Αξιοθέατα και Αρχαιότητες της Κεφαλληνίας

Ο κήπος του Νάπιερ

Στο λοφίσκο στο Αργοστόλι με την ονομασία Κουτούπι, υπήρχε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα ένα περιποιημένο αμπέλι. Επί Αγγλοκρατίας ο Τοποτηρητής Κεφαλληνίας Συνταγματάρχης Sir Charles James Napier (1822 έως 1830) αγόρασε από τον Πέτρο Παύλου Βαλσαμάκη στις 28 Μαρτίου 1828 την έκταση αυτή. Μετά από αίτημα του τότε Δημάρχου Κρανίων Σπύρου Κοσμετάτου (12/25 Οκτωβρίου 1904), η πρώτη κόρη του Napier, Susan-Sarah Κόμησα Mac Mo(u)rdo, δώρισε στον Δήμο το οικόπεδο στο Κουτούπι, έκτασης 2.480 οργυιών, με τον όρο να πληρώσουν τις δικαστικές δαπάνες και τα έξοδα περιτοιχίσεως.
Η έκταση αυτή διαμορφώθηκε το Νοέμβριο του 1905 σε Δημοτικό Άλσος και λειτουργούσε σαν χώρος αναψυχής και ψυχαγωγίας. Για τη φύτευση, την κατασκευή περιπτέρου, την τοποθέτηση καθισμάτων και υδραγωγών σωλήνων, την κατασκευή της προτομής του Napier, τη διαμόρφωση του εδάφους και τις δαπάνες μεταβίβασης κατεβλήθη από τον Δήμο το ποσό των 45.542,84 δρχ. Το ίδιο έτος διαμορφώθηκε και η οδός Napier.
Οι βομβαρδισμοί του 1943 κατέστρεψαν «το περίπτερο και το Καφενείο Napier», η δε προτομή του Napier -έργο του 1906 του γλύπτη Ιωάννη Κόκκινου- υπέστη βανδαλισμούς από Ιταλό στρατιώτη. Ακολούθησαν οι σεισμοί, η εγκατάλειψη του Κήπου και επί Δημαρχίας Γερασίμου Φόρτε πραγματοποιήθηκε (2003-2004) η ανάπλαση του ιστορικού Κήπου με χρηματοδότηση από το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ο Κήπος καλλωπίστηκε με διάφορα φυτά, τοποθετήθηκαν καινούργια παγκάκια και σε δέκα σημεία του στήθηκαν πινακίδες με δίγλωσσα ιστορικά κείμενα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό για να ξεναγούν και να πληροφορούν τον επισκέπτη.
Κοντά στον Κήπο του Napier βρίσκεται το ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΤΩΝ ΓΚΕΝΤΙΛΙΝΗ-ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ και αυτό του ΒΡΕΤΤΟΥ. Οι σεισμοί του 1953 ισοπέδωσαν το Αργοστόλι και άφησαν πίσω τους μόνο δυο οικήματα στην πόλη, δείγματα τοπικής αρχιτεκτονικής επηρεασμένης από το baroque: το ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΤΩΝ ΓΚΕΝΤΙΛΙΝΗ-ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ στο ΔΡΟΜΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΦΟΙΝΙΚΕΣ (οδός Ριζοσπαστών), διαγώνια σχεδόν με την ιστορική ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, και το αρχοντικό του ΒΡΕΤΤΟΥ (δίπλα στην Βιβλιοθήκη).
ΜΑΖΑΡΑΚΑΤΑ

Τάφοι Μαζαρακάτων

Επισκεφθείτε τους μυκηναϊκούς λαξευμένους τάφους -16 λαξευτοί τάφοι υστερομηκυναϊκής εποχής με 83 ταφικές θήκες και 1 θολωτός κτιστός- τα σημαντικότατα ευρήματα των οποίων εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο στο Αργοστόλι.
ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΑΝΗ
O χώρος μεταξύ Ραζάτων, Κουτάβου και Κρανιάς ορίζει την ιστορική περιοχή της Αρχαίας Κράνης η οποία ήταν μια από τις τέσσαρες πόλεις – κράτη της Κεφαλλονιάς, ανεξάρτητη διοικητικά, με οικονομική αυτοτέλεια και δική της νομισματοποιία (στις παραστάσεις τους απεικονίζεται κυρίως ο κριός και τα γράμματα ΚRΑ). Οι Κράνιοι ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι και παράλληλα δραστηριοποιούνταν σε θαλασσινές επιχειρήσεις. Τα ισόχρονα της Μεσσήνης τείχη της Κράνης, μεγάλο μέρος των οποίων δεσπόζει σε όλη την περιοχή, καταδεικνύουν πως δεν θα πρέπει να είχε και καλές σχέσεις με τις γειτονικές της πόλεις-κράτη.
Ο χώρος σήμερα της Αρχαίας Κράνης είναι επισκέψιμος.
ΦΑΝΑΡΙ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΔΩΡΩΝ

Το «Φανάρι» (φάρος) στην είσοδο προς το Αργοστόλι, που ανοικοδομήθηκε αμέσως μετά τους σεισμούς του 1953 (παρόμοιο με το παλαιό), από ιδιωτικό έρανο Επιτροπής.

Πήρε την ονομασία από ένα μικρό εκκλησάκι που υπήρχε κτισμένο εκεί κοντά. Ανηγέρθη το 1829 επί Napier και είναι έργο του μηχανικού J. Kennedy. Ως λόγος οικοδόμησής του αναφέρεται η ανάγκη εισόδου και εξόδου των καραβιών από το λιμάνι του Αργοστολίου με ασφάλεια.
Θεμελιώθηκε στις 12 – 13 Μαρτίου του 1829 και περατώθηκε τον Μάϊο του ίδιου χρόνου, γεγονός που οφείλεται στους ταχύτατους ρυθμούς που είχε επιβάλλει ο ίδιος ο Napier.Η πρώτη κατασκευή του Φάρου στοίχισε 130 λίρες, όχι μεγάλο για την εποχή ποσό, αν ληφθεί υπ΄ όψιν ότι ο αντίστοιχος των Βαρδιάνων κόστισε 750 λίρες. Ήταν αυστηρά Δωρικού ρυθμού, είχε 12 κίονες ύψους 12 ποδιών από μονοκόμματη πέτρα και ήταν τοποθετημένος μεταξύ των βράχων, σε βάση τριών σκαλιών, στην άκρη της χερσονήσου της Βλύχας.
Πάνω από το ισόγειο αυτού του περίστυλου οικοδομήματος υπήρχε μικρότερο κυλινδρικό κτίσμα στην, σαν τρούλο οροφή του οποίου, στερεωνόταν το φανάρι, το οποίο ήλθε από την Κέρκυρα. Είχε καλλιτεχνικές σιδεριές γύρω – γύρω από τον εξώστη ανάμεσα στους πέτρινους ορθοστάτες, και εντύπωση προκαλούσε η συμμετρία, το γούστο και η αρχιτεκτονική καλαισθησία του σχεδιαστή του. Δυστυχώς ο σεισμός του 1876 περιέστρεψε τον Φάρο γύρω από τη βάση του. Επιδιορθώθηκε πρόχειρα. Αυτός του 1953, τον σώριασε σε ερείπια.
ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΜΠΑΝΑΣ

Η πλέον ιστορική πλατεία του Αργοστολιού. Είναι άρρηκτα δεμένη με τους αγώνες των Αργοστολιωτών για απελευθέρωση καθ΄ όσον η πλατεία αυτή ήταν για χρόνια το κέντρο της πόλης.
Οι ονομασίες που πήρε κατά καιρούς είχαν σχέση με την ιστορία του Αργοστολιού: Πλατεία Ελευθερίας, Πιατσέτα, Πλατεία Καμπάνας. Άξιο λόγου είναι και το μεγάλο αρτεσιανό το οποίο βρισκόταν στη μέση της πλατείας.
Στην πλατεία αυτή υπάρχει και το ιστορικό Ρολόϊ με τον χαρακτηριστικό του πύργο. Κτίσθηκε μεταξύ της εικοσαετίας 1770-1790 και το Δεκέμβρη του 1857 υψώθηκε ο Πύργος “κατά δέκα εισέτι πόδας” (δηλ. κατά 3μ.) για να δεχθεί τον νέας τεχνολογίας μηχανισμό τού ρολογιού. Καθ’ όλη την αγγλική κατοχή για την ακριβή λειτουργία του ρολογιού φρόντιζε ειδικός “χορδιστής”, ενώ μετά το 1864 διορισμένος υπάλληλος, επιστάτης-τεχνίτης, του Δήμου Κρανίων είχε την υποχρέωση να μεριμνά για την καλή λειτουργία του ρολογιού.
Πάνω από την κεντρική πόρτα του Πύργου –άγνωστο πότε ακριβώς- εντοιχίσθηκε το έμβλημα των μοναχών του Τάγματος του Αγίου Φραγκίσκου της Ασσίζης, κατασκευασμένο επί Βενετικής κατοχής, το οποίο ξέφυγε από τους Δημοκρατικούς Γάλλους. Το έμβλημα αυτό θεωρείται ως το μεσαιωνικό έμβλημα της Κεφαλλονιάς και στα τέλη του 19ου αιώνα το βρίσκουμε εντοιχισμένο στον Πύργο της Καμπάνας –αυτό έχει χρησιμοποιηθεί στο logo της ιστοσελίδας αυτής-.
Ο χώρος του Πύργου της Καμπάνας φιλοξένησε κατά καιρούς εμπόρους και υπηρεσίες μέχρι που ο σεισμός του 1953 τον κατέστρεψε.
Από το 1977 με την επιθυμία – προτροπή : “Χτίστε την Καμπάνα” της Μαριγούλας Αλιβιζάτου και έρανο της Επιτροπής Κεφαλλήνων του νησιού και της Αθήνας, άρχισε η ανοικοδόμηση του νέου Πύργου στη θέση του παλιού, με σχέδια, δωρεά του μηχανικού Τάκη Παυλάτου. Η διασωθείσα ακέραια καμπάνα τοποθετήθηκε όπως ακριβώς ήταν πριν από το σεισμό και το 1985, λειτούργησε το ρολόι του Πύργου για πρώτη φορά μετά από την σεισμική καταστροφή. Η χρήση του ως «Παραδοσιακό Καφενείο»- Εκθετήριο, είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας της Δημοτικής Επιχείρησης Κοινωνικής Ανάπτυξης – Αργοστολίου μέσω του προγράμματος “Youthstart” και εγκαινιάσθηκε τον Ιούνιο του 2000.
ΓΕΦΥΡΑ DE BOSSET

Η ιστορική γέφυρα του Αργοστολίου, η γνωστή ως Γέφυρα Δεβοσέτου, κατασκευάστηκε το 1813 από τον Κάρολο-Φίλιππο De Bosset σε μια προσπάθειά του να αποτρέψει την είσοδο στο Αργοστόλι μέσω του Κουτάβου, που τα χρόνια εκείνα ήταν συνώνυμος στην καλύτερη περίπτωση με την ελονοσία και στη χειρότερη με το θάνατο. Είναι η μεγαλύτερη λίθινη γέφυρα επί θαλάσσης στην Ευρώπη -και πιθανόν και στον κόσμο-. Αρχικά ήταν ξύλινη, και οι πέτρες που προήλθαν από την ισοπέδωση του λόφου του Μέτελα, την μετέτρεψαν σε λίθινη. Στη μέση της κοσμείται με τετράπλευρο οβελίσκο, με τετράγλωσση επιγραφή – αναμνηστική της κατασκευής της γέφυρας. Μέχρι και σήμερα διατηρεί τη μεγαλοπρέπειά της και παραμένει το ορατό σύνορο μεταξύ της θάλασσας και της λιμνοθάλασσας του Κουτάβου. Είναι πλέον χαρακτηρισμένη πεζόδρομος, σε αρκετά σημεία έχει υποστεί σοβαρότατες ζημιές, δύο πέδιλα αψίδων δεν «πατούν» στον βυθό –λόγω της ρίψης δυναμίτιδας, κατά το πρώτο μισό του 20ου αι., ώστε οι λίθοι έδρασης, συμβοηθούμενοι από την παλίρροια, μετακινήθηκαν-, η δε διέλευσή της απαιτεί προσοχή. Αυτό το μοναδικό για την Κεφαλλονιά και την Ελλάδα ιστορικό μνημείο, εκτός από τον χρόνο, δοκιμάστηκε τα τελευταία χρόνια από «ισχυρό κύμα» πολιτικής προπαγάνδας, και, ως εκ τούτου, περιμένει την διάσωσή του από το Υπουργείο Πολιτισμού στο οποίο υπάγεται.
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΔΡΑΠΑΝΟΥ (ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ)

Θα μπορούσε κάλλιστα να ειπωθεί και Υπαίθριο Μουσείο Κεφαλληνίας. Χώρος προσκυνήματος και μνήμης, αλλά και τόπος συγκέντρωσης νεοκλασικών γλυπτών. Συνδετικός κρίκος των Κεφαλλήνων με το χθες και την ιστορία, αλλά και μέρος φιλοτεχνημένος με ντόπια πέτρα και μάρμαρα υπογεγραμμένα από τον Μπονάνο, τον Φιλιππότη, τον Βρούτο, τον Βιτσάρη, τον Σκαλκώτο, τον Δαλερμά. Η καλλιτεχνική αξία των μνημείων του Δραπάνου αποδεικνύει την οικονομική και πολιτιστική άνθιση των Κεφαλλήνων, την αισθητική και την ευαισθησία όλων όσων πλέχθηκαν με αυτό.
ΚΑΠΙΤΑΝΟΧΩΡΙΑ ΛΕΙΒΑΘΟΥΣ:

ΚΑΛΛΙΓΑΤΑ: στην εκκλησία του 18ου αι. της Υπεραγίας Θεοτόκου θαυμάστε το ξυλόγλυπτο τέμπλο και το επιβλητικό κωδωνοστάσιο.
ΚΕΡΑΜΕΙΕΣ: Το χωριό των εθνικών ευεργετών Βαλλιάνων και των Λυκιαρδόπουλων. Σημαντικής αξίας είναι και ο ναός ρωσικού ρυθμού, του Αγίου Βασιλείου.
ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΑΤΑ: Χωριό κόσμημα. Περίτεχνα οικοδομήματα, σύγχρονη ρυμοτομία, καλαίσθητοι κήποι συνθέτουν ένα ειδυλλιακό περιβάλλον που δίκαια κατατάσσουν τα Κουρκουμελάτα ως το ωραιότερο χωριό της Βαλκανικής. Οι σεισμοί του 1953 το κατέστρεψαν εντελώς. Ανοικοδομήθηκε με δωρεά των Βεργωτή. Σημαντικής τέχνης είναι η εκκλησία του Αγίου Γερασίμου.
ΛΑΚΥ(Η)ΘΡΑ: χωριό απλωμένο στο λόφο, με πανοραμική θέα τόσο από την πλευρά του νότου, όσο και από την εσωτερική. Σε ανασκαφές κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, ήλθαν στην επιφάνεια τέσσαρις υστερομυκηναϊκοί τάφοι (1250-1150 π.Χ.), τα σημαντικά κτερίσματα των οποίων φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου.
ΜΕΤΑΞΑΤΑ: Παλιά έδρα των Αρχιεπισκόπων Κεφαλληνίας. Σημαντική μορφή ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Νικόδημος Μεταξάς (1628-1646), του οποίου το όνομα συνδέθηκε με το γεγονός ότι αυτός έφερε στην Κεφαλλονιά το πρώτο τυπογραφείο της Ανατολής. Επίσης, στο σπίτι του γιατρού του Αλή Πασά, Στραβόλαιμου Μεταξά, έμεινε για τέσσαρις περίπου μήνες ο Λόρδος Byron το 1823, πριν κατευθυνθεί προς το Μεσολόγγι. Το σπίτι που τον φιλοξένησε βρίσκεται στην πλατεία του χωριού και στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η προτομή του μεγάλου φιλέλληνα ποιητή.
ΣΒΟΡΩΝΑΤΑ: Πλούσιο καπιτανοχώρι με χαρακτηριστικά σπίτια και πορτόνια, δείγματα της παλιάς τέχνης των Κεφαλλήνων σιδεράδων.
ΚΑΣΤΡΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Στρατιωτικό και διοικητικό μέρος του νησιού μέχρι το 1757. Το Κάστρο έχει μακρά ιστορία –ήδη αναφέρεται από τα Βυζαντινά χρόνια-. Επισκεφθείτε τον έσω χώρο. Δείτε όμως και ένα από τα ελάχιστα μεσαιωνικά κτίρια που έχουν μείνει στην Κεφαλλονιά: τον Ναό της Ευαγγελίστριας. Η μονόκλιτη βασιλική που είναι κυριολεκτικά ένα εξαιρετικό μουσείο βρίσκεται στην άλλη άκρη του λόφου, λίγα μέτρα απέναντι από την πύλη του Κάστρου. Ανεβείτε στο λόφο όπου η θέα είναι εκπληκτική και είναι βέβαιο πως θα ανταμειφθείτε.
ΑΣΣΟΣ

Εξαιρετικής ομορφιάς χερσόνησος, με θαυμάσιο παραθαλάσσιο οικισμό μέσα σε πλατάνια και λεύκες. Την χερσόνησο στεφανώνουν –κυριολεκτικά- τείχη ενετικά και περικλείουν χώρο που από τα τέλη του 16ου αιώνα οργανώθηκε για να υπερασπίσει τους κατοίκους της περιοχής από τα πειρατικά ρεσάλτα. Αν τολμήσετε το ανέβασμα μέχρι την πύλη του Κάστρου, το βέβαιο είναι ότι θα ανταμειφθείτε πλουσιοπάροχα. Το κάστρο κατοικείτο μέχρι το 1968. Σήμερα υπάρχουν μόνον ερείπια ενετικών οικημάτων και πολύ νεώτερες φυλακές (1930) που λειτουργούσαν μέχρι το 1953 και που έχουν πλέον αναπαλαιωθεί. Το ηλιοβασίλεμα ιδωμένο από την πίσω πλευρά του κάστρου είναι εκπληκτικό.
Ο αμφιθεατρικός οικισμός στα «χαμηλά» με το ειδυλλιακό, απάνεμο λιμανάκι με τις ψαρόβαρκες και τα κότερα, τα παλιά αρχοντικά αλλά και τα νεώτερα -που είναι όλα ιδιαίτερα προσεγμένα-, με τις πικροδάφνες, τα τζατζαμίνια και τις μποκαμβίλιες, αποτελούν ξεχωριστή πινελιά αυθεντικότητας στο «λαιμό» της χερσονήσου. Ο τόπος θεωρείται πως συνδέεται με την Άσσο της Μικράς Ασίας – από εκεί λέγεται πως πήρε το όνομά της-. Υπάρχει ακόμα η γέρικη ελιά κάτω από την οποία δίδαξε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
ΦΙΣΚΑΡΔΟ:

Ο παραδοσιακός οικισμός του Φισκάρδου με το κοσμοπολίτικο χρώμα, αποτελεί τον πόλο έλξης της Βόρειας Κεφαλλονιάς. Περιπλανηθείτε στις βοτσαλωτές σκαλινάδες (στα στενά δρομάκια με τα φαρδιά σκαλοπάτια), στον παραθαλάσσιο δρομίσκο, φωτογραφείστε τις αυλές και τα παλιά πέτρινα σπίτια. Το καλοκαίρι, το μικρό γραφικό λιμανάκι βλέπεται με κάποια … δυσκολία, λόγω της πληθώρας των ιστίων από τα σκάφη που γεμίζουν τις γωνιές του. Μπορείτε να δείτε στη χερσόνησο του Χτουρνιά ή Φτουρνιά τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής (6ος αι.) που στέκουν επάνω σε αρχαιοελληνικό ναό. Το 1438 φιλοξενήθηκε στο χώρο αυτό ο Ιωάννης Παλαιολόγος πηγαίνοντας για την Φλωρεντία. Δίπλα από τα ερείπια του ναού υπάρχουν δυο φάροι, ο ένας εκ των οποίων είναι παλαιότατος. Η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί τον αρχαιότερο οικισμό της Επτανήσου και έχει δώσει ευρήματα προϊστορικά (50.000 π.Χ.) τα οποία θα δείτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο στο Αργοστόλι.
Ανασκαφές μέσα στο Φισκάρδο έχουν φέρει στην επιφάνεια ρωμαϊκό νεκροταφείο –τέσσαρες πέτρινες σαρκοφάγους με παραστάσεις της Άρτεμης-. Πέτρινοι λουτήρες που ονομάζουν οι ντόπιοι «Θρόνο της Βασίλισσας Φισκάρδας», βρίσκονται σε λαξευμένη κοιλότητα πλάτους 2,3 και βάθους 2,4μ. Στην τοποθεσία Σπηλιόβουνο –προς τον Ψιλιθριά-.
Η περιοχή λεγόταν Πάνορμος και λατρευόταν ο Πανόρμιος Φοίβος Απόλλων, προστάτης των πανόρμιων λιμανιών. Η νεώτερη ονομασία Φισκάρδο εικάζεται ως παραφθορά της λέξης «Γυϊσκάρδο», που οδηγεί στον ονομαστό Νορμανδό κατακτητή ο οποίος πέθανε στο μικρό λιμανάκι κατά το 1085, εποχή κατά την οποία η Κεφαλλονιά αποτελούσε χωριστό Ναυτικό Βυζαντινό Θέμα.
Παίρνοντας τον δρόμο «πίσω από το Φισκάρδο» για την Πύλαρο, στο αριστερό μας το χέρι βλέπουμε αφ’ υψηλού την Ιθάκη και το μικρό νησί ΔΑΣΚΑΛΙΟ – ΟΜΗΡΙΚΗ ΑΣΤΕΡΙΣ. Είναι το Δασκαλιό, η Αστερίς του Ομήρου.
ΠΑΛΛΙΚΗ – ΛΗΞΟΥΡΙ:

Λιμάνι Ληξουρίου

Σύγχρονη πολιτεία με άνετους δενδροφυτευμένους δρόμους, ωραιότατη παραλία, ωραίες πλατείες. Επισκεφθείτε την Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη, χώρο μουσειακής αξίας, και θαυμάστε τα χειρόγραφα, τα έργα τέχνης και τα παλαιότατα βιβλία. Το κτίριο που φιλοξενεί τον αξιόλογο αυτόν πνευματικό πλούτο αποτελεί δείγμα προσεισμικής τοπικής αστικής αρχιτεκτονικής (αρχοντικό Ιακωβάτων). Δείτε την ιστορική Φιλαρμονική Σχολή Ληξουρίου με την μεγάλη παράδοση στο χώρο της μουσικής –1836-. Φωτογραφήστε το απέναντι αρχοντικό των Γερουλάνων, όπου υπάρχει κελί του Αγίου Παναγή Μπασιά. Πετρίτσιος Βιβλιοθήκη: επισκεφθείτε την Δημοτική βιβλιοθήκη με το αξιόλογο πλήθος βιβλίων. ΒΕΣ: Ιστορική επαγγελματική σχολή που λειτούργησε το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Σήμερα στο χώρο της στεγάζονται δυο τμήματα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Λίγο έξω από την πόλη, στα Λέπεδα, επισκεφθείτε το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής (16ου αι.) όπου ασκήτεψε ο Όσιος Παναγής Κουρούκλης. Στα Μιχαλιτσάτα αγναντέψτε την εκπληκτική θέα πίνοντας τον καφέ σας.
ΚΑΣΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΑΛΛΗΣ:
Σήμερα ο χώρος αυτός ονομάζεται Παλιόκαστρο ή Ντούρι και σε όλη την έκτασή του διατηρούνται ίχνη από ναούς, μεγάλα τμήματα τειχών και διάσπαρτα σε όλο το λόφο και τη γύρω περιοχή βρίσκονται ίχνη λαξευτών τάφων, σπόνδυλοι από κολόνες ναών, καθώς και κομμάτια από αγγεία
ΡΙΤΣΑΤΑ: Στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, χωματόδρομος οδηγεί στην παραλία των Ριτσάτων όπου υπάρχουν τα ερείπια του εξοχικού του ποιητή και φιλόσοφου Ανδρέα Λασκαράτου.
ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΑΤΑ – ΡΙΦΙ: Θαυμάστε τα εκπληκτικής αρχιτεκτονικής προσεισμικά σπίτια και δείτε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα.
ΕΛΕΙΟΣ & ΠΡΟΝΝΟΙ

ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΑΥΛΗ: Στη Σκάλα επισκεφθείτε την έπαυλη με τα θαυμάσια ψηφιδωτά του 3ου μ.Χ. αι.
ΜΠΡΟΥΤΖΙ ΤΖΑΝΝΑΤΩΝ: Ηγεμονικός μεγαλόπρεπος θολωτός τάφος, διαμέτρου 6,8 μ., του διαστήματος 1400-1050 π.Χ. με χρυσά και γυάλινα ευρήματα, χάλκινα αγγεία και σφραγιδόλιθους, που σηματοδοτούν την ύπαρξη ισχυρού μυκηναϊκού κέντρου. Ήλθε στην επιφάνεια το 1991.
ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΟΥ «ΠΕΡΣΕΑ»: Στο βυθό της θαλάσσιας περιοχής στα Μαυράτα έχει εντοπιστεί το ναυάγιο του βρετανικού υποβρυχίου ΠΕΡΣΕΑΣ που βυθίστηκε στις 6/12/1941.
ΜΑΥΡΑΤΑ: Θολωτός τάφος Μαυράτων που εντοπίστηκε από τον Μαρινάτο.
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΠΡΟ: Στην περιοχή αυτή επισκεφθείτε τον αρχαίο ναό του Απόλλωνα του 6ου π.Χ. αι. Στους βράχους από την πλευρά της θάλασσας υπάρχουν ίχνη αρχαιότατου λατομείου.
ΣΠΗΛΑΙΟ ΔΡΑΚΑΙΝΑΣ: Ανασκαφικό κέντρο στον Πόρο που έδωσε σημαντικότατα προϊστορικά ευρήματα –σκεύη, εργαλεία, ειδώλια, κοσμήματα- πέραν των 5500 ετών. Είναι σε θέση αθέατη, σε υψόμετρο 60 μ. επάνω από το ποτάμι Βόχυνας.
ΣΑΜΗ: ΑΡΧΑΙΑ ΣΑΜΗ:

Σάμη

Στον λόφο επάνω ακριβώς από αυτήν υπάρχουν αρκετά ίχνη των κυκλώπειων τειχών της αρχαίας Σάμης, της πόλης-κράτος που ξεχώρισε από τις άλλες της Τετράπολης γιατί ήταν η μόνη που αντιστάθηκε στους Ρωμαίους (188 π.Χ.). Διατηρούνται ερείπια από τις ακροπόλεις –ιδιαίτερα της Κυατίδος-. Θαυμάστε τη θέα από ψηλά και περπατήστε στα ερείπια της παλαιάς μονής των Αγίων Φανέντων, της μονής που ιδρύθηκε από τον γνωστικό Επιφάνη τον 2ο αι. μ.Χ. Επισκεφθείτε μέσα στην Σάμη τα Ρωμαϊκά Λουτρά με τα ψηφιδωτά δάπεδα. Ευρήματα των ανασκαφών κοσμούν σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου.
ΠΟΥΛΑΤΑ: Επισκεφθείτε τη θαυμάσιας αρχιτεκτονικής εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα με το εξαίρετης τεχνοτροπίας ξυλόγλυπτο τέμπλο και το αναγεννησιακό καμπαναριό.
ΠΥΡΓΙ: Στην ημιορεινή αυτή περιοχή υπάρχουν ίχνη αρχαίων οχυρώσεων (Καστράκι) και αρκετά χωριά εγκαταλελειμμένα μετά την σεισμική καταστροφή του 1953 (όπως ο οικισμός Στάβερι ή Ισαύερι, με την εκκλησία του Αρχαγγέλου). Μετά το Χαράκτι με κατεύθυνση προς τον Πόρο θα συναντήσετε στα αριστερά σας τη λίμνη Άκωλη, ή Άβυθο -θεωρείται πως δεν έχει «πάτο»- η οποία αποτελεί έναν ιδιαίτερα πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα υδροβιότοπο.
ΠΥΛΑΡΟΣ: ΑΓΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ: Γραφική κωμόπολη, έδρα του Δήμου Πυλαρέων, με ρυμοτομία από το 1878 και θαυμάσιο λιμανάκι με ικανότητα να φιλοξενεί σκάφη. Το καλοκαίρι εκτελούνται και δρομολόγια με τις απέναντι ακτές, ενώ το λιμάνι της Αγίας Ευφημίας δέχεται σκάφη αναψυχής κάθε μεγέθους και ντύνεται με κοσμοπολίτικο χρώμα. Αν ενδιαφέρεστε, μπορείτε να νοικιάσετε σκάφος για να ανακαλύψετε μόνοι σας τις γύρω μοναδικές παραλίες. Στις 11 Ιουλίου γιορτάζει η ομώνυμη εκκλησιά που έδωσε το όνομά της στην κωμόπολη και οι χορευτές από την περιοχή σμίγουν και χορεύουν Διβαράτικο και Μπάλο.
Στο άκρο της πόλης υπάρχουν αρχαιότητες – ψηφιδωτό δάπεδο και υδραυλικές και θερμαντικές εγκαταστάσεις ρωμαϊκής έπαυλης-. 800 μ. περίπου μετά την Αγία Ευφημία με κατεύθυνση προς Σινιόρι-Μύρτο, στη θέση «Παλάτια», υπάρχουν ερείπια αρχαίου κτίσματος κυκλώπειας κατασκευής. Στο Βυζαντινό Μουσείο στην Αθήνα φιλοξενούνται εικόνες από την εκκλησιά του Αγίου Νικολάου.
ΠΟΤΑΜΙΑΝΑΤΑ: Στην είσοδο του χωριού φωτογραφίστε τον μισοερειπωμένο ανεμόμυλο, ενθύμιο μιας άλλης –όχι και τόσο- μακρινής εποχής. Το στόμιο της στέρνας που συνόδευε τέτοιες κατασκευές βρίσκεται δυτικά του μυλόπυργου και έχει ηλικία περισσότερο από 260 χρόνια. Η περιοχή αυτή θεωρείτο μυλότοπος, τόπος δηλαδή που δεχόταν ευνοϊκούς για άλεση ανέμους και για το λόγο αυτό υπήρχαν –προσεισμικά- και άλλοι ανεμόμυλοι.
Πριν από τον ανεμόμυλο στέκει το άγαλμα του Μαρίνου Αντύπα –γεννήθηκε στα Φερεντινάτα-, του μεγάλου πρόδρομου του Κιλελέρ. Η δολοφονία του τον Μάρτιο του 1907 στη Θεσσαλία «άνοιξε» το δρόμο για την μεγάλη αγροτική εξέγερση.
ΦΕΡΕΝΤΙΝΑΤΑ: Θαυμάστε τα απομεινάρια του έξοχου καμπαναριού –το ύψος του, λέγεται πως ξεπερνούσε τα 30 μ.-. Με έρανο Πυλαρινών ομογενών στη Ρωσία τον 19ο αι. χρηματοδοτήθηκε η ανέγερσή του και η κατασκευή του έγινε με πωρόλιθο Μάλτας και από ονομαστούς μαστόρους Μετσοβίτες. Ο δίπλα ναός του Σωτήρος γιορτάζει στις 6 Αυγούστου.
ΤΑΡΚΑΣΑΤΑ: Λοξός χωματόδρομος πριν από τα Θέματα οδηγεί στο εγκαταλελειμμένο πλέον χωριό στα Ταρκασάτα. Περιπλανηθείτε στα λιθόχτιστα χορταριασμένα δρομάκια και δείτε την εκκλησιά, τον φούρνο, το αλώνι και τα πέτρινα ερείπια των σπιτιών, οι ιδιοκτήτες πολλών από τα οποία ήταν ονομαστοί τυροκόμοι και τυρέμποροι.

Παρουσίαση αρχαιοτήτων και αξιοθέατων Κεφαλληνίας: Μαγδαληνή Ντούκα-Μοντεσάντου, Μουσειολόγος

Πηγή άρθρου: Από την Εφημερίδα των Κεφαλλήνων

- See more at: http://www.kefaloniatoday.com/kefalonitika/afieromata/axiotheata-ke-archeotites-tis-kefallinias-74895.html#sthash.MLuHkvo6.dpuf

Πετανοί, ένας «νεραϊδότοπος» στα παράλια της Κεφαλονιάς

Οι πηγές με το γλυκό νερό, που τις ζώνουν μύθοι με νεράιδες, ο τόπος που μοιάζει να γεννήθηκε μέσα από κάποιο μεγάλο σεισμό, τα άσπρα βότσαλα της τοξωτής ακτής, που έχει μήκος 850μ., τα ρεύματα που χρωματίζουν το απέραντο θαλασσινό λιβάδι, με όλες τις αποχρώσεις του μπλε, αποτελούν το περίτεχνο σκηνικό της φύσης των Πετανών, στα δυτικά παράλια της Κεφαλονιάς, στη χερσόνησο της Παλικής.

Ο δρόμος που θα πάρετε για να φτάσετε στον όρμο των Πετανών είναι εκείνος για την Ανωγή, δυτικά από το Ληξούρι. Η διαδρομή, εάν τη δείτε στο χάρτη, θα σας φανεί προς στιγμήν κουραστική, καθώς έχει ατέλειωτες φιδίσιες στροφές, όμως η θέα στα ανοίγματα των βουνών και οι εικόνες που εναλλάσσονται, κατηφορίζοντας για την παραλία, θα κερδίσουν τις εντυπώσεις σας. 

Στην πιο μεγάλη στροφή του δρόμου, κατεβαίνοντας, του Γοργορίνη όπως τη λένε οι ντόπιοι, είναι σίγουρο ότι θα σταματήσετε για να αποτυπώσετε στην ψυχή και το φακό σας όλα όσα θα αντικρύσετε. 

Η παραλία ξεπροβάλει στην "αγκαλιά" των βράχων που μοιάζουν με πέτρινα τείχη σμιλεμένα από την θάλασσα. Μικρά και μεγάλα άσπρα βότσαλα, ασβεστολιθικά πετρώματα, που αιώνες τώρα τρέφει η αλμύρα, ντύνουν στα λευκά την ακτή. 

Ανάμεσα από τις πέτρες φυτρώνουν ρείκια, άνθη και αθανασιές, που προσδίδουν ακόμη μεγαλύτερη ομορφιά στον τόπο που παλεύει με τα κύματα που τον διαβρώνουν και μεγαλώνουν την παραλία του.

Σε μια άκρη θα ανακαλύψεις τα απομεινάρια από κάποιο καρνάγιο, ενώ εάν γυρίσεις το βλέμμα στις πλαγιές θα δεις σκαρφαλωμένα καλαίσθητα σπίτια. 

Αν σκάψεις στην παραλία, ακόμη και με τα χέρια, θα βρεις γλυκό νερό, γιατί τα βράχια που περιστοιχίζουν τον όρμο δεν συγκρατούν νερά της βροχής. Ακόμη και μέσα στην θάλασσα αναβλύζουν πηγές, γι' αυτό σε ορισμένα σημεία τα νερά είναι κρύα. 

Μύθοι και παραδόσεις "τυλίγουν" τις πολλές πηγές που υπάρχουν στις γύρω ράχες. Είναι οι πηγές στις Χάλκες, στον Τυχιά, στα Γυριά, στο Κεράσι και στο Γιούτι, όπου εμφανίζονταν οι Νεράιδες και έπλεναν τα ρούχα τους.

Η συνεχής ροή του νερού όλο το χρόνο στη συγκεκριμένη τοποθεσία, που αναφέρεται και στην Οδύσσεια ως "Επηετανοί", υποστηρίζει την εκδοχή για την ονομασία της. 

Τον όρμο των Πετανών οριοθετούν δύο μικρές γλώσσες στεριάς, του Αγίου Ανδρέα από τα αριστερά κοιτάζοντας το πέλαγος και της κυρά-Άννας, από τη δεξιά πλευρά. Λένε, ότι η κυρά-Άννα ήταν μια γυναίκα που στην προσπάθεια της να γλιτώσει το παιδί της από τα μανιασμένα κύματα, χάθηκε ή ίδια μέσα στην φουρτουνιασμένη θάλασσα.

Ανάμεσα στην παραλία των Πετανών και της Αγίας Ελένης αξίζει να πάτε να δείτε το καταφύγιο για τα άγρια περιστέρια, τη σπηλιά του "Μαγγάνα".

Όμορφα γλυπτά της φύσης, είναι δύο μεγάλοι βράχοι που συμπληρώνουν την ομορφιά της ακτής. Ο ένας που λέγεται "τραπεζάκι", είναι κρυμμένος μέσα στην θάλασσα πίσω από το ακρωτήρι της Κυρά-Άννας, ενώ ο δεύτερος, "του Μαλτέζου", ορθώνεται στο κέντρο του όρμου.

Στο ύψωμα, στη νότια πλευρά πάνω από τους Πετανούς, στην τοποθεσία Γυριά, υπάρχουν τα ερείπια του μοναστηριού των Ιερείων ή Γεριών. Όταν το μοναστήρι καταστράφηκε, σύμφωνα με την παράδοση, η καμπάνα του έπεσε μέσα στην θάλασσα.

Εκεί, στο χείλος του γκρεμού, υπάρχουν ίχνη από κάστρο της μυκηναϊκής εποχής. Για τους ναυτικούς και τους ψαράδες ο καιρός στα Γυριά έδινε την πρόγνωση για όλη την περιοχή. Ακόμη και σήμερα, οι ντόπιοι χρησιμοποιούν τη φράση: "Όταν αστράψουν τα Γυριά, δεν υπάρχει καμιά παρηγοριά…".

Σημείο αναφοράς στην ακτή στους Πετανούς ήταν ο γερό-Ξούρας, με την ταβέρνα του από τσίγκο και ψαθί. Οι επισκέπτες και οι θαλασσινοί έβρισκαν φρέσκο ψαρί και κακκάβια, μαγειρεμένη από τον ίδιο. Σήμερα, την παράδοση συνεχίζει η κόρη του η Ερασμία, που με το ίδιο χαμόγελο φιλοξενεί τους επισκέπτες. Πάντως, όλοι έχουν να θυμούνται ιστορίες με το γέρο-Ξούρα, που ταυτίστηκε με τον τόπο και άφησε εποχή.

Αν βρεθεί κάποιος στους Πετανούς, αξίζει να μείνει εκεί μέχρι το τέλος της ημέρας, γιατί το ηλιοβασίλεμα λέγεται πως είναι το πιο μαγικό στο Ιόνιο Πέλαγος.

protothema.gr

Αναδημοσιευση απο : http://www.inkefalonia.gr/

http://www.sppantelios.blogspot.gr/

2ο Φεστιβάλ Εικαστικών Τεχνών της Κεφαλονιάς

Ξεκινάει το 2ο Φεστιβάλ Εικαστικών Τεχνών της Κεφαλονιάς στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου ''Ο Κέφαλος'' την Τρίτη, 18 Αυγούστου στις 21:00.

Θέμα του Φεστιβάλ είναι ''Η Θεωρία του σκοπού της ζωής''.

Ακολουθεί αναλυτικά το πρόγραμμα εκδηλώσεων:

Τρίτη, 18.08 21:00 Σύγχρονος χορός με την σχολή ART&STYLE της Όλγας Γαλιατσάτου 21:15 Ρεσιτάλ Πιάνο με την νεαρή μουσικό Αγγελική Νούρη 22:00 Έναρξη της ομαδικής έκθεσης με θέμα ''Η Θεωρία του σκοπού της ζωής''

Τετάρτη, 19.08 10:30-12:30 Παιδικό σεμινάριο ''Μικρός Πικάσσο'' με την παιδαγωγόΠαρασκευή Μενάγια 20:30 Βιωματική βραδιά ποίησης με ποιήματα της ποιητικής συλλογής «Λίγα μέτρα πιο πέρα» της Mαρίας Βλάχου

Πέμπτη, 20.08 20:30 Μπαζάρ Χειροποίητων

Παρασκευή, 21.08. 21:00 Συνέντευξη Τύπου Διοργάνωση: Οργανισμός Ευρωπαικού Πολιτισμού και Σύγχρονης Τέχνης Υπο την Αιγίδα της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ.

Κεφαλονια . Σεισμοι 1953 ! Οποιος δεν το εζησε,δυσκολα θα καταλαβει τη περιγραφη του Γερασιμου ! ( Απο το f/b του Γερασιμου Βαλσαμη )

Απο το f/b του Γερασιμου Βαλσαμη

Σαν Σήμερα
Ημέρα Τετάρτη, Αυγούστου 12 του 1953....
ΗΜΕΡΑ που κανείς ΘιακοΚεφαλονίτης και Ζακύνθιους ΔΕΝ θα ήθελε ΠΟΤΕ να ξανα-ΞΗΜΕΡΏΣΕΙ...!

Το πλοίο της γραμμής «Τόγιας» βρισκόταν στο λιμάνι Αργοστολίου…
Ενισχύσεις της Χωροφυλακής είχαν φτάσει μόλις χτές, από την Ελλάδα...
Φοβισμένες ομάδες ανθρώπων συζητούσαν τα συμβαινόμενα...
Το Μέγαρο (ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟΝ) ήταν άδειο από υπαλλήλους, πλην των της τηλεφωνίας, που είχαν διαταχθεί να παραμείνουν εκτελώντας το καθήκον...
Ένα αίσθημα παράξενης αναμονής, φόβου και απόγνωσης είχε φωλιάσει σε κάθε ζωή...
Τα μαντάτα από τα χωριά του νησιού που κατεύθαναν σταδιακά, ήταν άσχημα....
Νεκροί, τραυματίες, χωριά καταπλακωμένα από τους βράχους των βουνών, δρόμοι σχισμένοι, ανοίγματα στο έδαφος καταστροφή παντού...
Εκείνες τις ώρες, τίποτα δε μπορούσε να εκτιμηθεί...
Από τους προηγούμενους σεισμούς είχαν διακοπεί κάθε επικοινωνία, πληροφορίες μόνον δια ζώσης κυκλοφορούσαν...
Ηλεκτρισμός δεν υπήρχε...
Ένας Ασύρματος στην Κεντρική Πλατεία, κρατούσε την επαφή με τον έξω κόσμο...
Χρόνος γεμάτος αγωνία και δέος…

...και σαν να ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εκείνο που όλη η Φύση «ενδόμυχα», άλλοτε φανερά, άλλοτε καλυμμένα με έναν περίεργο μανδύα φόβου ανάμεναν, άνθρωποι, ζωντανά, ουρανός και γη...
και ενώ, ο ουρανός είχε πάρει ένα εξωπραγματικά θαμπό πορτοκαλί-κόκινο χρώμα...
μήτε τα φύλλα των δέντρων δεν κουνιόνταν αφού εκείνο το πρωινό το συνιθησμένο μαιστάλι της εποχής δεν ήλθε ποτέ και μια απόλυτα νεκρική ηρεμία απλώνωνταν παντού...

...ανθρώπινος νους δε μπορεί να φανταστεί το ανακάτωμα της γης μας, το τι ξέσπασε γύρω μας και αποκάτουθέ μας.

«ώρα 11 και 20 λεπτά»...

ο Εγκέλαδος «χρωστούσε» ακόμα...

Όλο το έδαφος ταλανιζόταν σ’ ένα τρομερό χορό ΖΙΚ-ΖΑΚ με επιταχυνόμενη παλινδρόμηση με τα κτίρια να χορεύουν να κρέμονται και μετά να πέφτουν καταγής, ή και τόνα πάνω στ’ άλλο, μέσα σε ανατριχιαστικούς τριγμούς, άλλα να χάνονται μέσα από τα θεμέλια, οι δρόμοι να σκίζονται, οι βράχοι των βουνών να κυλούν με δαιμονισμένη ταχύτητα στη θάλασσα, τα δέντρα της λεωφόρου να ξεριζώνονται, να νοιώθεις τη γη κινούμενη χωρίς σταματημό. Ισορροπία δεν ήταν δυνατό για να κρατηθεί, στηρίχτηκα από τα χέρια σε δυο χωροφύλακες που βρεθήκανε κοντά μου στη μέση της λεωφόρου, κι έξω από την Εμποροναυτική σχολή. Αμάθητοι από τέτοια συντέλεια φωνάζανε Θεέ μου-Θεέ μου.
Και σαν να μην έφτανε ο χορός, μια νέα σεισμική ιδιοτροπία μας έφερνε στα χαμηλά οπότε νοιώσαμε πως βυθιζόμαστε για να μας ανεβάσει ψηλά, νέα παλινδρόμηση πάνω-κάτω και ξανά μείναμε ψηλά. Το ανεβοκατέβασμα τούτο χωρίς υπερβολή θάτανε 50 πόντοι….

Μονομιάς όλα ησύχασαν...

Νεκρική σιγή επεκράτησε που φάνηκε περίοδος μεγάλη.
Βρεθήκαμε σε μιά λανθάνουσα κατάσταση ύπαρξης και μη ύπαρξης, με τη γη μας ανεβασμένη κατά 0,60 εκατοστά του μέτρου.
Μια περίεργη σιωπή κι ένα σκοτάδι που δάχτυλο δεν ατένιζες.
Αφού πέρασε ο μπουχός πούχε κλείσει στήθος, λαιμά και όραση κι ατένιζες σιγά-σιγά το σύθαμπο στα δύο – τρία – τέσσερα μέτρα, αντιλαμβανόσουν την καταστροφή που σε τριγύριζε.
Δεν υπήρχε πολιτεία, όλα ερείπια, όλα φλάτ.
Αυτές τις τραγικές στιγμές ζούσε και το προσωπικό του ασυρμάτου της πλατείας, όταν εξέπεμπε το SOS που «έπιασαν» τα πολεμικά καράβια του Ισραήλ στο Νότιο Αιγαίο...

Η ακοή μας δεν ακουόταν κι αν ακουόταν έμοιαζε σαν απόμακρη, λες και ήσουνα κάπου αλλού, σε κάποιο άλλο κόσμο μακριά, ανάμεσα σε ζωή και το πάρα-πέρα….

Πέρασαν λεπτά για να συνέλθω και να χωνέψω την τραγικότητά μας.
Σκιές πού μοιαζαν ανθρώπινες, φώναζαν ονόματα με κραυγαλέες φωνές, που νιαουριστά ακουγόντουσαν.
Μια πόλη που κάθισε βίαια κάτω, με τα συντρίμμια της να αιωρούνται, λες κι ήτανε παλιόπανα μπουγάδας, τοπίο Δαντικής φαντασίας.
Πάνωθε ο ήλιος έσμιγε τον τόπο κι αναρωτιόταν «έχασα την τροχιά μου;»
Τι συμφωνία μακάβριας αλλαγής είναι τούτο που αντκρύζω;
Η σχολή συνετρίβη σαν τραπουλόχαρτο, η πτώση της μου έφραξε το δρόμο προς τον κήπο, εκεί που είχα αφήσει τους δικούς μου και των οποίων την τύχη αγνοούσα. Πήρα την απόφαση να ανεβώ τα ερείπια της οδού Δαυή για να φτάσω στον κήπο. Από Θεού πρόνοια όλοι ήσαν παρόντες. Και οδυρόμενοι.
Οδηγηθήκαμε στο μικρό βουναλάκι, γιατί ήθελα να βλέπω ορίζοντα και γιατί δεν εμπιστευόμουν τη θάλασσα.
Η γη μας συνεχώς έτρεμε, συνηθίσαμε να λέμε πως είναι μετασεισμοί….

Ταλαιπωρημένοι αφού πέρασε το απόγιομα στο ύπαιθρο, κατεβήκαμε στο χωράφι των Σκλαβουνάκηδων με σκοπό να διανυκτερεύσουμε εκεί.
Ήτανε κι άλλοι γειτόνοι στα ίδια χάλια με μας, ήτανε κι οι πλούσιοι της γειτονιάς μας στα ίδια χάλια με μας, ο σεισμός ισοπέδωσε τις κοινωνικές μας διακρίσεις, ένα καθεστώς του Αργοστολιού που καλλιέργηθηκε από τη Βενετοκρατία.
Πήρα την αδελφή μου και πήγαμε στο ερείπιο μας, ο φόβος χάθηκε, το κακό ειχε συντελεστεί, με σκοπό να πάρουμε κουβέρτες και σκεπάσματα για τη νύχτα. Όντως πήραμε ο,τι μπορέσαμε να βγάλουμε. Τον Αύγουστο είναι ευχάριστος ο ύπνος στην ύπαιθρο, μα όχι υπό τέτοιες συνθήκες. Εμείς είχαμε το θλιβερό προνόμιο να καταστραφούμε, νάχουμε τη γή μας να τρέμει όλη νύχτα, κι από πάνω μας θωρούσαμε με δέος το απόλυτο χάος. Κοντά μας κλάμμα και οδύνη για τους χαμένους μας ανθρώπους, φίλους, γνωστούς, συγγενείς, γειτόνους. Έτσι καθιστοί και μισοκοιμισμένοι, χορεύαμε στους ρυθμούς των μετασεισμών, προσμένοντας το φως της επόμενης μέρας….

Είχαν δεν είχαν περάσει πέντε – έξι ώρες, μπαίναμε στο χάραμα πια, που ακούστηκε από τη μεριά του Μέτελα θόρυβος από μηχανές πλοίων.
Ο θόρυβος και μόνον αυτός, δημιούργησε μέσα μας αγαλλίαση, δυνάμωσε την πίστη πως δεν είμαστε μόνοι, να πως κάποιοι μας άκουσαν, κάποιοι ήλθαν...
Ύστερα από λίγο ατενίζαμε ξένες μελαχροινές σιλουέτες να μας μιλούν σε ακαταλαβίστικη γλώσσα, να μας δίνουν νερό, γαλέτα και σοκολάτες και προφανώς να μας λένε κουράγιο. Ήτανε το ναυτικό του Ισραήλ που πήρε το σήμα του ασυρμάτου της Πλατείας.
Ναι ήτανε τα παιδιά του Ισραήλ που έφτασαν πρώτοι να δώσουν σε μας την ελπίδα.
Ποτέ δεν ξέχασα το γέννημα της ελπίδας που πήρα από την παρουσία τους.
Το Αργοστόλι εκτίμησε την προσφορά ονομάζοντας τον δρόμο που ανέβηκαν «οδός Ισραήλ».
Με το που ξημέρωσε και αντικρύζοντας την καταστροφή, βοήθησαν σε διανοίξεις δρόμων, σε ανατινάξεις επικινδύνων κτιρίων, σε διασώσεις παγιδευμένων, σε μεταφορές τραυματιών στην Πάτρα, εδωσαν ο,τι είχαν, νερό και θάρρος για την ζωή.
Τέτοιες προσφορές σε τέτοιες δύσκολες ώρες δεν ξεχνιούνται τις γράφουν η Ιστορία οι άνθρωποι και τα βιβλία…»

Στις 12 Αυγούστου 1953, ο στόλος του Ναυτικού επέστρεφε στο Ισραήλ έπειτα από τέσσερις εβδομάδες εντατικής εκπαίδευσης στο Αιγαίο. Ξαφνικά ελήφθησαν επείγοντα μηνύματα SOS από τις ελληνικές ακτές. Μια σειρά από τρομακτικούς σεισμούς 7,2 της κλίμακας Ρίχτερ είχε πλήξει τα ελληνικά νησιά της Κεφαλονιάς, της Ζακύνθου και της Ιθάκης. Ο ισραηλινός στόλος βρισκόταν σε απόσταση 15 ωρών από τον τόπο της καταστροφής. Ο αρχηγός του στόλου, πλωτάρχης Σλόμο Ερέλ, κάλεσε τους διοικητές των σκαφών σε μια γρήγορη σύσκεψη ενώ ταυτόχρονα έστειλε μήνυμα στο Ράδιο Αθήναι και στο ναυαρχείο στο Ισραήλ. Έστειλε μια πρώτη αναφορά για το συμβάν στο αρχηγείο του ναυτικού και ζήτησε άδεια να παρέξει βοήθεια. Το αρχηγείο ανταποκρίθηκε άμεσα: ¨Πηγαίνετε και παρέχετε βοήθεια”.
Από το Ράδιο Αθήναι, δεν υπήρξε απάντηση.

Τα ισραηλινά πλοία πραγματοποίησαν στροφή, περνώντας τους στόλους των Αμερικανών και των Βρετανών που δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν τα νησιά εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους των πολεμικών τους πλοίων. Στο μπλογκ «Επτά Ημέρες, σημειώματα από το Μεγάλο Γαλάζιο», ο Ισραηλινός Γιφτάχ Κόζικ περιγράφει τη θέα που αντίκρισε το προσωπικό του ισραηλινού Ναυτικού που κατέφθασε στα νησιά που είχαν καταστραφεί. «Τεράστιοι χωμάτινοι σβόλοι έπεφταν στη θάλασσα με τρομακτική ταχύτητα. Η κορυφή του όρους Αίνου στην Κεφαλονιά έμοιαζε να είχε κοπεί στα δύο. Στήλες καπνού που έβγαιναν από ρωγμές διαφαίνονταν σε όλη την πόλη και άγριες πυρκαγιές είχαν ξεσπάσει σε αποθήκες ελαιόλαδου και έκαιγαν ό,τι είχε απομείνει. Σχεδόν κανένα κτίριο δεν είχε παραμείνει όρθιο στη Χώρα του νησιού. Χιλιάδες άνθρωποι ήταν τραυματισμένοι σε κρίσιμη κατάσταση, μεταξύ των οποίων και έγκυες γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι. Υπήρχαν άνθρωποι με ακρωτηριασμένα και διαλυμένα άκρα και όλοι έχρηζαν άμεσης βοήθειας. Το κέντρο περίθαλψης των θυμάτων στήθηκε σε μία αποβάθρα του κεντρικού λιμανιού. Ο ανώτερος ιατρός του στόλου, ο δρ. Ασκενάζι, και ο νεότερος συνάδελφος του, δρ. Σεελενφρόιντ, ανέλαβαν το έργο της ιατρικής περίθαλψης, χρησιμοποιώντας τα ελάχιστα μέσα που διέθεταν πραγματοποιώνταςεπείγουσες επεμβάσεις για την αντιμετώπιση σπασμένων κρανίων, λεκάνης, πρόωρες γέννες, αιμορραγίες, πανικού και απόγνωσης». Σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας εκείνη την εποχή, η πρώτη δύναμη διάσωσης που κατέφθανε αναλάμβανε και τον συντονισμό της επιχείρησης. Εφόσον το ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό ήταν το πρώτο που έφθασε στην Κεφαλονιά, ανέλαβε τον έλεγχο και συντόνισε τις επιχειρήσεις διάσωσης του αμερικανικού και βρετανικού στόλου. Για τρία μερόνυχτα, οι 450 Ισραηλινοί ναυτικοί εργάστηκαν πυρετωδώς μαζί με τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς για τη διάσωση των κατοίκων των ελληνικών νησιών, σώζοντας εκατοντάδες ανθρώπους από βέβαιο θάνατο, μεταφέροντας 400 βαριά τραυματισμένους στην ενδοχώρα και παρέχοντας ιατρική περίθαλψη σε 16.000 άτομα.

Την άλλη μέρα γιόμισε ο κόλπος του Αργοστολίου πολεμικά πλοία...
Βρεττανοί, Ιταλοί, Γάλλοι, Αμερικανοί, ακόμη και Νεοζηλανδοί, έσπευσαν να βοηθήσουν τον κόσμο των νησιών. Άρχιζε η επιχείρηση διάσωσης των τραυματιών από ελικόπτερα και σκαπανείς. Αυτοί με τα ειδικά σκυλιά τους έσωσαν πολλές ζωές...
Μπήκε στον κόλπο και το «Φραγκλίνος Ρούσβελτ» που με τη δύναμή του έδωσε από εναέρια μεταφορά ασθενών και τραυματιών σε νοσοκομεία της Πάτρας, μέχρι ψωμί και φαϊ για όλο το νησί.
....Ήλθαν και οι Έλληνες από τον Πειραιά με στρατό, Υπουργό και διατάγματα…
....Φάνηκαν και οι Βασιλείς, για να τονώσουν λέει, το ηθικό του κόσμου….

Ήλθαν και Γιουγκοσλάβοι με λυόμενα και Ανατολικογερμανοί με δείγματα λυομένων κατοικιών.
Οι Σουηδοί, που με την ξυλεία τους που κάλυψαν την κατασκευή του Γεν. Νοσοκομείου, της Μαιευτικής Κλινικής, του ΠΙΚΠΑ, του Ερυθρού Σταυρού, των πρώτων καταλυμάτων για τους άστεγους (τα γνωστά ΠΑΡΑΠΗΓΜΑΤΑ) που έστησαν στα Κτήματα Κατσούρη Ν. ΝΑ του Αργοστολίου κ.α.
Η διεθνής αλληλεγγύη ήταν δυναμική και συγκινητική....

Οι επόμενες ημέρες, βδομάδες, μήνες που ακολούθησαν βρήκαν τη ΖΩΗ να αποδεικνύει για ακόμη μιά φορά τη ΘΕΛΗΣΗ της να ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ να ΥΠΑΡΧΕΙ, να ΟΝΕΙΡΕΎΕΤΑΙ, να ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ!

Σεισμοί 1953 – Φυλακές Αργοστολίου: H προσφορά των πολιτικών κρατουμένων

Oμαδική φωτογραφία κρατουμένων Αργοστολίου

Με το άρθρο μας αυτό θέλουμε να θυμίσουμε στους αναγνώστες του περιοδικού ότι εκείνες τις πρώτες ώρες και μέρες της οργής του Εγκέλαδου, τον Αύγουστο του 1953, βοήθεια ουσιαστική και πρακτική στους πανικόβλητους σεισμοπαθείς του Αργοστολιού έδωσαν και οι πολιτικοί κρατούμενοι των Φυλακών της πόλης. Και αυτή η προσφορά δεν αναφέρθηκε από κανένα σχεδόν ομιλητή των εκδηλώσεων, που πραγματοποιήθηκαν το καλοκαίρι του 2013 στο νησί για τα 60 χρόνια από τους σεισμούς του 1953.
Μέχρι τότε λειτουργούσαν στο βόρειο τμήμα της πόλης του Αργοστολιού οι λεγόμενες «Εγκληματικές Φυλακές Αργοστολίου»,[1]  οι οποίες από τη μεταξική ήδη περίοδο «φιλοξενούσαν» και πολιτικούς  κρατούμενους, ο αριθμός των οποίων   πολλαπλασιάστηκε κατά την περίοδο του Εμφυλίου. Την εποχή των σεισμών του 1953 στις ακτίνες τους «φιλοξενούνταν» περίπου 350 με 400 πολιτικοί κρατούμενοι (σύμφωνα με μαρτυρίες των τελευταίων) – οι περισσότεροι μελλοθάνατοι – και 100 περίπου ποινικοί.[2] Οι πληροφορίες που χρησιμοποιούμε και αξιοποιούμε σε αυτό το άρθρο προέρχονται από γραπτές μαρτυρίες και καταθέσεις αποκλειστικά  φυλακισμένων-πολιτικών κρατουμένων στις Φυλακές του Αργοστολιού, οι οποίοι έζησαν τη συγκλονιστική εμπειρία των σεισμών,[3] τις οποίες μαρτυρίες και καταθέσεις συγκρίνουμε και με δημοσιευμένες ήδη σχετικές πληροφορίες.[4]
Οι σεισμοί και η αντίδραση των πολιτικών κρατουμένων
Με τον πρώτο σεισμό – πρωί της Κυριακής 9 Αυγούστου 1953 – οι Φυλακές μέτρησαν τον πρώτο – και μοναδικό, ευτυχώς – νεκρό τους, έναν Κρητικό ενωματάρχη, που τον τραυμάτισε θανάσιμα μια πλάκα από τον εξωτερικό τοίχο των Φυλακών. Πανικός και φωνές: «Κινδυνεύουμε, θέλουμε τον εισαγγελέα, βγάλτε μας έξω. Λαέ της Κεφαλονιάς, βοήθεια!».[5] Οι φρουροί αρνούνταν να συνεχίσουν τη φύλαξη, ενώ  οι πολιτικοί κρατούμενοι ζήτησαν να εγκαταλείψουν το κτήριο, να βγουν «έξω από το πέτρινο φέρετρο», αλλά απόλυτη ήταν η άρνηση του διευθυντή των Φυλακών Μανώλη Μπουζάκη, του φρούραρχου και του εισαγγελέα. Τουλάχιστον, επέτρεψαν οι τελευταίοι να μείνουν ξεκλείδωτοι οι θάλαμοι και τα κελιά.[6]
Την επόμενη μέρα – Δευτέρα 10 Αυγούστου, μέρα χωρίς δυνατό σεισμό – έγιναν κάποιες επιδιορθώσεις στις ρωγμές των δωματίων της Α΄ ακτίνας. Χάρη στην ανυποχώρητη θέση των πολιτικών κρατουμένων και αυτό το βράδυ οι πόρτες των θαλάμων και των κελιών έμειναν ξεκλείδωτες, ενώ αρνητική παρέμενε η θέση των υπευθύνων για εγκατάλειψη του κτηρίου.
Με το δεύτερο σεισμό – ξημερώματα της Τρίτης 11 Αυγούστου[7] – η επικινδυνότητα του κτηρίου έγινε σοβαρή, καθώς οι  μαλτεζόπλακες των κελιών «ξαρματώθηκαν», προκαλώντας πάλι τις διαμαρτυρίες των φυλακισμένων.[8] Υπήρξαν τραυματίες. Ο γιατρός πολιτικός κρατούμενος Μανώλης Σιγανός, ένας υπέροχος αγωνιστής,[9] που βρισκόταν την ώρα του σεισμού στο αναρρωτήριο λόγω κρίσης στηθάγχης, είδε να τραυματίζονται δυο χωροφύλακες σκοποί, καθώς σωριάστηκαν στο έδαφος μαζί με τις σκοπιές τους.[10] «Ο ένας με σπασμένα πόδια κι ο άλλος με βαρύ τραύμα στον αυχένα. “Ανοίξτε να βγάλουμε τα παιδιά”, αντήχησε η δυνατή φωνή του Μανώλη», και γρήγορα έτρεξε με κίνδυνο της ζωής του προς το μέρος τους, για να τους απελευθερώσει από τα ερείπια που τους είχαν καταπλακώσει.[11] Σε άλλο σημείο των Φυλακών «ένα οπλοπολυβόλο εκπυρσοκρότησε. Ο χωροφύλακας είχε καταληφθεί από αμόκ», σύμφωνα με μαρτυρία κρατουμένων.
Η σωματική, λοιπόν, ακεραιότητα των τροφίμων του «σωφρονιστικού» κτηρίου είχε πια καταστεί ιδιαίτερα επισφαλής. Γι’ αυτό οι πολιτικοί κρατούμενοι επέμεναν με εντονότατες διαμαρτυρίες ζητώντας να εγκαταλείψουν αμέσως το επικίνδυνο κτήριο.[12] Εξαιτίας αυτής της κατάστασης αναγκάστηκαν ο διευθυντής των Φυλακών, ο φρούραρχος και ο εισαγγελέας να δεχτούν να συζητήσουν με επιτροπή των κρατουμένων. Γράφει ο Μπ. Λεωνιδάκης: «[…] οι αείμνηστοι γιατροί Μ. Σιγανός και Στάθης Καναβός, ο Σ. Συντυχάκης, ο γράφων και δύο άλλοι, φτάσαμε στο γραφείο του διευθυντή και χωρίς άλλη κουβέντα ο Σιγανός δηλώνει: “Κύριε εισαγγελέα, απαιτούμε να δώσετε εντολή να βγούμε έξω από τα σίδερα. Κινδυνεύει η ζωή 500 κρατουμένων, μαζί με τους ποινικούς. Σας καθιστούμε υπεύθυνο. Κάθε ολιγωρία δυνατόν να αποβεί μοιραία”». H απάντηση, όμως, του εισαγγελέα ήταν αρνητική: «Αυτό δε θα γίνει ποτέ. Γρήγορα στα κελιά σας και ησυχάστε. Αλλιώς θα υποστείτε τις συνέπειες του νόμου για τη στάση».
Οι κρατούμενοι, βέβαια, δεν ησύχασαν, αλλά συνέχισαν ακόμη πιο αποφασισμένοι τις διαμαρτυρίες τους. Και το πρωί της Τετάρτης  12 Αυγούστου έγινε νέα πρόσκληση από το διευθυντή στην επιτροπή, στην οποία ο Μ. Μπουζάκης δήλωσε: «Πήρα την απόφαση, χωρίς καμιά έγκριση να σας βγάλω έξω από τη φυλακή. Παίζω το κεφάλι μου κορώνα-γράμματα. Από σας [εννοείται τους πολιτικούς κρατούμενους] δεν έχω παράπονο. Με τους ποινικούς τι θα γίνει;». Ηρέμησε, πάντως, με την απάντηση του Μ. Σιγανού, που τον διαβεβαίωνε ότι οι ίδιοι εγγυώνται τη φύλαξη των ποινικών.  Δόθηκε, τελικά, η πολυπόθητη εντολή εξόδου από το κτήριο των Φυλακών και εγκατάστασης στο διπλανό χώρο της πλατείας του Μέτελα.
Αμέσως μετά, χωρίς καμιά καθυστέρηση, έγινε η εκκένωση του κτηρίου συντονισμένα και πειθαρχημένα από την πλευρά των κρατουμένων, οι οποίοι επέδειξαν θάρρος και αυτοθυσία. Σε πολύ σύντομο διάστημα μετέφεραν από το κτήριο όλα τα απαραίτητα με ιδιαίτερη τη φροντίδα τους για τα φάρμακα. Χρησιμοποίησαν, μάλιστα, όπως οι ίδιοι λένε, «τρόπο αριστοτεχνικό, ώστε αν κάτι συνέβαινε [μεγάλη δηλαδή σεισμική δόνηση] να πάθει μόνο ένας».
Ο νέος χώρος καταυλισμού περιφράχθηκε από τους ίδιους με αγκαθωτό σύρμα, κατασκευάστηκαν τουαλέτες, μπήκαν και οι σκοπιές με τα οπλοπολυβόλα τους.[13] – Βλέπεις, ακόμη και σε τέτοιες έκτακτες καταστάσεις για το κράτος της καταστολής ο «εσωτερικός εχθρός» παραμένει εχθρός… Ο τελευταίος, όμως, θα δείξει την ανωτερότητά του! – Έτσι δημιουργήθηκε μια νέα φυλακή, υπαίθρια τώρα, που επέτρεπε τουλάχιστο στους φυλακισμένους της να «γαληνεύουν» κάτω από τον έναστρο ουρανό: «ήταν Αύγουστος, γλυκιά μέρα κι ακόμα πιο γλυκιά νύχτα στον έναστρο ουρανό». Οι πολιτικοί, βέβαια, κρατούμενοι πήραν εντολή να προσέχουν τους ποινικούς μήπως δραπετεύσουν. Αλλά κάτι τέτοιο δε χρειάστηκε: μέσα σε αυτές τις συνθήκες οι ποινικοί ήταν συνεννοήσιμοι και αρκετά συνεργάσιμοι.[14]
Έτσι λοιπόν, όταν χτύπησε για τρίτη και τελειωτική για το νησί φορά ο Εγκέλαδος – Τετάρτη 12 Αυγούστου 1953, 11.23΄ π. μ. – οι Φυλακές ήταν άδειες.[15] Το κτήριο κατέρρευσε,[16] οι τρόφιμοί του όμως επέζησαν. Οι «Εγκληματικές Φυλακές» του Αργοστολιού δεν υπήρχαν πια, οι φυλακισμένοι τους όμως θα συνέχιζαν να ζουν (όσο τους επέτρεπαν οι αποφάσεις των έκτακτων στρατοδικείων και οι γενικότερες πολιτικές συγκυρίες) και να εκτίουν τις ποινές τους σε άλλα ανά την Ελλάδα εθνωφελή «σωφρονιστικά καταστήματα». Οι Φυλακές του Αργοστολιού «με την αποτρόπαια ιστορία των βασανισμών, των εκτελέσεων στο Δράπανο, των θανάτων και των θανάσιμων τραυματισμών από την αναγκαστική σίτιση στη διάρκεια των απεργιών πείνας για να σταματήσουν οι εκτελέσεις» έμπαιναν ήδη στην ιστορία, ενώ οι πολιτικοί κρατούμενοι θα συνέχιζαν να γράφουν τη δική τους οδυνηρή αλλά μεγαλειώδη ιστορία. Πάντως, αν δεν επέμεναν οι φυλακισμένοι στην έγκαιρη εκκένωση του κτηρίου, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα μετρούσαμε πολλά επιπλέον θύματα στο Αργοστόλι.
Αξίζει, ωστόσο, να αντιγράψουμε εδώ την περιγραφή που έχουν κάνει οι ίδιοι οι κρατούμενοι, μέλη τώρα του Συλλόγου «Δρέπανο Αργοστολίου», για τον καταστροφικό σεισμό της 12ης Αυγούστου: «Ο ήλιος θάμπωσε από τον κουρνιαχτό που προκάλεσαν οι βράχοι που κατακρημνίζονταν καθώς ξερριζώνονταν από τις βουνοπλαγιές και έπεφταν ορμητικά στη θάλασσα αφήνοντας βαρύγδουπους ήχους. […] Το εξωτερικό τείχος της Φυλακής σαν παλλόμενη χορδή… […] Κραυγές που ζητούσαν βοήθεια έσμιγαν με τα βογκητά των τραυματισμένων. Ένα παλιρροϊκό κύμα κατέκλυσε την προκυμαία. Η γέφυρα Δεβουσέτου ράγισε. Η γη γιόμισε χαρακιές. Ένα τρίπατο ξυλόσπιτο δίπλα μας, βενετσιάνικης τεχνοτροπίας, μεταβλήθηκε σε σωρούς ερειπίων που μέσα του έθαψε τις [τρεις] λεβέντισσες κεφαλληνοπούλες. […] όταν έπεσε ο πολύς κουρνιαχτός είδαμε απέναντί μας να έχουν στηθεί δύο μπρεν, οπλοπολυβόλα. Δύο δικοί μας ήταν καταματωμένοι. Στον πανικό τους είχαν πέσει πάνω στο συρματόπλεγμα». Και ο Μπ. Λεωνιδάκης συμπληρώνει: «Εμείς αλλόφρονες, ριχτήκαμε κατά γης, χοροπηδώντας ασυναίσθητα. Όσοι καταφέρναμε να σηκωθούμε, αγκαλιαζόμαστε και διερωτόμαστε: Ζούμε μωρέ; Υπάρχουμε; Πού βρισκόμαστε; Εικόνες που ούτε ο Δάντης δε θα περιέγραφε»…
Οι δραστηριότητες των πολιτικών κρατουμένων
Η νέα πια  κατάσταση είναι δεδομένη και πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς καθυστερήσεις, με πνεύμα συνεννόησης και αλληλεγγύης. Αλλά και πάλι οι πολιτικοί κρατούμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την καχυποψία των αρμοδίων. Ζητούν να συγκροτήσουν συνεργεία διάσωσης και να βγουν στην ερειπωμένη πόλη για βοήθεια, αλλά αμείβονται με άρνηση. Ζητούν να δημιουργήσουν συνεργεία για τη μεταφορά νερού στους πρόχειρους καταυλισμούς,[17] αλλά και πάλι τους απαγορεύεται κάτι τέτοιο.  Έπρεπε να έρθει στο νησί ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Π. Κανελλόπουλος,[18] για να γίνει αποδέκτης των αιτημάτων και των προτάσεων των φυλακισμένων και να δώσει εντολή στο διευθυντή των Φυλακών να επιτραπεί στους φυλακισμένους να βοηθήσουν στη διάσωση των εγκλωβισμένων, στη μεταφορά των τραυματιών και γενικότερα να συμμετάσχουν στο έργο της βοήθειας, περίθαλψης και ανακούφισης. Έτσι, στήθηκε ένας πρόχειρος σταθμός πρώτων βοηθειών και συγκροτήθηκαν τρεις ομάδες τραυματιοφορέων και δύο ομάδες νεροκουβαλητάδων.[19]
Ο σταθμός πρώτων βοηθειών στηρίχθηκε κυρίως στις πλάτες και την ευσυνειδησία δύο γιατρών πολιτικών κρατουμένων, του Μανώλη Σιγανού και του Στάθη Καναβού. Και αυτός ο σταθμός των φυλακισμένων πρόσφερε απλόχερα τις υπηρεσίες του στον αργοστολιώτικο λαό. «Απλώσαμε κουβέρτες, φέραμε θαλασσόνερο και μ’ αυτό κυρίως έπλεναν τις πληγές όσων έρχονταν με τραύματα βαριά ως βαρύτατα. Ο Μανώλης ο Σιγανός, ο Στάθης ο Καναβός ως τον αγκώνα στο αίμα να σταματήσουν αιμορραγίες, να ανακουφίσουν», θυμάται ο Στ. Ζαμάνος. Φαρμακευτικό υλικό τους προμήθευσαν τα ισραηλινά πλοία αλλά και ο διευθυντής του Νοσοκομείου της πόλης Σπ. Μαρκέτος.[20] Από εκεί πέρασε και ο φούρναρης, που προμήθευε ψωμί τις Φυλακές, με καμένα τα πόδια του από το φλεγόμενο φούρνο του, απ’ όπου τον απεγκλώβισε συνεργείο κρατουμένων. «Από τα μηριά και κάτω οι σάρκες του είχαν λιώσει», θυμάται ο Χ. Ρούπας. Ξεψύχησε «σφίγγοντας τη χούφτα του Μ. Σιγανού».
Πολλά περιστατικά, τα περισσότερα τραγικά και συγκλονιστικά, έχουν καταθέσει με τις μαρτυρίες τους οι πολιτικοί κρατούμενοι. Αλλά και οι σκέψεις και οι εκτιμήσεις τους για πρόσωπα και γεγονότα είναι ενδιαφέρουσες. Όλα έχουν την αξία τους.
Αναφέρουμε στη συνέχεια κάποια από αυτά:

• Αναφέρουν οι πολιτικοί κρατούμενοι την έκπληξή τους για την ολιγωρία της Πολιτείας. Ενώ το λιμάνι του Αργοστολιού είχε κατακλυσθεί από ξένα πλοία, η απουσία ελληνικών σκαφών ήταν προκλητική. Αντί η ελληνική κυβέρνηση να στείλει ιατροφαρμακευτικό υλικό, τρόφιμα, μηχανικούς κ.λπ., προτίμησε να στείλει χωροφύλακες: «Το απομεσήμερο φάνηκε κι ένα δικό μας αρματαγωγό. Να, είπαμε, ήρθε και η βοήθεια της κυβέρνησης. Αμ δε! Κουβάλησε χωροφύλακες! Προπάντων η ασφάλεια απ’ τους αντεθνικούς δρώντες!».[21]

• Βεβαιώνουν ότι εκείνες τις δύσκολες ώρες υπήρξαν κάτοικοι προφανώς του Αργοστολιού, οι οποίοι στράφηκαν στην κλοπή των ερειπωμένων αρχοντικών ή μικρότερων σπιτιών αλλά και στη σκύλευση πτωμάτων:[22] «Δίπλα στη Βαλλιάνειο [Εμπορική Σχολή]. Από έναν σωρό ερειπίων εξείχε ένα χέρι με κομμένο το δάχτυλο του δαχτυλιδιού»… Τέτοιες περιπτώσεις «πλιατσικολόγων» αντιμετωπίστηκαν με αυστηρότητα, «Δύο από αυτούς εκτελέστηκαν».[23]

• Ιδιαίτερη ήταν η φροντίδα και η έγνοια τους για τα μικρά παιδιά. «Και το λιγοστό φαγητό μας το μοιράζαμε στους πιτσιρικάδες ιδιαίτερα. Αλλά νερό προμήθευαν κάθε παιδί που τους ζητούσε: Οι ομάδες των νεροκουβαλητάδων ποτέ δεν έφερναν στο στρατόπεδο πλήρη τα δοχεία του νερού, γιατί στο δρόμο της επιστροφής «πιτσιρικάδες με κυπελάκια […] εκλιπαρούσαν για λίγο νεράκι. Μπορούσαν λοιπόν οι κρατούμενοι […] να τους το αρνηθούν»;

• «Βρήκαμε ένα χεράκι παιδικό να εξέχει σ’ ένα χάλασμα. Σκαλίζαμε να βρούμε το σώμα και μια φωνή και ένα δακτυλάκι να κουνιέται: “Αφήστε την αυτή, είναι η αδελφή μου, είναι σκοτωμένη, εμένα να βγάλετε…” Ο πόνος περίσσεψε».

• Καταθέτουν την αρνητική τους εμπειρία από τις τυχαίες συναντήσεις τους με τον Άγγλο ναύαρχο Μαουμπάτεν και με τη βασίλισσα Φρειδερίκη.

— Παρ’ όλο που οι κρατούμενοι εκτιμούν επωφελέστατη την παρουσία και τη βοήθεια των αγγλικών πλοίων προς τους σεισμόπληκτους, δεν έχουν να πουν τα ίδια καλά λόγια για τον Μαουμπάτεν. Τους έδειξε στάση περιφρονητική: «γύρισε τις πλάτες στους φυλακισμένους, αν και πέρασε δίπλα τους». Γνώριζε, προφανώς, περί τίνων επρόκειτο.
— Επισκέφτηκε το βασιλικό ζεύγος το σεισμόπληκτο νησί[24] και η Φρειδερίκη περπάτησε στους δρόμους. Κάπου στο κέντρο της πόλης συναντήθηκε με ένα από τα συνεργεία των νεροκουβαλητάδων:
« – Ποιοι είστε εσείς; ρώτησε ο ταγματάρχης-ακόλουθος της άνασσας.
– Συνεργείο πολιτικών κρατουμένων.
Σιωπή.
-Δώστε τους τσιγάρα, διέταξε στα γερμανικά.
-Νιχτ ράουχεν, απάντησε ένα νεροκουβαλητής κι ας ήταν όλοι τους φουγάρα φλεγόμενα.
Η Φρειδερίκη εμφανώς ζοχαδιασμένη γύρισε την πλάτη της στην ομάδα».

• Και μια ιδιότυπη συγκλονιστική μαρτυρία: Περνώντας από το χώρο του ερειπωμένου Διοικητηρίου ένα από τα συνεργεία των τραυματιοφορέων είδε να κάθεται δίπλα σ’ ένα δέντρο «κουβαριασμένη μια γυναίκα στα μαύρα ντυμένη». Και ακολούθησε ο παρακάτω σύντομος και κοφτός διάλογος:

« – Είστε πολιτικοί κρατούμενοι; ρώτησε.
Κι όταν πήρε καταφατική απάντηση, ορθώθηκε και σχεδόν έσκουξε:
– Το αδικοχαμένο αίμα εκδικήθηκε.
Κερώσαμε. Την καλέσαμε να επισκεφτεί το στρατόπεδο.
– Δε θα ’ρθω. Θα πάω στον εγγονό μου. Με περιμένει.
– Ποιος, θεια;
Μας τύλιξε με μια ζεστή ματιά και χάθηκε».
Ήταν η γιαγιά ενός νεαρότατου πολιτικού κρατούμενου, του Χαράλαμπου Παππαβασιλόπουλου, που είχε εκτελεστεί στο Φανάρι στις 13 Αυγούστου 1949.[25] Προφανώς, η γιαγιά είχε έρθει εκείνες τις μέρες στην Κεφαλονιά για τα τετράχρονα από την εκτέλεση του εγγονού της και τη βρήκε ο σεισμός…
Οι πρώτες εκτιμήσεις
Η προσφορά των πολιτικών κρατούμενων των Φυλακών του Αργοστολιού ακόμη δεν έχει αξιολογηθεί. Οι πρώτες, πάντως, εκτιμήσεις μπορούν να διατυπωθούν ως εξής:
▬ Πρώτα-πρώτα, χάρη στην επιμονή τους εκκενώθηκε έγκαιρα το κτήριο των Φυλακών, με αποτέλεσμα να μη θρηνήσουμε κι άλλα θύματα.
▬ Συνειδητοποίησαν αμέσως το μέγεθος της συμφοράς και ζήτησαν να βοηθήσουν. Και η συμβολή τους πρέπει να θεωρείται σημαντική στους απεγκλωβισμούς και την τροφοδοσία (κυρίως υδροδότηση) των σεισμόπληκτων κατοίκων του Αργοστολιού αλλά  και στην παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης:
α) Όπου υπήρξε ανάγκη έτρεξαν και απλόχερα έδωσαν τη βοήθεια τους. «Και μαιευτήρες γινήκαμε και νεκροθάφτες. Και το λιγοστό φαγητό μας το μοιράζαμε στους πιτσιρικάδες ιδιαίτερα».
β) Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ερυθρού Σταυρού (όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι κρατούμενοι) τα συνεργεία των πολιτικών κρατουμένων «ξέθαψαν από τα ερείπια 27 τραυματισμένους, επέδεσαν περί τους 70, συνέφεραν από λιποθυμικές εκδηλώσεις περί τους 25 (ιδιαίτερα προσκυνητές στον Άγ. Γεράσιμο)».
γ) Ο Ιταλός πλωτάρχης Τζιοβάνι Λεόνε, που με τα πλοία του κατέφτασε στη σεισμόπληκτη  Κεφαλονιά για βοήθεια, σε έκθεσή του έχει εξάρει «το υψηλό ηθικό» των πολιτικών κρατουμένων και ειδικότερα του γιατρού πολιτικού κρατούμενου Μ. Σιγανού.
▬ Γενικότερα, έδειξαν απαράμιλλη ευψυχία και λεβεντιά. Αν και μπορούσαν προφανώς να λιποτακτήσουν, δεν το έπραξαν. Προτίμησαν να μείνουν και να προσφέρουν την αλληλεγγύη τους στους κατοίκους της πόλης του Αργοστολιού – εκείνης της πόλης που για χρόνια κρατούσε στον κόρφο της, ανεχόταν και συντηρούσε το κάτεργό τους, που μόνο πόνο, βασανιστήρια και εκτελέσεις τους θύμιζε…
Τέσσερις μέρες μετά τον κύριο σεισμό, την Κυριακή 16 Αυγούστου το ελληνικό κράτος, μη θέλοντας προφανώς … να ταλαιπωρεί άλλο τους πολιτικούς κρατούμενους με τα βάσανα των Κεφαλονιτών, τους έστειλε στην Κρήτη. Με το πλοίο «Αθηνά» οι πολιτικοί κρατούμενοι των ερειπωμένων πια Φυλακών του Αργοστολιού στάλθηκαν στις Φυλακές του Ιτζεδίν (Καλάμι), κοντά στα Χανιά. Όπως λένε οι ίδιοι, έφευγαν με «σφιγμένη την καρδιά από πόνο και συγκίνηση».
Οι υπεύθυνοι, βέβαια, του ταξιδιού στην προκειμένη περίπτωση αντάμειψαν τους πολιτικούς κρατούμενους για την όλη υποδειγματική τους στάση εκείνες τις σεισμόπληκτες μέρες: τους επέτρεψαν σε αυτήν τη μεταγωγή να μη φορέσουν – παρά τους νόμους – χειροπέδες. Δεν ήταν μικρό πράγμα αυτό.  Έτσι, μπορούσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα μέσα στο πλοίο. Ελεύθερα, δίχως χειροπέδες.  «Ο Αμπατιέλος κυκλοφορούσε ελεύθερα πάνω στη γέφυρα»[26], σημειώνουν με θαυμασμό και περηφάνεια, υπογραμμίζοντας έτσι το γεγονός τούτης της μοναδικά «ελεύθερης»  μεταγωγής τους.
Ήταν γι’ αυτούς μια μικρή κατάκτηση η μεταγωγή χωρίς χειροπέδες. Ήταν μια μικρή από το κράτος αναγνώριση των υπηρεσιών, που πρόσφεραν οι πολιτικοί κρατούμενοι των Φυλακών του Αργοστολιού στους σεισμόπληκτους κατοίκους τις πρώτες μέρες των σεισμών στο νησί.

ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΡΑΤΟΣ

- See more at: http://www.kefaloniatoday.com/kefalonitika/afieromata/sismi-1953-filakes-argostoliou-h-prosfora-ton-politikon-kratoumenon-99883.html#sthash.BsFaiyu8.dpuf

Ήταν Τετάρτη 12 Αυγούστου 1953 - Η ημέρα που άλλαξε την ιστορία της Κεφαλονιάς (σπάνιες εικόνες)

Η πριγκίπισσα του Ιονίου δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια. Ο καταστροφικός σεισμός της 12ης Αυγούστου 1953 έμελλε να αλλάξει το ρου της ιστορίας της Κεφαλονιάς.

Δεν έμεινε τίποτα όρθιο... Ισοπεδώθηκαν σχεδόν όλα τα οικήματα του νησιού

Στις 12 Αυγούστου το πρωί, ημέρα Τετάρτη,ένας ισχυρός σεισμός μεγέθους 5.2 είναι απλώς το προμήνυμα για την καταστροφή που θα ακολουθήσει.

Ο σεισμός της μέρας εκείνης, μεγέθους 7.2 είναι ο καταστροφικότερος στην Ιστορία της Κεφαλονιάς (η έντασή του έχει προσδιοριστεί ως X+), και ένας από τους καταστροφικότερους στη σεισμική ιστορία της Ελλάδας.

Η Κεφαλονιά, η Ιθάκη και η Ζάκυνθος (που είχαν ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές από τους σεισμούς της 9 και 11/8) ισοπεδώθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά: 27.659 από τις 33.300 οικοδομές κατέρρευσαν – μόνο 467 σώθηκαν (κυρίως στη Βόρεια Κεφαλονιά – περιοχή Ερίσου), ενώ όλες οι υπόλοιπες υπέστησαν σοβαρές ή ελαφρύτερες βλάβες.

Ο συνολικός αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 455, των αγνοουμένων σε 21 και των τραυματιών σε 2.412.

Η κυβέρνηση, υπό τον φόβο ερήμωσης των νησιών, απαγόρευσε την εγκατάλειψη τους, δίχως, όμως, μεγάλη επιτυχία. Χιλιάδες κάτοικοι διέφυγαν τρομαγμένοι και απελπισμένοι με κάθε μέσο προς την ηπειρωτική Ελλάδα και το εξωτερικό .

Δείτε τις συγκλονιστικές εικόνες

Φωτογραφίες από την Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη