«Στην Kεφαλονιά ανακάλυψα τη μουσική»
…Εγώ τη μουσική την ανακάλυψα πολύ αργότερα. Τότε, ακόμη, δεν ήξερα ότι υπάρχει. Αργότερα, στην Κεφαλονιά, έγινε για μένα η μεγάλη τομή.
Διότι η Κεφαλονιά ανήκει στα Ιόνια Νησιά, και εκεί είχαν περισσότερη ιταλική επίδραση, επομένως είχαν και την ιταλική μουσική, δηλαδή την κλίμακα ματζόρε-μινόρε, που είναι η λεγόμενη «ευρωπαϊκή μουσική». Εκεί ήταν και οι μουσικές μπάντες. Μέχρι τότε δεν είχα ακούσει ποτέ αρμονίες. Την πρώτη φορά που είδα μαέστρο ήταν στην πλατεία Βαλλιάνου, στο Αργοστόλι…
Πρέπει να ήταν το ’35, όταν πια ήμουν δέκα χρονών. Αυτός διεύθυνε την μπάντα και η μητέρα μου καθόταν με τον πατέρα μου στο καφενείο.
Μάλιστα πήγα στη μητέρα μου και τη ρώτησα: «Τι κάνει αυτός; Γιατί κουνάει τα χέρια του έτσι;». Και η μητέρα μου μου είπε μια λέξη μαγική. Μου λέει: «Αυτός υποφέρει»! Ηξερα, λοιπόν, ότι ο μαέστρος υποφέρει. Πώς ήξερε η μητέρα μου τώρα ότι ένας μαέστρος υποφέρει -γιατί έπρεπε να υποφέρει πραγματικά, διότι αν κουνούσε τα χέρια του έτσι, χωρίς να υποφέρει, δεν είχε νόημα- αυτό είναι άγνωστο…
Όταν έχασε ο Βενιζέλος, ήρθε το Λαϊκό Κόμμα, το οποίο αμέσως μετέθεσε τον πατέρα μου στην Κεφαλονιά, εκεί ήταν ίσως η πιο φτωχή Νομαρχία της Ελλάδος. ομως, για μένα, που ήμουν παιδί, ήταν καλύτερη η Κεφαλονιά, διότι το Αργοστόλι ήταν πολύ όμορφη πόλη, συμμαζεμένη, ενώ τα Γιάννενα ήταν ακόμη ένα τουρκοχώρι με μικρούς λασπωμένους δρόμους. Στα Γιάννενα δεν θυμάμαι καλή εικόνα, εκτός από τη λίμνη, ιδιαίτερα όταν ήταν χιονισμένη, που ήταν κάτι το μαγικό.
Η Κεφαλονιά ήταν πιο ευρωπαϊκή. Ηταν μεν μικρή, αλλά για μένα ήταν πολύ μεγάλη. Και είχε ωραία σπίτια, ωραία ρυμοτομία καθαρούς δρόμους…
Στην Κεφαλονιά, λοιπόν, το καλοκαίρι πηγαίναμε για μπάνιο στου «Μέτελα». Υπήρχαν ξύλινες καμπίνες που έμπαιναν μέσα στη θάλασσα. Αριστερά ήταν οι καμπίνες των ανδρών, εκατό διακόσια μέτρα δεξιότερα ήταν οι καμπίνες των γυναικών. οι γυναίκες δεν κατέβαιναν απέξω, αλλά είχαν από την καμπίνα εσωτερική σκάλα, έβγαιναν κατευθείαν στη θάλασσα, για να μην τις δουν. Το είχα ερευνήσει αυτό, γιατί πήγαινε και η μητέρα μου, και έτσι ήξερα τι γίνεται εκεί. Γενικά ήταν ένα μυστήριο το τι κάνουν οι γυναίκες…
…Πάντως, πολύ πρόσφατα, συνειδητοποίησα ότι το έργο μου στο τραγούδι χωρίζεται σε δυο μέρη. Το ένα μέρος είναι τα «κανταδορίστικα» τραγούδια μου, όπως το «Στρώσε το στρώμα σου για δυό» ή «ο καημός», και το άλλο είναι τα πιό λαϊκά, ας πούμε τα ζεϊμπέκικα, όπως το «Ενα δειλινό», αυτά τα πιό σκληρά ζεϊμπέκικα. Αυτή η πρώτη φλέβα είναι κεφαλονίτικη, διότι στην Κεφαλλονιά άκουσα τις καντάδες, εκεί τραγουδούσαν πάρα πολλές καντάδες, ξέχασα να το πω αυτό. Εκεί πήγα και στην εκκλησία, όπου έψαλλα στη χορωδία, ενώ έκανα και σόλο τη Μεγάλη Παρασκευή. Τα τελευταία χρόνια που έμεινα εκεί, στην τρίτη, τετάρτη, πέμπτη και έκτη Δημοτικού, ήμουν μέλος της χορωδίας, οπότε ήξερα όλο το εκκλησιαστικό ρεπερτόριο…
Στην Κεφαλλονιά, απέναντι από το σπίτι μας, υπήρχε το σωματείο των παπλωματάδων. Αυτοί είχαν κάτι εργαλεία σαν… άρπες, για να χτυπούν απαλά τα παπλώματα, είχαν δε μια καταπληκτική χορωδία και τραγουδούσαν αυτά τα ωραία τραγούδια, τα καθαρά δυτικού τύπου, τις καντάδες…
Πάντως, σχετικά με την Κεφαλονιά, θέλω ακόμη να πω ότι μιά καινούργια αγάπη μου ήταν τα πλοία της γραμμής. Μικρά πλοία, που τότε μου φαινόντουσαν μεγάλα, με τα υπέροχα φουγάρα τους, πραγματικά αριστουργήματα. Ηταν βαμμένα μαύρα, αλλά με κάτασπρα τα καταστρώματα, τις καμπίνες, τα βίντσια… Μου άρεσε να ζωγραφίζω πλοία.
Αυτό αποκαλύπτει στο βιβλίο «Αξιος εστί», ο διάσημος Ελληνας μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης
Διότι η Κεφαλονιά ανήκει στα Ιόνια Νησιά, και εκεί είχαν περισσότερη ιταλική επίδραση, επομένως είχαν και την ιταλική μουσική, δηλαδή την κλίμακα ματζόρε-μινόρε, που είναι η λεγόμενη «ευρωπαϊκή μουσική». Εκεί ήταν και οι μουσικές μπάντες. Μέχρι τότε δεν είχα ακούσει ποτέ αρμονίες. Την πρώτη φορά που είδα μαέστρο ήταν στην πλατεία Βαλλιάνου, στο Αργοστόλι…
Πρέπει να ήταν το ’35, όταν πια ήμουν δέκα χρονών. Αυτός διεύθυνε την μπάντα και η μητέρα μου καθόταν με τον πατέρα μου στο καφενείο.
Μάλιστα πήγα στη μητέρα μου και τη ρώτησα: «Τι κάνει αυτός; Γιατί κουνάει τα χέρια του έτσι;». Και η μητέρα μου μου είπε μια λέξη μαγική. Μου λέει: «Αυτός υποφέρει»! Ηξερα, λοιπόν, ότι ο μαέστρος υποφέρει. Πώς ήξερε η μητέρα μου τώρα ότι ένας μαέστρος υποφέρει -γιατί έπρεπε να υποφέρει πραγματικά, διότι αν κουνούσε τα χέρια του έτσι, χωρίς να υποφέρει, δεν είχε νόημα- αυτό είναι άγνωστο…
Όταν έχασε ο Βενιζέλος, ήρθε το Λαϊκό Κόμμα, το οποίο αμέσως μετέθεσε τον πατέρα μου στην Κεφαλονιά, εκεί ήταν ίσως η πιο φτωχή Νομαρχία της Ελλάδος. ομως, για μένα, που ήμουν παιδί, ήταν καλύτερη η Κεφαλονιά, διότι το Αργοστόλι ήταν πολύ όμορφη πόλη, συμμαζεμένη, ενώ τα Γιάννενα ήταν ακόμη ένα τουρκοχώρι με μικρούς λασπωμένους δρόμους. Στα Γιάννενα δεν θυμάμαι καλή εικόνα, εκτός από τη λίμνη, ιδιαίτερα όταν ήταν χιονισμένη, που ήταν κάτι το μαγικό.
Η Κεφαλονιά ήταν πιο ευρωπαϊκή. Ηταν μεν μικρή, αλλά για μένα ήταν πολύ μεγάλη. Και είχε ωραία σπίτια, ωραία ρυμοτομία καθαρούς δρόμους…
Στην Κεφαλονιά, λοιπόν, το καλοκαίρι πηγαίναμε για μπάνιο στου «Μέτελα». Υπήρχαν ξύλινες καμπίνες που έμπαιναν μέσα στη θάλασσα. Αριστερά ήταν οι καμπίνες των ανδρών, εκατό διακόσια μέτρα δεξιότερα ήταν οι καμπίνες των γυναικών. οι γυναίκες δεν κατέβαιναν απέξω, αλλά είχαν από την καμπίνα εσωτερική σκάλα, έβγαιναν κατευθείαν στη θάλασσα, για να μην τις δουν. Το είχα ερευνήσει αυτό, γιατί πήγαινε και η μητέρα μου, και έτσι ήξερα τι γίνεται εκεί. Γενικά ήταν ένα μυστήριο το τι κάνουν οι γυναίκες…
…Πάντως, πολύ πρόσφατα, συνειδητοποίησα ότι το έργο μου στο τραγούδι χωρίζεται σε δυο μέρη. Το ένα μέρος είναι τα «κανταδορίστικα» τραγούδια μου, όπως το «Στρώσε το στρώμα σου για δυό» ή «ο καημός», και το άλλο είναι τα πιό λαϊκά, ας πούμε τα ζεϊμπέκικα, όπως το «Ενα δειλινό», αυτά τα πιό σκληρά ζεϊμπέκικα. Αυτή η πρώτη φλέβα είναι κεφαλονίτικη, διότι στην Κεφαλλονιά άκουσα τις καντάδες, εκεί τραγουδούσαν πάρα πολλές καντάδες, ξέχασα να το πω αυτό. Εκεί πήγα και στην εκκλησία, όπου έψαλλα στη χορωδία, ενώ έκανα και σόλο τη Μεγάλη Παρασκευή. Τα τελευταία χρόνια που έμεινα εκεί, στην τρίτη, τετάρτη, πέμπτη και έκτη Δημοτικού, ήμουν μέλος της χορωδίας, οπότε ήξερα όλο το εκκλησιαστικό ρεπερτόριο…
Στην Κεφαλλονιά, απέναντι από το σπίτι μας, υπήρχε το σωματείο των παπλωματάδων. Αυτοί είχαν κάτι εργαλεία σαν… άρπες, για να χτυπούν απαλά τα παπλώματα, είχαν δε μια καταπληκτική χορωδία και τραγουδούσαν αυτά τα ωραία τραγούδια, τα καθαρά δυτικού τύπου, τις καντάδες…
Πάντως, σχετικά με την Κεφαλονιά, θέλω ακόμη να πω ότι μιά καινούργια αγάπη μου ήταν τα πλοία της γραμμής. Μικρά πλοία, που τότε μου φαινόντουσαν μεγάλα, με τα υπέροχα φουγάρα τους, πραγματικά αριστουργήματα. Ηταν βαμμένα μαύρα, αλλά με κάτασπρα τα καταστρώματα, τις καμπίνες, τα βίντσια… Μου άρεσε να ζωγραφίζω πλοία.
Αυτό αποκαλύπτει στο βιβλίο «Αξιος εστί», ο διάσημος Ελληνας μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης
Πηγή άρθρου: kefalonianmantata.gr