί από τις υλικές δυνατότητες που είχαμε για να μεταμφιέζουμε τις σιωπές μας σε πρόσκαιρες απολαύσεις, είναι η καταλληλότερη ευκαιρία να δούμε ότι αυτή η κρίση άρχισε να απονευρώνει πρώτα τις αξίες μας και μετά να αποψιλώνει τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς.

Η οικογένεια έδειξε να αντέχει σ’ αυτήν την κρίση. Και θα αντέξει ακόμα περισσότερο αν επενδύσει στην αλήθεια. Στη συζήτηση. Στην ουσιαστική επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη. Που τα παιδιά δεν μπορούν να τη μάθουν από μόνα τους, ούτε να τη μάθουν στο σχολείο. Είναι το πρώτο και ίσως το πιο ουσιαστικό πράγμα που μπορούν να τα διδάξουν οι γονείς. Πως ό,τι και να γίνει, μιλάμε. Μ’ ακούς και σε ακούω. Σου μαθαίνω να με σέβεσαι όχι με την αυθεντία μου, αλλά με το παράδειγμά μου.

 Τόσο οι δάσκαλοι, όσο και οι γονείς, είμαστε πάνω απ’ όλα άνθρωποι. Και αγαπώντας τα παιδιά μας θα τα μάθουμε κι εκείνα να αγαπούν τους ανθρώπους. Να σέβονται τους ανθρώπους. Να συνυπάρχουν με τους άλλους. Να συνδιαλέγονται με τους άλλους. Να τους κοιτάζουν στα μάτια. Να μοιράζονται μαζί τους την αλήθεια τους. Την όποια αλήθεια.

Είναι καιρός λοιπόν να πάψουμε να πετάμε τη σκόνη κάτω από το χαλί, και να γυρίσουμε στο τραπέζι της κουζίνας. Να καθίσουμε  αντίκρυ ο ένας στον άλλον, και να κουβεντιάσουμε τις αλήθειες μας… Όσες φορές κι αν χρειαστεί.  Όσο χρόνο κι αν μας πάρει. Γιατί αυτές οι αλήθειες είναι στην πραγματικότητα, αυτό για το οποίο προσευχόμαστε: «Ο άρτος ημών ο επιούσιος».

ΗΛΙΑΣ ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΣ

Εκφωνήθηκε σε ημερίδα του Λυκείου Ελληνίδων Αργοστολίου, 31-10-2015

Αναδημοσιευση απο  : http://eliaswords.blogspot.gr/ 

http://www.sppantelios.blogspot.gr/

Κεφαλονια. Το πηγάδι του Αγίου Γερασίμου στα Λιβαθινάτα

Στις 2 Μαΐου φέτος, το τρίτο Σαββάτο μετά το Πάσχα, κάναμε, όπως έχουμε θεσπίσει τα τελευταία χρόνια, τη λιτανεία της Παναγίας της Κοκιλιώτισσας από την Ι.Μονή του Αγίου Ανδρέα στο μετόχι στα Κοκίλια.

Μπροστάρης, ο αγαπημένος όλων μας γέροντας Γεράσιμος Φωκάς. Κι ενώ σχεδόν πάντα έτρεχε και προσπαθούσα να τον προλάβω, τη φορά αυτή συνέβη το αντίθετο. Μάλιστα, άκουσα να με φωνάζει πλησιάζοντάς με:

– Περίμενε να σου πω κάτι. Να πας στα παλιά Βλαχάτα στη Σάμη και να βρεις το πηγάδι τ’ Αγίου.

– Εκεί πηγάδι τ’ Αγίου; Και τι να το κάνω;

– Υπάρχει κι εκεί. Θα το βάλεις εκεί όπου σκέφτεσαι.

– Πάμε να μου δείξεις, τον παρότρυνα.

– Δεν έχω πάει ποτέ. Και δεν θα πάμε μαζί.

– Και πώς θα το βρω;

– Εσύ θα βρεις τρόπο, μου τόνισε και με κοίταξε ευθεία στα μάτια ενώ στάθηκε έτσι, χωρίς να λέει άλλη κουβέντα, ένα – δυο λεπτά.

Θυμάμαι ετούτον τον διάλογο με κάθε λεπτομέρεια. Το ύφος τού παπά της αγάπης, τις κινήσεις του, τον τρόπο που μου έδωσε εντολή αναντίρρητη για να βρω το πηγάδι, την κούραση που διαγραφόταν στο πρόσωπό του, κούραση που ίσως προμήνυε το θλιβερό μέλλον. Τότε δούλευα επάνω σε αρχεία ισπανικά για την Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Και λίγο μετά ήλθε η πρόταση από την καλή μου φίλη Βίκυ Τσιμάρα να κάνουμε ένα ντοκιμαντέρ για τον Άγιο Γεράσιμο με νεώτερα στοιχεία για τον βίο Του. Δεν θα αναφερθώ στις αρχικές μου αντιρρήσεις, κι ούτε και στο πώς τις ξεπέρασα -μια και που δεν άπτονται του θέματος αυτού.

Απόγευμα 5 η ώρα, της 9ης Ιουνίου στο σπίτι τής αγαπημένης κουμπάρας του κυρίας Χελιδόνη, στον Χολαργό, δέχθηκε ο γέροντάς μας τους καλούς μου φίλους με τους οποίους είχαμε αποφασίσει, να παρακάμψουμε των σχεδίων μας και να υλοποιήσουμε το ντοκιμαντέρ για τον Άγιο. Ενθουσιάστηκε πολύ, μας έδωσε την ευλογία του και την στιγμή εκείνη συνειδητοποίησα την αλήθεια των λόγων του για το πηγάδι: «Θα το βάλεις εκεί όπου σκέφτεσαι».

Ακολούθησε η αιφνίδια, τραγική κι επώδυνη για όλους μας απώλειά του στις 22 Ιουνίου 2015 κι έμεινα να ψάχνω να φέρω εις πέρας την εντολή του για το πηγάδι στα παλιά Βλαχάτα.

Ειδοποίησα τον καλό φίλο Τάσο Καβαλλιεράτο, γνώστη τής περιοχής και των παλαιών κατοίκων τού εγκαταλελειμμένου πλέον χωριού και τόπου πατρογονικού του Βλαχάτων Σάμης. Του είπα τι ψάχνω, κι αυτός για αρκετές μέρες αναδύθηκε σε έναν «αγώνα» εξεύρεσης όσο περισσότερων στοιχείων μπορούσε για το συγκεκριμένο πηγάδι, το οποίο είναι το μόνο αστείρευτο στην περιοχή. Ρώτησε άτομα υπέργηρα, διασταύρωσε πληροφορίες, και με τη βοήθεια ενός παλιού βοσκού που γνώριζε καλά την περιοχή, έφτασε στο πηγάδι.

Μεσημεράκι Τετάρτης, 11 Νοεμβρίου, με το ωρίμασμα του καιρού, μαζί με την φίλη μου Νίνα Κρεμμύδα, οδηγηθήκαμε από τον Τάσο στο πηγάδι περνώντας φιδωτούς κακοτράχαλους χωμάτινους καρόδρομους, κρυμμένους σε πυκνή βλάστηση, κάπου στο …πουθενά. Το πηγάδι είναι έξω από τα Λιβαθινάτα, άλλο χωριό γειτονικό των Βλαχάτων, αφημένο κι αυτό στα καπρίτσια των καιρών και των σεισμών τα νεύρα. Πηγάδι αστείρευτο, όπως και το άλλο πηγάδι τού Αγίου στα Χαρεράτα στον Ελειό(1), τροφοδοτεί από τα χρόνια της ανόρυξής του, περαστικούς και ζωντανά με την πηγή της ζωής: το νερό, που ο Άγιος Γεράσιμος είχε το θείο χάρισμα να βρίσκει με θαυματουργικό τρόπο: ανίχνευε υδροφόρο στρώμα με συνεχή στους αιώνες τροφοδοσία, κι άνοιγε πηγάδι φέροντας το νερό σε ύψος προσεγγίσιμο.

Οι γεροντότεροι λένε πως κι από την συγκεκριμένη περιοχή τον Άγιο τον έδιωξαν οι μεγαλοκτηματίες-φεουδάρχες από βενετικές παροχές (3), καθώς με την απόφασή Του να ανοίξει πηγάδι, θεώρησαν πως ήγειρε ιδιοκτησιακά αξιώματα μη κατανοώντας την άσπιλη θέλησή Του να υπηρετήσει τον Θεό και τον άνθρωπο. Όπως όμως κι αν έχει η παράδοση, γεγονός είναι πως από στόμα σε στόμα μέχρι σήμερα, οι παλαιότεροι κάτοικοι της περιοχής το γνωρίζουν σαν το «πηγάδι τ’ Αγίου» κι είναι το μόνο στην περιοχή. Άλλα, που βρίσκονται στον Κάμπο –ανάμεσα Σάμης και Καραβόμυλου-, στερεύουν και γεμίζουν όταν ο καιρός το επιτρέπει. Το πηγάδι αυτό, εν αντιθέσει, παρέχει συνεχώς νερό, όπως άλλωστε όλα τα δικά Του πηγάδια.

Βρίσκεται σε κοινόχρηστη έκταση, έχει βάθος 12 μ., είναι στρογγυλό, η εσωτερική του δόμηση είναι ίδια με αυτήν του πηγαδιού του Μπαρμπαρόσσα στο Φανάρι Αγίων Θεοδώρων στο Αργοστόλι (2) και στο στόμιο, αντί για πέτρινη «βέρα» έχει τσιμεντένιο, τετραγωνισμένο περίγυρο, έργο του πρώην Δήμου Σάμης –ή της Κοινότητας- προς εξυπηρέτηση των τριγύρω κτηνοτρόφων. Επάνω στον περίγυρο ανορθώνεται μαγκάνι –μηχανισμός, κακοφτειαγμένος εν προκειμένω, προς άντληση του νερού, κι ένα κομμένο βαρέλι λειτουργεί εν είδει καλύμματος.

Κλείνοντας ετούτη τη σύντομη μαρτυρία, ευχαριστώ από καρδιάς τον καλό φίλο Τάσο Καβαλλιεράτο για την προθυμία του, την ευγένειά του, την πολύτιμη αρωγή του. Χωρίς τις πληροφορίες και την καθοδήγησή του, η εύρεση του πηγαδιού θα ήταν έργο που θα απαιτούσε πολλές ημέρες έρευνας σε περιοχή δυσπρόσιτη κι εκτεταμένη. Και μόνον ο Άγιος ξέρει πότε και πώς θα έφτανα εκεί!

Ευρυδίκη Λειβαδά

Σημειώσεις

(1) Βλ. δημοσίευμά μου 24 Απριλίου 2015 με τίτλο: Το άγνωστο πηγάδι του Αγίου Γερασίμου στον Ελειό (http://www.odusseia.gr/newspaper/index.php…)

(2). Το πηγάδι αυτό έχει πλέον σκεπαστεί με χώματα. Όμως το έχω φωτογραφήσει κατά τα μέσα της δεκαετίας ’90.

(3). Τόσο ο Άννινος Καβαλλιεράτος, στο «Το διάταγμα της Ενετικής Γερουσίας της 20ης Νοεμβρίου 1762 και η εν Κεφαλληνία υφισταμένη κατάστασις», όσο και η Ζαπάντη Σταματούλα στο «Κεφαλονιά 1500-1571. Η συγκρότηση της κοινωνίας του νησιού» κάνουν λόγο για τον Θεόδωρο Ράλη ή Λάσκαρη στον οποίο δόθηκε in feudo παροχή λόγω υπηρεσιών προς την Γαληνοτάτη.

Γίνεται λεπτομερής περιγραφή των κτημάτων, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται και κάποια στην εν λόγω περιοχή.

Αναδημοσιευση απο : /www.kefaloniatoday.com