του Κώστα Ζαπάντη
7 Απριλίου 1992: πεθαίνει ο Δήμαρχος της Αθήνας
Αντώνης Τρίτσης.
Μετά από 20 χρόνια η μνήμη του Αντώνη είναι ζωντανή.
Στον αμείλικτο λογαριασμό με την ιστορία δεν σημειώνονται οι ανάξιοι.
Η ιστορία δεν κάνει χατήρια. Θα σημειώσει εκείνους που έχουν
αξία. Και ο Αντώνης είναι ένας από αυτούς.
Για τον Αντώνη Τρίτση κάποιος θα μπορούσε να πει πολλά αλλά είναι προτιμότερο να μην πει τίποτα. Εξάλλου
οι Κεφαλονίτες έχουν τη δική τους γνώμη για αυτόν. Εκείνοι που τον γνώρισαν μέσα από την πολιτική του διαδρομή έχουν τη δική τους γνώση για αυτόν.
Αν έπρεπε να αξιολογήσω την προσφορά του θα την εντόπιζα μόνο σε ένα πράγμα:
Έμαθε τη γενιά μου να σκέφτεται.
Ο πολιτικός εξόριστος από την Κεφαλονιά
Νίκος Σουρής το 1997 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΣΙΣΥΦΟΣ το βιβλίο του «
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΑΓΩΝΙΣΜΑ ΤΟΥ ΔΕΚΑΘΛΟΥ.
Η γοητευτική περιπέτεια του Αντώνη Τρίτση». Ο Νίκος ήξερε τον Αντώνη
Τρίτση πιο καλά από τον καθένα. Διάβασα το βιβλίο μετά από χρόνια ξανά:
«Όμως
Αντώνη τάξε μας πως θα ξαναδούμε την Ανατολή από τον Αίνο. Εκείνο τον
τεράστιο ήλιο που θα φωτίσει τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μας.
Υποσχέσου πως όλα θα γίνουν ξανά.»
O Αντώνης Τρίτσης ήταν Έλληνας
πολιτικός και Χωροτάκτης-Πολεοδόμος. Γεννήθηκε στο Αργοστόλι το 1937.
Πέθανε στις 7 Απριλίου του 1992 στην Αθήνα, την περίοδο που ήταν
Δήμαρχος Αθηναίων. Διετέλεσε Βουλευτής και Υπουργός του ΠΑΣΟΚ.
Φοίτησε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
και με υποτροφία του ιδρύματος Φουλμπράιτ (Fulbright), σπούδασε
Πολεοδομία και Χωροταξία στο τεχνολογικό ινστιτούτο του Ιλλινόι
(Illinois) των Η.Π.Α., ενώ 6 χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε διδάκτωρ στο
Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου
Πανεπιστημίου.
Στα νεαρά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό διαπρέποντας στο δέκαθλο και στο άλμα εις ύψος
με πανελλήνιες και βαλκανικές διακρίσεις. Υπήρξε πρωταθλητής Ελλάδος
στο ύψος το 1956 και στο δέκαθλο το 1958. Επίσης, ήταν κάτοχος του
πανελληνίου ρεκόρ δεκάθλου εφήβων το 1956 με 4.423 β. και ανδρών με
5.395 β. το 1958 στους βαλκανικούς αγώνες. Στα ενδιαφέροντά του ανήκαν
επίσης η Φυσική Γεωγραφία και η Αρχαιολογία ενώ μιλούσε τέσσερις γλώσσες
(Αγγλικά, Ισπανικά, Γαλλικά και Ιταλικά).
Ίδρυσε το Διεθνές Συμβουλευτικό Σύστημα Αυτοανάπτυξης (Auto
Development Consulting System), στελεχωμένο με ειδικούς, με επίκεντρο
την εθνική και τοπική αυτοανάπτυξη.
Το 1963 επιστρέφει στην Ελλάδα,
αγωνίζεται κατά της χούντας των συνταγματαρχών ως ιδρυτικό στέλεχος του
Π.Α.Κ. Αργότερα γίνεται ιδρυτικό στέλεχος και του ΠΑΣΟΚ και εκλέγεται
βουλευτής του νομού Κεφαλληνίας και Ιθάκης διαδοχικά το 1981 και το
1985. Μεταξύ 1981 και 1984 που διετέλεσε Υπουργός Χωροταξίας και
Περιβάλλοντος και από το 1986 έως το 1988 ως Υπουργός Παιδείας και
Θρησκευμάτων.
Την περίοδο αυτή δημιουργείται πλήρες θεσμικό πλαίσιο (Νόμος 1337/83)
που προβλέπει όλες τις αναγκαίες διαδικασίες
κοινωνικής συμμετοχής και
δημόσιας διαβούλευσης για τις μελέτες πολεοδομικού σχεδιασμού,
απαραίτητες για την πολεοδομική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της Ελλάδας,
ενώ τίθεται υπό εξέταση η εκκλησιαστική περιουσία.
Αυτή την εποχή και στα πλαίσια της Επιχείρησης Πολεοδομικής
Ανασυγκρότησης (Ε.Π.Α.) του Α. Τρίτση, θεσμοθετείται το Γενικό
Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) της πόλεως Αργοστολίου (1985),
το οποίο προβλέπει την διάνοιξη περιφερειακών της πόλης οδικών αξόνων,
την κατασκευή παρακαμπτήριων αξόνων και κόμβων με δυνατότητα διαχείρισης
μελλοντικών αναγκών αυξημένης κυκλοφορίας στις εισόδους της πόλης, την
προστασία και ανάδειξη ιστορικών μνημείων όπως πεζοδρόμηση της γέφυρας
Δεβοσσέτου, την προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθμιση της
ποιότητας ζωής των κατοίκων (απομάκρυνση οχλουσών δραστηριοτήτων από το
κέντρο της πόλης, μεταφορά ΚΤΕΛ κ.τ.λ).
Τελεί επίσης πρόεδρος του συμβουλίου
υπουργών περιβάλλοντος της Ε.Ε.,
μέλος του Διεθνούς Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση
των Λαών και μέλος του διεθνούς ιδρύματος Lelio Basso. Στις 19 Μαΐου το
1989 ιδρύει το Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα και στις 14 Οκτωβρίου του
1990 εκλέγεται δήμαρχος Αθηναίων με την υποστήριξη της Ν.Δ..
Στις 7 Απριλίου του 1992
και σε ηλικία μόλις 55 χρονών, χάνει τη μάχη με το θάνατο που επί μέρες
έδινε στο Ιατρικό Κέντρο (μετά από οξύτατο εγκεφαλικό επεισόδιο το
οποίο υπέστη στο γραφείο του στο Δημαρχείο). Ο θάνατος του "ματαίωσε"
τον επικείμενο γάμο του με την Ελληνίδα ηθοποιό Μιμή Ντενίση, με την οποία διατηρούσε πολύχρονο δεσμό.
Με τη διαθήκη του ιδρύει το «Ίδρυμα Αντώνης Τρίτσης, για τα
Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών», στο οποίο κληροδοτεί όλη την
προσωπική του περιουσία. Το ίδρυμα βρίσκεται στην Αθήνα
και φιλοξενεί σήμερα και το «Αρχείο Αντώνη Τρίτση». Η υλοποίηση όλων
αυτών των επαναστατικών για την Ελλάδα ιδεών του όπως το τραμ και η
ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, με καθυστέρηση πολλών χρόνων,
αποδεικνύουν την οξυδέρκεια του Αντώνη Τρίτση. Αλλά και εικόνες που
διατηρούνται στη μνήμη μας με τον ίδιο να βγαίνει περίπατο στην πόλη με
τη συντροφιά νέων και το σακάκι του στον ώμο, μας λένε ότι ήταν ένας
απλός άνθρωπος που εργαζόταν για την κοινωνία, ένας ανθρωπιστής του
σήμερα με σύγχρονες αντιλήψεις και πρωτοποριακές ιδέες.
